تدوین سند جامع ارزیابی ریسک مبارزه با پولشویی در بازار سرمایه

به گزارش ایلنا وبه نقل از سازمان بورس و اوراق بهادار، روح الله نجفی گفت: با توجه به تاکید مقررات مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم به شناسایی مشتریان، از آنجا که دستورالعمل شناسایی مشتریان ایرانی قبلاً تصویب و ابلاغ شده بود، تدوین دستورالعمل در خصوص شناسایی مشتریان خارجی نیز ضروری بود که این مهم در سال 96 انجام شد.

وی افزود: دستورالعمل مذکور تهیه و پس از تایید هیات مدیره سازمان بورس جهت تصویب به دبیرخانه شورای عالی مبارزه با پولشویی ارسال شد.

نجفی یکی دیگر از اقدامات مهم دبیرخانه کمیته مبارزه با پولشویی سازمان بورس و اوراق بهادار را  تطبیق فرم های مشخصات مشتریان حقیقی و حقوقی در بازار سرمایه دانست که در شرکت های کارگزاری و نهادهای مالی توسط مشتریان تکمیل می شود.

به گفته دبیر کمیته مبارزه با پولشویی سازمان بورس و اوراق بهادار، تا پیش از این صرفاً اطلاعات هویتی مشتریان اخذ می شد و اطلاعات مربوط به شناسایی کامل مشتریان از جمله اطلاعات مربوط به ذینفع نهایی در فرم های مذکور وجود نداشت که در سال گذشته با همکاری مدیریت های ذیربط در سازمان و نهادهای تحت نظارت فرم های مشخصات مشتریان بازنگری و به شرکت های کارگزاری ابلاغ شد.

نجفی اظهار داشت: علاوه براین در راستای تمرکز اطلاعات مشتریان و ثبت اطلاعات آنها صرفاً برای یکبار در شرکت های کارگزاری، درخواستی برای طراحی سامانه ای تحت عنوان سامانه جامع اطلاعات مشتریان (سجام) ارائه شد که با همکاری شرکت سپرده گذاری این سامانه در اواخر سال قبل طراحی شد.

وی ادامه داد: به زودی با راه اندازی این سامانه ، کلیه مشتریان بازار سرمایه از طریق ورود به این سامانه تنها برای یکبار ثبت نام شده و کد معاملاتی به آنها تخصیص می یابد و ضرورتی به تکمیل اطلاعات خود چند بار نزد شرکت های کارگزاری یا سایر نهادهای مالی نیست.

نجفی همچنین گفت: با توجه به مشکلاتی که در زمینه عدم امکان شناسایی و ردیابی وجوه در معاملات وکالتی وجود داشت، پیشنهادی مبنی بر اصلاح مفادی از دستورالعمل معاملات وکالتی ارائه شد که واریز وجوه مستقیماً به حساب موکل انجام شود تا از این طریق امکان ردیابی وجوه از طریق شبکه بانکی فراهم شود.

دبیر کمیته مبارزه با پولشویی سازمان بورس و اوراق بهادار، از جمله اقدامات دیگر این دبیرخانه را بررسی پرونده‌های مشکوک ارسالی از سوی اشخاص تحت نظارت  دانست و گفت: در این خصوص سامانه ای در سال 91 طراحی شد که اشخاص تحت نظارت گزارش های خود را از طریق سامانه مذکور برای دبیرخانه ارسال می کنند.

نجفی ادامه داد: دبیرخانه مبارزه با پولشویی سازمان بورس نیز سامانه مبتنی بر هشدار مشکوک به پولشویی طراحی کرده و هشدارهای مشکوک بصورت روزانه توسط کارشناسان دبیرخانه رصد می شود و در صورتی که منطبق با شاخص های عملیات و معاملات مشکوک به پولشویی باشد، پرونده مشکوک به پولشویی برای مرکز اطلاعات مالی و مبارزه با پولشویی وزارت امور اقتصادی و دارایی ارسال می‌شود.

وی اظهار داشت: با توجه به مشکلاتی که در زمینه تهاتر و تسویه خارج از پایاپای وجود داشت، اصلاحاتی در برخی از مفاد دستورالعمل های معاملات پیشنهاد شد؛ بدین صورت که تسویه خارج از پایاپای برخی از معاملات محدود به اشخاص خاص و با در نظر گرفتن شرایط معین و ارائه مستندات شود و فرم های تسویه خارج از پایاپای نیز تغییر یابد که این موارد نیز در هیات مدیره سازمان تصویب و ابلاغ شد.

به گفته نجفی، یکی دیگر از اقدامات بررسی ابعاد شناسایی تسویه خارج از منشاء وجوه واریزی در اشخاص تحت نظارت بود که طی جلسات متعدد با کانون کارگزاران و بانک مرکزی مشکل در سامانه ها مشخص شد و در این خصوص مکاتباتی با بانک مرکزی صورت گرفته ولیکن تاکنون اقدام نهایی صورت نگرفته است.

دبیر کمیته مبارزه با پولشویی سازمان بورس و اوراق بهادار همچنین گفت: با توجه به ضرورت به روز رسانی اطلاعات سهامداران، مکاتبه با سازمان ثبت احوال برای اعلام آنلاین اشخاص متوفی صورت گرفت که در حال حاضر به محض دریافت اطلاعات، کد معاملاتی اشخاص متوفی مسدود می شود.

همچنین اقدامات و هماهنگی لازم برای اخذ کد اتباع خارجی برای کلیه مشتریان خارجی صورت گرفت که در حال حاضر شرکت سپرده گذاری مرکزی قبل از صدور کد معاملاتی برای کلیه مشتریان خارجی کد مذکور را اخذ می کنند.

نجفی، همچنین تدوین سند جامع ارزیابی ریسک مبارزه با پولشویی در بازار سرمایه مطابق استانداردهای بین المللی را از جمله اقدامات مهم این دبیرخانه در سال 97 خواند و گفت: علاوه براین انجام اقداماتی نظیر کنترل سیستماتیک تراکنشها نامتناسب با سطح فعالیت مشتریان، ارتقاء و توسعۀ نرم افزاری فرآیند پیشگیری از تخلفات پولشویی و هوشمندسازی مبارزه با پولشویی ، تعیین رتبه ریسک مشتریان، تهیه مطالب آموزشی، انتشار جزوات و بولتن خبری مرتبط با مفاهیم مبارزه با پولشویی در زمینه پولشویی در دستور کار دبیرخانه کمیته مبارزه با پولشویی بوده است.