اقتصاد سیگار و ورزش از نگاه آمار هزینه و درآمد خانوارهاى ایرانى

ایلنا: در کشور، همواره دغدغه چگونگی رفتار عمومی و فرهنگی به طور مستند برای نظام تصمیم گیری وجود داشته است.

با رویکرد زندگی صنعتی و شیوه های خودکار شدن و سهولت فعالیت ها، هر چه بیشتر اهمیت ورزش همگانی همچنین حرفه ای و قهرمانی برای سلامت جسمانی وایجاد انگیزه و اعتماد به نفس و هویت ملی، ضرورت می یابد، لذا امروزه علاوه بر اینکه ورزش در سلامت و نشاط و انظباط فردی از متغیرها بسیار مهم محسوب می شود در سلامت و نشاط و نظم اجتماعی نیز نقش با اهمیتی را به عهده دارد، علاوه بر این که سلامت فردی و اجتماعی از بسیاری از هزینه های فردی و اجتماعی خواهد کاست.

ایجاد اشتغال و اقتصاد ورزش از موضوع هایی است که ورزش را علاوه بر موضوع سلامت تن و روان و نشاط اجتماعی، از نظر اقتصادی نیز با اهمیت جلوه می دهد.

لذا با توجه به اهمیت فعالیت های ورزشی در زندگی فردی و اجتماعی داشتن آمار اطلاعات برای نظام     تصمیم گیری در این خصوص و اخذ سیاست های موثر، بسیار مهم تلقی می شود.

مطالعه زیر به بررسی چگونگی ورزش براساس محاسبه از داده های خام طرح آماری فعالیت فرهنگی و رفتاری خانوار های کشور که از 3605 خانوار و8864 فرد آمارگیری شده درسال 1393، پرداخته است.

این مطالعه، محاسبه از داده های خام در تقاطع های هزینه و ویژگی های خانوار و افراد، در سطح نمونه آماری  است.لذا نتایج آن درسطح نمونه قابل تعمیم است.

بر اساس محاسبات این بررسی :

45 درصد از افراد پانزده ساله و بیشتر در سال 1393 فعالیت ورزشی داشته اند که 58 درصد مرد و 42 درصد آنان زن بوده اند.

در انواع ورزش ها انجام شده توسط این افراد، نرمش و پیاده روی 60 درصد، فوتبال 28 درصد، شنا 15 درصد، والیبال 12 درصد، کوهنوردی 12 درصد، آمادگی جسمانی 9 درصد، پرورش اندام 8 درصد، دوچرخه سواری 6 درصد بوده است.

51 درصد از این افراد در هر هفته یک تا دو ساعت، 33 درصد سه تا پنج ساعت 11 درصد شش تا هشت ساعت، 3 درصد نه تا ده ساعت در هفته، در سال 1393 ورزش کرده اند. به عبارتی 33 درصد از گروه های درآمد پایین و 59 درصد از گروه های با درآمد بالا دراین سال، به ورزش پرداخته اند.

33 درصد افرادی که درآمد (هزینه) خود را تا پانصد هزار تومان و 59 درصد از افرادی که درآمد خود را بالاتر از یک میلیون و پانصد هزار تومان در ماه ذکر کرده اند، در سال 1393 ورزش کرده اند.

50 درصد از افراد دیپلم و پائین تر، 70 درصد از افراد لیسانس و فوق لیسانس و همچنین 70 درصد از افراد دارای مدرک دکترا در سال 1393 ورزش کرده اند.

50 درصد کارفرماها، 70 درصد از افراد و حقوق بگیران بخش عمومی، 30 درصد از حقوق بگیران بخش خصوصی و 60 درصد کارکنان مستقل در این سال ورزش کرده اند.

در سال 1393، 40 درصد از بیکاران، 50 درصد شاغلین و 50درصد ازخانه داران ورزش کرده اند.

در کشورهای دیگر

42درصد از از مردم پانزده ساله و بالاتر اروپایی ، 78درصد بلغارستانی ها ، 64 درصد از  پرتغالی ها، 60 درصد از ایتالیایی ها،  ،  52 درصد از لهستانی ها، 44 درصد از اسپانیایی ها، 42 درصد از فرانسویان، 29 درصد از آلمانی ها، 15 درصد از فنلاندی ها، 14 درصد از دانمارکی ها، 9 درصد از سویسی ها ، در سال 2013 ، ورزش نکرده اند.

نتیجه :

•  65 درصد از افراد پانزده ساله و بیشتر کشور ورزش نمی کنند.
• بیشترین ورزشی که توسط ورزش کنندگان ایرانی انجام می شود به ترتیب ، نرمش و پیاده روی، فوتبال، شنا ، والیبال و کوهنوردی است.
•  بیشترین ساعاتی که از طرف ورزش کنندگان به ورزش اختصاص می یابد یک تا دو ساعت در هفته است.
•  افرادی که از درآمد بالاتری برخوردارند بیشتر نسبت به افراد پایین درآمدی به ورزش می پردازند.
• افرادی که از سطح تحصیلی پایین تری برخوردارند کمتر ورزش می کنند.
• حقوق بگیران بخش عمومی بیشتر از کارفرما و کارکنان مستقل و حقوق بگیران بخش خصوصی، ورزش می کنند.
• شاغلین بیشتر از بیکاران دراین سال به ورزش پرداخته اند.
• ایران در افراد پانزده ساله وبالاتر که ورزش نمی کنند جزو کشورهای با درصد بالاست

مصرف سیگار

مصرف سیگار علاوه بر هزینه های متعدد اقتصادی فردی و اجتماعی بسیاری از بیماری ها و امراض جسمانی را سبب می شود و همچنین عدم رعایت مصرف کنندگان، سبب تجاوز به حقوق دیگر شهروندان نیز است ، مصرف سیگار علاوه بر این که خود به طور مستقیم سبب بسیاری از بیماری هاست، ناقل بسیاری بیماری ها غیرمستقیم نیز خواهد شد و همچنین عامل بیماری های اقتصادی نیز است ، مانند، قاچاق و کشت زمین هایی که باید در محصولات لازم و ضروری بکار گرفته شوند.

به همین لحاظ سازمان های بین المللی در کنترل این اعتیاد و مصرف غیرلازم و مضر، فعالیت های متنوعی را توصیه و پی گیری می نماید و بسیاری از کشورها از جمله ایران، عضو کنوانسیون جهانی کنترل دخانیات می باشند که مفاد آن برای آن ها لازم الاجراست.

لذا چگونگی و میزان کنترل این عامل بیماری های جسمانی و اقتصادی، به داده های آماری مورد نیاز، بستگی دارد.

براساس بررسی ومحاسبات این مطالعه از طرح نمونه گیری فعایت فرهنگی رفتاری خانوار 1393مرکز آمار ایران :

13 درصد از افراد پانزده ساله و بیشتر حداقل یکبار تاکنون(سال1393) سیگار مصرف کرده اند که 93 درصد آنان مرد، وحدود 7 درصد آنان، زن بوده اند.

به طور کلی 25 درصد از مردان و 1.8 درصد از زنان تا سال 1393، حداقل یکبار سیگار مصرف کرده اند.

68 درصداز افرادی که تاکنون یکبار سیگار مصرف کرده اند در حال حاضر نیز سیگار مصرف می کنند .

از افرادی که هنوز هم سیگار مصرف می کردند 96 درصد مرد 3.4 درصد زن بوده اند.

15 درصد از افراد دارای مدرک دیپلم و پائین تر و 10 درصد از دارندگان مدرک لیسانس به بالا و 5 درصد افراد دارای مدرک حوزوی اظهار کرده اند تاکنون حداقل یکبار مصرف سیگار داشته اند.

5.9 درصد افراد پانزده ساله و بیشتر حداقل یکبار از قلیان استفاده کرده اند که 83 درصد از آنان مرد و 17 درصد زن بوده اند.

8.1درصد از افراد پانزده ساله و بیشتر در سال 1393، روزانه سیگار مصرف می کردند که 97 درصد مردان و 3 درصد، زنان را شامل می شدند. به طور کلی در این سال حدود 16 درصد مردان و 5/0 درصد (پنج دهم درصد- پنج در هزار- ) زنان سیگاری بوده اند.

4.6 درصد از افراد در سنین 15 تا 34 ساله و11.6 درصد از افراد 50ساله به بالا روزانه سیگار مصرف کرده اند و در سنین مختلف بیشترین مصرف سیگار به طور روزانه متعلق به سنین 45 تا 49 سال با 14.7 درصد بوده است.

میزان مصرف سیگاردرکشورهای دیگر

طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی در سال2015، 40.9 درصد مردان و 6.1 درصد زنان پانزده ساله و بالاتر آلبانیایی  روزانه سیگار می کشیدند . این شاخص  برای مردان آرژانتینی 21 و زنان آرژانتینی 12.6 درصد و مردان و زنان استرالیایی به ترتیب 8.13 و 9.10 درصد، مردان آذربایجانی 7.36 و زنان 3.0 (سه دهم) درصد، مردان بحرینی 49.4 و زنان آن 9.6 درصد، 3.19 درصد مردان و 4.11 درصد از زنان برزیلی، مردان و زنان کامبوجی به ترتیب 6.34 و 2.2 درصد، 17 درصد مردان کانادایی و 5.11 درصد زنان کانادایی، 7.42 درصد از مردان و 7.1 درصد از زنان چینی، مردان کوبایی 6.34 و زنان آن ها 3.13 درصد، مصری ها مردانشان 8.41 و زنان آنها 2.0 درصد، مردان فنلاندی 3.17 و زنان آنها 7.11 درصد، 9.27 درصد مردان و 7.21 درصد زنان فرانسوی،  9.19 درصد از مردان و 7.1 درصد از زنان هندی، 66 درصد از مردان و 1.2 درصد از زنان اندونزیایی بوده است.

همچنین طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی: درشمال شرق آسیا 32.11درصد از مردان ، و2.6درصد از زنان ودر اروپا 39 درصد از مردان و19.3 درصد از زنان ودر افریقا 24.2 درصد از مردان و2.4 درصد از زنان ودر امریکا 22.8 درصد از مردان و 13.3 درصد از زنان ومتوسط جهان در مردان 36.1 وزنان 6.8 ، مبتلا به مصرف سیگار بوده اند.

نتیجه :

• افراد دارای تحصیلات پایینتر درایران نسبت به افراد دارای تحصیلات بالاتر، بیشتر سیگار مصرف کرده اند.
• زنان ایرانی که حداقل یکبار قلیان استفاده کرده‌اند بیشتر از زنانی است که حداقل یکبار تا این سال، سیگار مصرف کرده اند
• بیشترین مصرف روزانه ومستمر سیگار درایران درسنین 45 تا 49 سال بوده است
• زنان اروپایی و  امریکایی بیش از مناطق دیگر سیگار مصرف می کنند.
• مصرف سیگار در زنان مصری و ایرانی از مناطق اروپایی، امریکایی، افریقایی، آسیا و متوسط جهان، کمتر است.
• مصرف سیگار مردان مصری بیش از اروپایی ها و اروپایی ها بیش از مناطق دیگر مانند آسیا و متوسط جهان بوده است.

نویسنده: سید حسین پیمان