یک کارشناس بازار سرمایه مطرح کرد؛
زیان خریداران بورس نفت به دلیل کاهش قیمت جهانی / دریافت نفت خام در پایانه خارک مشکل اساسی است/ خریداران عملا در موقعیت پالایشگری قرار گرفته‌اند
یک کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: مهمترین مشکلاتی که در شرایط کنونی وجود دارد بحث تسویه ارزی و همچنین الزام خریدار به دریافت نفت خام در پایانه خارک و صدور آن به غیر از بازارهای هشتگانه نفت دولت است که به صورت غیررسمی بیان شده است.
همایون دارابی در گفت‌وگو با ایلنا در مورد عرضه نفت در بورس انرژی که در دو نوبت صورت گرفته گفت: عرضه نفت خام در بورس انرژی یکی از اتفاقات خوبی است که در بستر اجبار و با تاخیر صورت گرفته است. این عرضه هر چند بسیار دیر و در شرایط دشواری صورت گرفته است که حتی فروش نفت برای دولت به سختی ممکن بوده و مسیر دریافت ارز به جای فروش نفت تقریبا برای دولت بسته است اما می‌تواند یک کانال موازی برای فروش نفت ایجاد کند.
وی ادامه داد: جا داشت که این عرضه‌ها در زمانی که تحریم وجود نداشت به خصوص در چند سال بعد از برجام صورت می‌گرفت تا بخش خصوصی می‌توانست پتانسیل لازم برای این کار را فراهم کند.
این کارشناس بازار سرمایه در مورد مشکلات این عرضه گفت: مهمترین مشکلاتی که در شرایط کنونی وجود دارد بحث تسویه ارزی و همچنین الزام خریدار به دریافت نفت خام در پایانه خارک و صدور آن به جای خارج از بازارهای هشتگانه نفت دولت است که به صورت غیررسمی بیان شده است. در شرایط کنونی که دولت موضوع تسویه بهای نفت به صورت یک دوم از محل کالا و دارو را پذیرفته است الزام خریداران به تسویه ارزی یک مشکل بزرگ به شمار می رود.
وی افزود: در همین حال با محدودیت تحویل در جزیره خارک، خریداران داخلی نظیر پالایشگاه‌های کوچک و بزرگ داخلی نمی‌توانند اقدام به خرید کنند که این مساله برای صادرات نفت به کشورهای حاشیه ایران یک محدودیت به شمار می‌رود. بنابراین محدودیت‌های بارگیری به عنوان یک محدودیت جدی به شمار می‌رود که محموله‌های 35هزار بشکه‌ای محدودیت‌هایی را برای بارگیری ایجاد می‌کند.
دارابی تصریح کرد: یک کمبود دیگر بحث نظارت بر کیفیت است که تقریبا مسکوت مانده است و در نهایت بحث نحوه تعیین قیمت نهایی است که با توجه به مهلت 30 روزه برای بارگیری و جریان پر نوسان نفت در بازار جهانی ریسک شدیدی را به خریداران تحمیل می‌کند به گونه‌ای که با توجه به معامله 280هزار بشکه‌ای روز اول در مورد نفت خام در قیمت 74دلار و 85سنت حتی با فرمول تعدیل ارایه شده زیان هنگفتی به خریداران وارد شد. از آنجایی که بخش خصوصی ایران فاقد توان مالی بالا و مشکلات مالی شدید است چنین نوسان‌های می‌تواند به بروز مشکلات جدی برای خریداران منجر شود.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به نبود اوراق آتی و امکان معامله مجدد گفت: این فقدان باعث شده تا خریداران عملا در موقعیت پالایشگری قرار بگیرند که خود این مساله یک محدودیت جدی است. جا داشت مدل معاملاتی براساس معاملات آتی با قراردادهای کوچک 100تا هزار بشکه‌ای تعریف شده و خریدار نهایی با تجمیع قراردادهای منتشره به دریافت نفت اقدام کند.
وی متذکر شد: به هر حال این عرضه‌ها یک کار تازه و بزرگ در تاریخ نفت ایران به شمار می رود اما لزوم بازنگری و بهبود فرآیندها و همچنین متناسب سازی شرایط با فضای تحریم‌ها می‌تواند در ایجاد انگیزه برای خریداران کمک شایانی کند.
