سیاست گازی ایران طی سه دهه گذشته/ دلایل نرسیدن خطوط لوله ایران به اروپا
بهروزی فر گفت: سیاستهای گازی ایران طی سالهای گذشته تا جایی پیش رفت که کویت با وجود نزدیکی به ایران، به جای تامین گاز از کشور ما از طریق خط لوله پایانه واردات ال ان جی نصب کند.
بهروزیفر، تحلیلگر مسائل انرژی در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، در تحلیل سیاست گازی کشور طی سالهای گذشته اظهار داشت: ما بیش از ۳۰ سال است که سیاست جایگزینی مصرف گاز به جای فرآوردههای نفتی را دنبال میکنیم و اگر این رویه پیگیری نمیشد اکنون بیش از تولید نفت، مصرف داخلی فرآورده داشتیم.
وی تصریح کرد: در حال حاضر بیش از ۶۰ تا ۷۰ درصد مصرف انرژی مصرفی اقتصاد کشور ما از گاز طبیعی است که اگر تبدیل به ارزش حرارتی میشد حدود ۴ تا ۵ میلیون بشکه نفت در روز مصرف داخلی داشتیم و عملا چیزی برای صادرات نداشتیم و حتی تبدیل به واردکننده نفت خام و فرآورده میشدیم.
بهروزی فر ادامه داد: یکی از سیاستهایی که دنبال شده توسعه ذخیره مخزن مشترک ایران و قطر است که از زمان خاتمی شروع شد و با وقفه در دولت احمدینژاد در این دولت دوباره پیگیری شد و اکنون فازهای متعددی به بهره برداری رسیده و تا سال آینده تقریبا تمام فازها تکمیل میشود که اگر توسعه این میدان که ۶۰ درصد تولید گاز کشور را تشکیل میدهد، نبود تولید گاز ما افزایش زیادی نداشت.
وی همچنین خاطرنشان کرد: اگر سیاست ایران جهت تعامل گازی با کشورهای اطراف که از زمان هاشمی رفسنجانی آغاز شده بود، ادامه پیدا میکرد؛ میتوانست فتح بابی جهت وابستگی بیشتر کشورهای منطقه به ما باشد، اما به دلیل پارهای از مشکلات و تحریمها پیگیری نشد.
این کارشناس نفتی با اشاره به اینکه در چنین شرایطی سیاست دولت در برابر زیاده خواهی ترکمنها معقول و منطقی است، اظهار داشت: اکنون با سال ۸۶ که ترکمنستان گاز ایران را قطع کرد، کاملا متفاوت است در چند سال اخیر چند فاز به بهره برداری رسیده یعنی اگر جایگزینی گاز به وسیله فرآوردههای نفتی را در اقتصاد کشور بررسی کنیم، شیب تندی در سوئیچ نیروگاهها و صنعت از فرآورده به سمت گاز میبینیم، یعنی در حال حاضر در شرایطی نیستیم که بخواهیم به ترکمنستان باج بدهیم زیرا میزان تولید کشور زیاد شده و همچنین با توجه به اینکه نیروگاهها امکان استفاده از فرآورده را نیز دارند، امکان جایگزینی با گاز داریم و میتوانیم صنعت و نیروگاهها را با سوخت مایع هندل کنیم.
وی در ادامه با اشاره به وضعیت ال ان جی در کشور بیان داشت: ما در چند سال گذشته به دلیل بیتدبیری و همچنین تحریمها نتوانستیم به میزانی که باید، در این صنعت توسعه داشته باشیم و از طرفی امکان صادراتمان نیز محدود شده بود، یعنی با توجه به اینکه احداث واحدهای ال ان جی مربوط به چند دهه و حتی قبل از انقلاب است که به خاطر جنگ و تحریمهای داماتو منتفی شد، نتوانستیم پلنتها را بسازیم و از طرفی احداث خط لوله هم با توجه به سیاستهایی که در تعامل با کشورهای همسایه داشتیم به جایی نرسید.
بهروزی فر ادامه داد: سیاستهای گازی ایران طی سالهای گذشته تا جایی پیش رفت که کشوری مثل کویت که به واردات گاز نیاز دارد با وجود نزدیکی به ایران به جای تامین گاز از کشور ما از طریق خط لوله پایانه واردات ال ان جی نصب کند، و این مسئله به این دلیل است که ما نتوانستیم تعامل خوبی داشته باشیم.
وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر اگر ما بخواهیم که در بازارهای جهانی انرژی حرفی برای گفتن داشته باشیم چارهای نداریم جز اینکه با کشورهای منطقه تعامل داشته باشیم و کریدور خط لوله صادرات به اروپا را بدست آوریم یا از طریق بازاریابی ال ان جی این کشورها را به خود وابسته کنیم.
این تحلیلگر بازار نفت گفت: قطر که جمعیت زیادی ندارد، عملا ۷۷ میلیون تن ظرفیت تولید ال ان جی یعنی یک سوم تولید ال ان جی دنیا را در اختیار دارد در این شرایط اگر ما بخواهیم در این صنعت حرفی برای گفتن داشته باشیم به دهها میلیارد دلار سرمایه نیاز داریم لذا چارهای جز این نداریم که سرمایه گذاری سنگین داشته و زمینهای را فراهم کنیم که از مزیتهای تکنولوژیکی و مدیریت خارجی بهره ببریم.