کشور به صورت جزیره‌ای همه زیرساخت‌های دولت الکترونیک را داراست

مهدی فقیهی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، درباره دولت الکترونیک گفت: در چنین دولتی می بایست بحث شهروندمحوری مورد توجه قرار گیرد. در دولت الکترونیک خدمات دولت نه تنها باید براساس نیاز و درخواست شهروندان ارائه شود؛ بلکه باید براساس این نیاز طراحی و تولید هم بشود.

دبیر ستاد توسعه فناوری اطلاعات معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ادامه داد: در دولت الکترونیک تعامل یک‌سویه نیست؛ بلکه دوسویه است. دولت باید بازخوردها را از شهروندان بگیرد و براساس نیاز آن‌ها سرویس‌ها را مجددا طراحی و ارائه کند؛ یعنی در این دولت کار به این شکل نیست که یک سمت سرویس ارائه دهد و سمت دیگر سرویس را دریافت کند؛ بلکه افراد در یک چرخه باهم مرتبط هستند.

وی با تاکید بر لزوم وجود یک چرخه تعاملی در دولت الکترونیک گفت: در این دولت باید به محض اینکه مردم سرویسی را دریافت می‌کنند، بتوانند نظر خود را اظهار کنند تا سرویس براساس نیاز آن‌ها بازطراحی و تولید شود.

فقیهی خاطرنشان کرد: در حال حاضر مردم برخی خدمات را دریافت می‌کنند و ظاهر کار به صورت دولت الکترونیک است اما بازهم شاهد سرگردانی مردم در محیط فیزیکی و غیرالکترونیکی هستیم و بازهم نیاز به استعلام یا قبض کاغذی وجود دارد. باید صفر تا صد کار مردم با یک پنجره و درگاه واحد خدمات الکترونیکی پیش رود و نیازی به حضور فیزیکی نباشد. هرجا با کاغذ و قبوض پرداختی روبه‌رو هستیم، یعنی فرایند دولت الکترونیکی ناقص و نیازمند بازطراحی است.

دبیر ستاد توسعه فناوری اطلاعات معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با تاکید بر اینکه در توسعه دولت الکترونیک باید تمرکز بر شهروندمحوری باشد، بیان کرد: اگر یک طراحی خوب انجام شود - که این امر منوط به اشتراک‌گذاری پایگاه‌های اطلاعاتی حاکمیتی است- دیگر نیازی نیست شهروندان قبض در دست بگیرند و مراجعه حضوری داشته باشند.

فقیهی اظهار داشت: ما زیرساخت‌های لازم برای توسعه دولت الکترونیک را در کشور داریم و فقط نیازمند این هستیم که مهندسی مجدد فرایندها را انجام دهیم و پایگاه‌های اطلاعاتی‌مان با یکدیگر اشتراک‌گذاری کنند. ما به صورت جزیره‌ای همه زیرساخت‌ها را داریم اما در بحث اتصال آن‌ها ضعیف هستیم. البته در این رابطه کارهایی در کشور انجام شده است. مثلا بحث ICT در وزارت ارتباطات تا حدی توانسته در این مسیر جلو برود اما نیازمند توسعه و تکمیل هستیم که این امر مستلزم این است که دستگاه‌های دارای پایگاه اطلاعات حاکمیتی مجاب به اشتراک‌گذاری اطلاعات شوند.

وی با بیان اینکه برای مجاب کردن دستگاه های دارای پایگاه اطلاعات حاکمیتی لازم است تعاملی مناسب میان دستگاه‌ها برقرار شود، گفت: این دستگاه‌ها به خاطر ارتباطات غیرموثر این همکاری را انجام نمی‌دهند؛ درصورتی که در یک ارتباط تعاملی به عقیده من حتی قوه قضاییه و نیروی انتظامی هم حاضر به مشارکت خواهند بود؛ چراکه اثرات و منافع دولت الکترونیک به خود آن‌ها هم باز خواهد گشت. برنامه دولت الکترونیک غیر از اینکه یک فرایند فنی توسعه باشد، یک فرایند اجتماعی است که باید بر مبنای تعاملات و منافع مشترک شکل بگیرد.

دبیر ستاد توسعه فناوری اطلاعات ادامه داد: یکی از دلایل عدم مشارکت قوه قضاییه، نیروی انتظامی و بعضی دیگر از دستگاه‌ها با دولت الکترونیک می تواند حفاظت از اطلاعات شهروندان باشد. اما می شود مدلی ایجاد کرد که هم از داده های شهروندان حفاظت شود و هم تعامل و مشارکتی مثبت به وجود آید.  این موضوع نیازمند تعامل بیشتر دستگاه‌های فنی با دستگاه‌هایی است که با دولت الکترونیک همکاری نمی‌کنند. این دستگاه‌ها باید در جلسات متعدد دستگاه‌های دیگر را مجاب کنند که در توسعه دولت الکترونیک مشارکت داشته باشند.

مهدی فقیهی با تاکید بر اینکه وضعیت اینترنت در کشور رو به بهبود است، گفت: اینترنت حتی به بسیاری از شهرها و روستاهای دور هم رفته است. وضعیت اینترنت کشور را باید نسبت به 4-3 سال گذشته سنجید. 4 سال پیش کدام‌یک از گوشی‌های ما اینترنت G4 و 3G داشت؟ خوشبختانه اینترنت در کشور ما با مشکل چندانی مواجه نیست و مانعی برای دولت الکترونیک محسوب نمی شود.

وی با اشاره به هنگ کردن برخی وبسایت‌های دولتی در زمان‌های ازدیاد مراجعات مردم، گفت: هنگ کردن این سایت ها به دلیل زیرساخت‌های فنی است که سایت را پشتیبانی می کنند و ربطی به اینترنت ندارد. سازمان‌هایی که سایت ها را ایجاد می کنند، باید نسبت به تعداد کاربران و حجم اطلاعاتی که مبادله می شود، پیش‌بینی داشته باشند تا درصورت مراجعه زیاد مردم، دچار اختلال نشوند. سازمان ها می‌توانند برای جلوگیری از این مشکل از سیستم رایانش ابری استفاده کنند که اکنون در تمام دنیا استفاده می شود.