صادرات محصولات پتروشیمی در سال جاری به 20 میلیون تن افزایش می یابد

به گزارش خبرنگار اقتصادی ایلنا، فرناز علوی مدیر برنامه‌ریزی و توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی در نشست خبری با بیان این‌که ظرفیت‌ صنایع پتروشیمی در سال 94 به ۶۴ میلیون تن رسید، گفت: همگام با ظرفیت‌سازی روند تولید هم افزایش داشته است. در سال ۱۳۹۴ میزان کل تولید صنعت پتروشیمی ۴۶.۵ و در هفت‌ماهه اول سال ۱۳۹۵، ۲۹ میلیون تن بوده است و برآورد می‌شود این میزان تا پایان سال به ۵۰ تا ۵۱ میلیون تن برسد.

وی با بیان اینکه طی سال‌های ۱۳۹۱ و ۱۳۹۳ به میزان عرضه در بازار تحولاتی رخ داده است، افزود:  سال گذشته میزان عرضه صادرات محصولات پتروشیمی حدود ۹ میلیون تن و میزان مصرف در بازار داخلی ۱۴ میلیون تن بوده است. این میزان در هفت‌ماهه نخست سال ۱۳۹۵ در بخش صادرات ۱۱.۶ و در بخش داخلی ۸.۵ تن بوده است.

وی دباره درآمد شرکت‌های پتروشیمی، گفت: طی سال‌های گذشته تا سال ۱۳۹۰ روند ارزش صادرات افزایش داشته است و با ارزش کاهش صادرات روبرو بوده‌ایم که بخشی به دلیل قیمت محصولات و بخشی دیگر به دلیل بازارهای جهانی است. میزان درآمد در سال ۱۳۹۴، ۹.۶ میلیارد دلار و تا پایان مهرماه سال ۱۳۹۵، ۴.۸ میلیارد دلار بوده است.

علوی با بیان اینکه قیمت نفت خام بازار انرژی را تحت تاثیر قرار می دهد و ضمن اینکه به میزان تقاضا در بازار نیز بستگی دارد، افزود: از اواسط سال ۲۰۱۴ با کاهش قیمت نفت روبه‌رو بوده‌ایم. نفتا نیز که خوراک اصلی اتیلن در دنیا است با قیمت نفت همسویی دارد. یعنی قیمت نفت هر تغییری که کند قیمت نفتا هم در آن جهت تغییر می‌کند و در نتیجه قیمت اتیلن نیز متناسب با قیمت نفتا تغییر خواهد کرد.

وی ادامه داد: قیمت سایر محصولات مشتق از اتیلن و نفتا متناسب با قیمت این دو محصول تغییر خواهد کرد.

عضو هیات مدیره شرکت ملی صنایع پتروشیمی با اشاره به متوسط قیمت فروش محصولات طی سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۴ و هفت‌ماهه سال ۱۳۹۵، تصریح کرد: متوسط قیمت محصولات با روند کاهشی نفت و نفتا تغییر می‌کند. صادرات از ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۴، ۵۰ درصد کاهش قیمت و فروش داخلی ۴۰ درصد کاهش داشته است. این تغییرات در بخش صادرات از قیمت‌های بین‌المللی تبعیت می‌کند و در بخش داخلی از آنجایی که بخش عمده‌ای از محصولات از طریق بورس عرضه می‌شود و بورس هم از بازارهای بین‌المللی نشأت می‌گیرد، بنابراین از قیمت‌های بین‌المللی تبعیت می‌کند.

علوی با اشاره به روند تغییر قیمت‌ها در فاصله سال‌های 90 تا 94 اظهار داشت: گروه‌های مختلفی از محصولات پتروشمی در بازارهای داخلی و بین المللی عرضه می شود که یکی از مهمترین آنها پلیمر است که 34 درصد ارزش محصولات را تشکیل می‌دهد اما طی این سال‌ها روند کاهش قیمت را داشته به طوری که 20 تا 55 درصد افت را در این محصول شاهد هستیم.

وی افزود: گروه بعدی محصولات پایه و شیمیایی نمونه آنها متان و اتیلن گلایکول هستند که در این محصول نیز 40 تا 55 درصد کاهش ارزش قیمتی را شاهدیم.

علوی تصریح کرد: کودهای شیمیایی نیز علیرغم اینکه حجم بالایی دارند اما قیمت آنها پایین است و 6 درصد ارزش فروش محصولات را تشکیل می دهد و قیمت این محصول نیز 53 درصد کاهش داشته است.

وی همچنین اظهار داشت: پروپان و بوتان نیز 66 درصد با توجه به کاهش قیمت نفت افت بها داشتند همچنین استایرن و پارازایلین نیز از محصولات گروه آروماتیک 30 تا 50 درصد افت قیمت داشته‌اند.

مدیر برنامه‌ریزی و توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی با تاکید براینکه تاثیر قیمت نفت روی محصولات پتروشیمی مستقیم و قابل مشاهده است، گفت: به طور کلی در سال 90 بالاترین درآمد مربوط به مجتمع‌های پتروشیمی نوری ، بندرامام و پارس و جم بوده است و یکی از اجزای درآمدی شرکت‌ها را نیز هزینه خوراکی آنها تشکیل می‌دهد که در سال 90 ، 53 درصد از هزینه‌ها مربوط به خوراک بوده است و در سال 94 نیز به لحاظ ساختاری در هزینه‌های پتروشیمی‌ها تغییری ملاحظه نمی‌شود فقط در هزینه سهم خوراک به 43.5 درصد کاهش یافته است اما در سایر اقلام روند رشد را شاهد هستیم که این امر نیز ناشی از تورم و افزایش دستمزد است.

وی با بیان اینکه سود خالص پتروشیمی‌ها 24 درصد متوسط صنعت است ، اظهار داشت: در سال 90 هزینه خوراک پتروشیمی‌هایی که خوراک آنها گازی بوده کمتر از 21 درصد کل درآمد شرکت بوده همچنین شرکت‌هایی که خوراک آنها گاز مایع بوده و ظرفیت کمتری دارند 30 تا 73 درصد درآمدشان بابت خوراک هزینه شده است. دسته سوم شرکت‌هایی هستند که با خوراک مایع تغذیه می‌شوند که 90 تا 92 درصد هزینه‌هایشان مربوط به خوراک است.

علوی ادامه داد: در سال 94 پتروشیمی‌های با خوراک گازی کمتر از 43 درصد هزینه‌هایشان مربوط به خوراک پتروشیمی‌های خوراک گاز مایع 75 درصد و خوراک مایع 86 درصد درآمدشان در بخش خوراک هزینه شده است.

وی تصریح کرد: سود خالص پتروشیمی‌هایی که از خوراک گاز استفاده می‌کنند در سال 90 ، 36 تا 76 درصد بوده و پتروشیمی‌هایی که از خوراک مایع استفاده می‌کنند در این سال سود منفی داشته‌اند. در سال 94 پتروشیمی‌هایی که از خوراک گاز استفاده کرده‌اند 41 تا 52 درصد سود خالص داشته اما در پتروشیمی‌های با خوراک مایع زیر 10 درصد سود کرده‌اند.

وی با اشاره به اینکه هزینه خوراک طی سال‌های 90 تا 93 رشد داشته است افزود: علیرغم افزایش قیمت خوراک سود صنعت هم روند رو به رشد را داشته است.

این مقام مسئول در NPC اظهار داشت: روند رشد صنعت طی 5 سال گذشته بیانگر این امر است که هزینه‌ها به دلیل تورم و کاهش قیمت جهانی محصولات و افزایش نسبی قیمت خوراک روند رو به رشدی داشته است اما به رغم افزایش هزینه‌ها سهم سود از کل درآمدها در سال 94 نسبت به سال 90 حدود 3 درصد افزایش داشته است که در تمام سال‌های مورد بحث بیش از 80 درصد کل سود صنعت متعلق به 13 شرکت مصرف کننده انواع خوراک گازی بوده است.

وی ادامه داد: در فاصله سال‌های 90 تا 94 سود شرکت های مصرف کننده انواع گاز 36 تا 49 درصد متغیر بوده است.

علوی در ادامه بحث به موضوع واگذاری در پتروشیمی‌ها پرداخت و گفت: بعد از خصوصی‌سازی نقش NPC به عنوان سیاست گزار و متولی توسعه تعیین شده و بخش خصوصی به عنوان بهره‌بردار و مجری فعالیت‌ می‌کند.

وی با اشاره به اینکه پتروشیمی ایران بنا دارد که در سال 1404 مقام اول پتروشیمی در خاورمیانه را کسب کند ، اظهار داشت: رسیدن به این هدف مستلزم این است که از خام‌فروشی پرهیز کرده و خوراک گاز طبیعی را به سمت پتروشیمی سوق دهیم و همچنین فعالان این صنعت را تشویق کنیم که زنجیره پایین دستی را تکمیل کنند.

مدیر برنامه‌ریزی و توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی به طرح‌های جدید صنعت پتروشیمی برای سال‌های آتی اشاره و تصریح کرد: از جمله این طرح‌ها تبدیل گاز طبیعی به الفین‌ها و مشتقات آنها یعنی پروپان و پروپیلن و مشتقات آن است. همچنین استفاده از مایعات گازی اتان و بوتان برای تولید اتیلن است.

وی با بیان اینکه در حال حاضر پتروشیمی‌های ماهشهر و عسلویه قطب‌های اصلی این صنعت هستند اظهار داشت: بندر ماهشهر ، پارسیان ، لاوان ، قشم ، بندر جاسک و چابهار قطب‌های جدید این صنعت هستند که نزدیکی به منابع خوراک و آب و زیرساخت‌های صادرات دلیل اصلی انتخاب آنها برای توسعه پتروشیمی بوده است.

علوی درباره بازنگری در فعالیت پتروشیمی‌های با خوراک مایع تصریح کرد: در این خصوص مطالعات متنوعی انجام شده و درباره هزینه‌های خوراک مایع پیشنهادات زیادی داده شده که از جمله آنها واگذاری برخی به بخش خصوصی، سیاست کلان وزارت نفت برای فروش محصولات است.

وی درباره کاهش و یا افزایش قیمت خوراک گفت: سیاست‌های ما در پتروشیمی جدا از سیاست‌های کلان کشور نیست و در این رابطه تابع مجلس برای تعیین قیمت خوراک مایع هستیم.