استاد دانشگاه تهران در گفت‌وگو با ایلنا:
بانک مرکزی در امر سیاست‌گذاری موفق نبوده است/ مقاومت بانک مرکزی در برابر دولت تاثیر مثبت در بازار دارد
استاد دانشگاه تهران اظهار داشت: به نظرم برای اینکه بانک مرکزی کارکرد موفق داشته باشد باید به وظیفه ذاتی خود یعنی سیاست‌گذاری پولی و تعیین متغیرهای مهم و کلیدی از جمله تعیین نرخ سود بانکی و کنترل تورم عمل کند. بر همین اساس بانک مرکزی باید به سمت یک راهبرد حرکت کند و هرگونه مقاومت در برابر خواسته‌های دولت می‌تواند تا حدودی این علامت مثبت را به بازارهای پول، سرمایه و کالا بدهد که بانک مرکزی در مسیر درست است.
حمید پاداش در گفت‌وگو با ایلنا در خصوص نقش بانک مرکزی در شرایط اقتصادی کشور گفت: بانک مرکزی در همه جای دنیا سیاست گذار پولی کشور است که شامل سیاست گذاری در حوزه‌ی پول، ارز و نظام بانکی است. متاسفانه بانک مرکزی در ماه‌ها و سال‌های اخیر در امر سیاست‌گذاری موفق نبوده و بیشتر به عنوان نهادی برای حل مشکلات اقتصادی دولت مانند برطرف کردن مشکلات ارزی و تبدیل ارز به ریال انجام وظیفه کرده است.
وی ادامه داد: به نظرم برای اینکه بانک مرکزی کارکرد موفق داشته باشد باید به وظیفه ذاتی خود یعنی سیاست‌گذاری پولی و تعیین متغیرهای مهم و کلیدی از جمله تعیین نرخ سود بانکی و کنترل تورم عمل کند. بر همین اساس بانک مرکزی باید به سمت یک راهبرد حرکت کند و هرگونه مقاومت در برابر خواسته‌های دولت می‌تواند تا حدودی این علامت مثبت را به بازارهای پول، سرمایه و کالا بدهد که بانک مرکزی در مسیر درست است.
این استاد دانشگاه تهران با اشاره به لزوم اتخاذ تصمیم‌های به موقع و صحیح گفت: از نظر عملیاتی نیز نباید تصمیم‌های بانک مرکزی با تاخیر همراه باشد، چون تاخیر در سیاست‌گذاری برای سیستم اقتصادی هزینه‌زا می‌شود و وقتی تاخیر زیاد باشد اقتصاد از کنترل خارج می شود. همچنین به لحاظ اجرای تصمیم‌ها باید قاطعیت و درایت داشته باشد. برای نمونه اگر بانک مرکزی در مورد بازاری تصمیم گرفته، باید بدون تبصره، الصاق و مورد باشد. در غیر این‌صورت هرگونه سیاست‌گذاری می‌تواند وضع را بدتر از این کند.
پاداش افزود: هر گونه خطا در تصمیم‌ها، خطا در فرایند تصمیم‌گیری مانند تاخیر در تصمیم‌ها و هرگونه خطا در اجرای تصمیم‌ها به شدت به نظام پولی و بانکی آسیب می‌رساند. بنابراین هنر بانک مرکزی در این شرایط از نظر تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری، از نظر فرآیند تصمیم‌گیری و از نظر کنترل آثار و تبعات اجرای مدیریت بهینه و کارآمد است، در غیر این صورت بانک مرکزی همانند گذشته عمل خواهد کرد و بازار براساس منطق خود رفتار خواهد کرد.
وی در مورد نقش رییس بانک مرکزی گفت: تاثیر بانک مرکزی با تاثیر رییس بانک مرکزی متفاوت است.جایگاه رییس بانک مرکزی به گونه‌ای است که باید نقش ثبات‌ساز را داشته باشد، یعنی این علامت را به بازار بدهد که ما به دنبال ایجاد ثبات در بازار هستیم و در شرایط کنونی نیز ایجاد ثبات باید مهمترین اولویت بانک مرکزی باشد.
این استاد دانشگاه اقتصاد رفتاری را توضیحی برای تصمیم‌های آحاد اقتصادی دانست و افزود: موضوع بازارها در ایران از نظر اقتصادی رفتاری بیشتر قابل تحلیل است نه انتظارت عقلایی و تطبیقی، چون بیشتر رفتارها احتیاطی و ناظر به پیش بینی آینده است.هرچند بیشتر تصمیمات با انتظارات عقلایی سازگار هستند اما رفتار بیشتر مردم به عنوان کنش‌گران اقتصادی ممکن است عقلایی نباشد.
وی افزود: یعنی مردم برای حفظ ارزش پول خود ناگزیر به خریدوفروش ارز هستند و هرکس با درجاتی از عقلانیت اقدام به آن می‌کند و وقتی گروهی خاص مانند دلالان به عنوان نیروی پیشرو اقدام کنند و به بازار دامن بزنند، بقیه مردم نیز به عنوان گروه پیرو تقاضای خود را انباشت می کنند و در نتیجه قیمت‌ها افزایش می‌یابد.
پاداش تصریح کرد: در بازار ارز ایران نیز دقیقا همین‌گونه است، وقتی یک گروه خاص دلال یا سفته‌باز با مشاهده کمبود ارز بر تقاضا فشار وارد می‌کنند، بقیه مردم یا گروه پیرو نیز تقاضای خود را افزایش می دهند. در این شرایط تنها با استفاده از تدبیر بانک مرکزی می‌توان ثبات ایجاد کرد.
