کم توجهی وزارت نیرو به روش های مرسوم تامین مالی برای افزایش ظرفیت تولید برق

یادداشت- مسعود احمدی- کارشناس ارشد انرژی- اگرچه وزارت نیرو از اعلام آمادگی برای انعقاد قرارداد با بخش خصوصی داخلی برای تامین مالی پروژه های افزایش ظرفیت تولیدبرق خبرداده است اما حجم بالای سرمایه موردنیاز و غفلت از ساز و کارهایی مانند بورس باعث شده استفاده شرکتهای خارجی بر شرکتهای داخلی ترجیح داده شود.

در ماه‌های اخیر مسئولین وزارت نیرو تاکید ویژه‌ای بر لزوم تامین مالی صنعت برق از منابع خارجی داشته‌اند. هوشنگ فلاحتیان معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی در بیان علت اصلی توسل به منابع خارجی برای افزایش ظرفیت تولید برق گفته است که پول و نقدینگی در بازار ایران وجود ندارد و استفاده از منابع خارجی به عنوان تنها راهکار جبران این کمبود معرفی گردیده است.

طرز طلب مدیرعامل شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی نیز در پاسخ به این سوال که چرا با وجود توان بالای شرکتهای داخلی برای تامین  مالی و ساخت نیروگاه  به منابع خارجی روی آورده اید مشکل عمده دربحث ساخت نیروگاههای سیکل ترکیبی را  کمبود سرمایه و آورده مالی معرفی کرده است.

کارشناسان عقیده دارند که عامل اصلی مشکلات اقتصادی کشور محدودیت منابع مالی نیست بلکه بی‌توجهی دولتها به ایجاد نهادهایی با ساختار مناسب در حوزه تامین مالی و طراحی و استفاده از ساز و کارهای مطلوب برای حل این مشکلات است. به عنوان مثال، با حجم چند صد هزار میلیارد تومانی نقدینگی موجود در اقتصاد کشور، دولت‌ها به جذب بخشی از این نقدینگی به تولید توجه مناسبی نداشته اند.

اگرچه فلاحتیان معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی اعلام کرده که دست بخش خصوصی داخلی که برای ساخت نیروگاه پول بیاورد می‌بوسد، اما حجم بالای نقدینگی مورد نیاز برای احداث نیروگاه و نبود تضمین برای بازپرداخت آن عملا تامین این حجم از سرمایه توسط بخش  خصوصی داخلی را غیرممکن کرده است. اما ساز و کارهایی مانند تامین مالی از طریق بورساین مشکل را نیز حل کرده است. در همین رابطه می‌توان به تأمین مالی ٢٠٠٠میلیارد ریالی پتروشیمی شیراز در یک ثانیه از طریق بورس کالای ایران و خرید اوراق مشارکت اشاره کرد. علاوه بر این حجم نقدینگی کشور از هزار هزار میلیارد تومان عبور کرده و با انواع ابزارهای موجود در بازار سرمایه نظیر صکوک می توان تامین مالی کرد. فروش 5000 میلیارد تومان اوراق مشارکت توسط شرکت ملی نفت در 26 اسفند 1394، در کمتر از یک دقیقه گواه این موضوع است.

بنابر این با توجه به وجود ظرفیت‌ بالای تامین مالی پروژه های عمرانی کشور مطرح کردن موضوع تامین مالی به عنوان اصلی‌ترین علت روی آوردن به منابع خارجی برای افزایش ظرفیت تولید برق جای تامل دارد.