تدابیر امنیتی بانک‌ها برای سرقت مسلحانه/میزان خسارت مالی صفر است

به گزارش ایلنا و به نقل از ایبنا؛ «سرقت مسلحانه از شعبه بانک ... نافرجام ماند»، «سرقت مسلحانه از بانک ... ناکام ماند»، اینها بخشی از اخباری است که گهگاهی شنیده می‌شود و یا در رسانه‌ها به چشم می‌خورد و مردم در مورد آن بحث می‌کنند. همین چند وقت پیش بود که یکی از بانک‌ها در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که سرقت مسلحانه از یکی از شعبه‌های بانک مربوطه با هوشیاری و عملکرد به موقع مسئولین و کارکنان شعبه نافرجام ماند.

سرقت‌هایی که ناکام می‌ماند

در این سرقت مسلحانه فرد مسلح با سلاح کمری در حالی با ماسک صورت خود را پوشانده بود وارد شعبه شد که پس از تهدید کارکنان، مبنی بر منفجر کردن بمبی که درون ساک همراه خود دارد، کارکنان را ملزم به بازکردن درب گاو صندوق و تحویل وجوه نقد نزد صندوق‌داران شعبه کرد.

معاون شعبه مذکور ضمن فعال کردن دستگاه آژیر خطر با استفاده از فرصت پیش آمده ناشی از ورود پیک غذا، از درب شعبه خارج و اقدام به استمداد می‌کند.  سارق با دیدن معاون شعبه و تلاش وی، بدون آنکه موفق به سرقت وجهی از بانک شود ضمن خارج شدن از شعبه با تهدید راننده یکی از خودروهای گذری از محل متواری شد.

چندی قبل نیز مرکز اطلاع رسانی فرماندهی انتظامی تهران بزرگ در اطلاعیه ای از دستگیری دو نفر زن و مرد سارق در سرقت نافرجام مسلحانه بانک خبر داد. در این سرقت مسلحانه و در پی تیراندازی سارقان یکی از کارمندان بانک زخمی و به بیمارستان منتقل شد.  

البته این نکته حائز اهمیت است که تمامی این سرقت‌ها ناکام مانده است. با وجودی که رعایت موارد امنیتی سرلوحه فعالیت شعب و نظام بانکی کشور قرار دارد، اما هراز گاهی اخباری در این باره منتشر می‌شود. اخباری که به دلیل اهمیت آن گاها در صدر اخبار  رسانه‌ها قرار می‌گیرد.

هر چند که با انتشار اخبار سرقت مسلحانه از بانک‌ها سکانسی از یک فیلم سینمایی در ذهن تداعی می‌شود؛ اما نباید فراموش کرد که این مساله علاوه بر ایجاد رعب و وحشت در عامه مردم،  ضرورت ارتقا و افزایش امنیت در نظام بانکی را جدی‌تر می‌کند.

بررسی اخبار بانک‌ها نشان از این دارد که با وجود اینکه بخش حراست بانک های سطح کشور، سعی در افزایش ضرایب امنیتی دارند، اما همچنان امکان بروز چنین حوادث و جرائمی در سطح کشور وجود دارد.

مراقبت‌های ویژه بانکی 

علیرضا لگزایی قائم مقام بانک ملت درباره چگونگی رعایت نکات امنیتی در شعب بانکی برای جلوگیری از سرقت مسلحانه، گفت: نظام بانکی علاوه بر اینکه برای جلوگیری از سرقت مسلحانه استانداردهایی را برای افزایش امنیت درشعب بانکی مد نظر قرار می‌دهد معمولا هماهنگی‌هایی را هم با نهادهای امنیتی و حراست کل کشور در دستور کار خود قرار می‌دهد.

وی با اشاره به هماهنگی بانک های کشور با نیروی انتظامی، اظهارداشت: حداکثرسازی ایمنی فضای شعب بانک، تجهیز شعب به دوربین های مدار بسته، بیمه موجودی نقد و اسناد تعهدآور اوراق بهادار داخل شعب از راهکار های بانک ها برای افزایش ایمنی شعب است.

به گفته قائم مقام بانک ملت، شعب بانک ها تا سقف خاصی امکان نگهداری موجودی نقد واوراق بهادار را دارند و موظفند مبالغ و اسناد با مبالغ بالاتر از میزان تعیین شده را در خزانه بانک ها که دارای ضرایب امنیتی بالایی هستند، منتقل کنند.

لگزایی با اشاره به ارتباط مستمر بانک ها با نیروی انتظامی خاطرنشان کرد: البته همواره چگونگی تهدیدها و شگردها توسط سارقان حرفه‌ای تبادل می شود  و بانک ها باید مراقبت های ویژه ای را در دستور کار خود قرار دهند.

وی تاکید کرد: به طور طبیعی احتمال سرقت مسلحانه صفر نیست البته این در حالی است که هم بانک ها و هم نیروی انتظامی اقدامات زیادی را برای افزایش فضای امنیتی فراهم کرده اند.

وی با بیان اینکه، یکی از راه های سارقان دستبرد به شعب بانکی است، خاطر نشان کرد: سیستم بانکی و شعب عمدتا مجهز به دوربین مداربسته هستند و به همین دلیل سارقان در صورت سرقت به سرعت دستگیر می شوند.

قائم مقام بانک ملت ادامه داد: با وجودی که موارد امنیتی مد نظر قرار می‌گیرد اما واقعیت این است که ریسک سرقت مسلحانه به شعب صفر نیست و احتمال بروز خسارت وجود دارد.

لگزایی تصریح کرد: حتی در برخی از موارد سرقت مسلحانه منجر به تلفات جانی کارمندان شعب می‌شود اما عمدتا میزان خسارت مالی در این حملات صفر است زیرا علاوه بر اینکه موجودی شعب بیمه می‌شوند از تجهیزات ایمنی مانند آژیر خطر نیز استفاده می شود بنابر این معمولا فاصله شناسایی سارقان بسیار کم است.

وی، تعداد بالای شعب بانکی را از مشکلات موجود دانست واظهارداشت: این امر باعث در دسترس بودن شعب برای سارقان می شود و زمینه تشویق آنها را فراهم می کند.

لگزایی بابیان آنکه، شعب بانکی تا کنون خسارت معنی داری از سرقت مسلحانه نداشته اند، گفت: با توجه به اینکه شعب بانک‌ها  امکان نگهداری ارقام بالا و اسناد بهادار با مبالغ زیاد را ندارند بنابر این خسارت چندانی به شعب و سیستم بانکی در صورت بروز سرقت مسلحانه  وارد نمی شود.

وی با تاکید بر اینکه، با توجه به رعایت موارد امنیتی نظام بانکی نگرانی جدی از سرقت مسلحانه ندارد، اظهارداشت: هر چند در صورت سرقت مسلحانه امکان آسیب کارمندان بانک‌ها وجود دارد اما در همین حال بانک‌ها معمولا با خسارت مالی مواجه نمی‌شوند.

تمهیدات خاص بانک‌ها

همچنین مرتضی اکبری مدیرعامل بانک قرض الحسنه مهر ایران نیز درباره وضعیت امنیت نظام بانکی کشور در برابر  حوادث خاص نظیر سرقت مسلحانه،   گفت: به طور حتم هرچه میزان رکود و بیکاری در کشور بیشتر باشد، میزان اینگونه تخلفات بیشتر خواهد شد و از  طرفی به دلیل اینکه در افکار عمومی بانک نمادی از پول و مکانی پر پول است بنابراین سارقان میزان دسترسی و نزدیک شدن به پول را در بانک ها آسان تر می دانند.

وی افزود: به همین دلیل  با توجه به شرایط فعلی اقتصاد کشور و بحث اشتغال که معضل فعلی جامعه است، افزایش چنین حوادثی طبیعی است و در صورتی که همین روند ادامه داشته باشد، امکان افزایش بروز چنین حوادثی بیشتر خواهد شد.

مدیرعامل بانک قرض الحسنه مهر ایران ادامه داد: همچنین بانک‌ها نیز تمهیدات ویژه ای برای جلوگیری از بروز چنین حوادثی همانند میزان نگهداری پول در شعبه در حد معقول، مباحث امنیتی و حفاظتی و اموال اتخاذ کرده اند اما با این وجود بازهم شاهد بروز چنین مشکلاتی هستیم که به نظر من راه حل آن تلاش برای افزایش اشتغالزایی و بهبود شرایط اقتصادی کشور است.

پایین‌ترین ضریب سرقت مسلحانه در آسیا و خارومیانه متعلق به ایران

همچنین مجید ابهری، آسیب شناس اجتماعی و رفتار شناس دراین باره گفت: سرقت مسلحانه یکی از ناامنی های اجتماعی بوده که به دلیل اینکه همراه با قتل و جراحت است، می تواند امنیت روانی جامعه را به خطر بیندازد.

وی با اشاره به وجود مرزهای متعدد ایران با کشورهای پر خطر که خرید و فروش اسلحه در آنها آزاد است، اظهار داشت:به دلیل هوشیاری نهادها و سازمان های امنیتی و انتظامی، امکان ورود اسلحه به کشور بسیار محدود است.

این جامعه شناس با تاکید بر اینکه با وجود ورود محدود اسلحه به کشور  اما بازهم شاهد گردش آن در سطح کشور هستیم، گفت: این باندها ظرف ۴۸ ساعت از سوی نیروهای امنیتی و انتظامی دستگیر می شوند.

ابهری درباره علل بروز این مشکل گفت: علت اساسی سرقت های مسلحانه دسترسی به سلاح و تشکیل باندهای سابقه دار در این زمینه است و این باندها به دلیل اینکه بانک را محلی سهل و آسان برای دستیابی به پول می دانند، اقدام به برنامه ریزی و سرقت می کنند.

وی در  پاسخ به این سوال که بانک‌ها چگونه می‌توانند از بروز چنین حوادثی جلوگیری کنند، توضیح داد: بانک ها میتوانند با افزایش ضریب امنیتی شعب خود و همچنین کنترل های مستقیم مثل به کارگیری نیروهای زبده و همچنین کنترل غیر مستقیم با استفاده از دوربین و زنگ‌های متصل به مرکز پلیس مانند برخی کشورهای اروپایی و آسیایی از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری کنند.

این کارشناس اجتماعی در پایان گفت: ذکر این نکته ضروری است که ایران پایین ترین ضریب سرقت مسلحانه در بین کشورهای آسیایی و خارومیانه را دارد اما با این وجود باید اقدامات جدی برای افزایش میزان امنیت انجام شود.

در عین حال قانون نیز دستوراتی در این زمینه دارد به طوریکه نص قانونی جرم سرقت در ایران شامل چندین ماده قانونی است:

الف) مواد ۱۸۵ و ۱۹۷ تا ۲۰۳  قانون مجازات اسلامی که عنصر قانونی جرم سرقت حدی است.

ب) مواد ۶۵۱ تا ۶۶۷ ق. م. ا و نیز مواد ۵۴۴، ۵۴۵، ۵۴۶، ۵۵۹، ۶۸۳ و ۶۸۴ ق. م.

ج) مواد ۸۸ تا ۹۲ قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح مصوب ۱۳۸۲

د) ماده واحده لایحه قانون راجع به تشدید مجازات سارقین مسلح که وارد منزل یا مسکن اشخاص می‌شوند مصوب ۱۳۳۳

هـ) ماده واحده قانون مجازات سرقت مسلحانه از بانکها و صرافی ها مصوب دی ماه ۱۳۳۸

ز) قانون تشدید مجازات رانندگان متخلف مصوب ۱۳۳۵ و البته. همه موارد فوق جز بند الف، عنصر قانونی جرم سرقت تعزیری است.