ارقام دیده شده در بودجه 96 بلندپروازانه است/اثر تحریم‌های احتمالی دولت جدید آمریکا درنظر گرفته شود

محمود جام‌ساز در گفتگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا؛ در خصوص لایحه بودجه سال 96 اظهار داشت: بودجه سال 96 به موقع و قبل از تاریخ 15 آذر ماه و در وقت قانونی خود به مجلس تقدیم شد.

ارقام دیده شده در بودجه 96 بلندپروازانه است

وی افزود: در این بودجه ارقامی دیده می‌شود که به نظر می‌رسد بودجه نویسان در نهایت دست و دل بازی و بلند پروازانه به این ارقام رسیده‌اند زیرا دورنمای پس از برجام و رفع تحریم های مربوط به برنامه هسته‌ای ایران این امید را را زنده کرده است که کشور بتواند در امر تجارت خارجی به صدور نفت و گاز به توفیقاتی نائل شود.

 درآمدهای حاصل از نفت نیازمند بازنگری است

جام‌ساز گفت: درآمدهای پیش بینی شده برای نفت که بر اساس صادرات 2 میلیون و402هزار بشکه در روز به قیمت 50 دلار در نظر گرفته شده است لازم به بازنگری است .

این اقتصاددان خاطر نشان کرد: درست است که در توافق اخیر اوپک قرار شده که از سقف تولید 1 میلیون و 200 هزار بشکه در روز کاسته شود تا عرضه اضافی تعدیل شود و قیمتها بالارود اما لازم به ذکر است که تقاضای جهانی نفت با توجه به کاهش رشد اقتصادی چین و برخی دیگر از کشورهای نوظهور مسلما در تقاضای انرژی آنان تاثیرگذار است و معلوم نیست که قیمتها به چه سطحی خواهد رسید ضمن آنکه به تعداد سکوهای نفتی شیل اویل آمریکا از ماه می گذشته تا کنون 50 درصد اضافه شده که این ام بیانگر دور نمای تولید بیشتر نفت آمریکاست.

وی ادامه داد: این موضوع حائز اهمیت است که همواره قیمت نفت تحت تاثیر نوسانات اوضاع و احوال سیاسی و اقتصادی جهانی قرار دارد و شرایط اقتصادی و سیاسی جهان مخصوصا منطقه خاورمیانه قابل پیش‌بینی ملموس نیست و لذا هر دم امکان اقدامی غیرقابل پیش‌بینی از کشورهای صادرکننده نفتی بویژه عربستان سعودی می‌رود.

  رشد سهم نفت در بودجه؛ اقتصاد را دولتی‌تر می‌کند

وی گفت: لذا تعیین قیمت 50 دلاری برای نفت بهتر است به 45 دلار تغییر یابد زیرا  نوسانات بهای نفت پیش‌بینی را برای سال  پیش رو با توجه به تاثیرات عوامل متعدد بین المللی و منطقه ای اعم از اقتصادی و سیاسی بسیار مشکل می‌سازد. به ویژه تمدید  10 ساله تحریم‌های موسوم به داماتو که با اعتقاد مقامات ایرانی نقض برجام است و ممکن است در صورت امضاء رئیس جمهور آمریکا نهایی شده و منجر به اقدامات تلافی جویانه ای از سوی ایران شود. مسلما مواجه شدن ایران با محدودیت های نفتی دور از ذهن نیست که دستیابی باهاف بودجه 96 را در زمینه درآمد های نفتی با چالش روبرو می کند و تبعات دیگر این تحریمها بر سطح تجارت خارجی ایران سایر درآمدهای پیش بینی شده بودجه را تحت تاثیرات منفی خود قرار خواهد داد.

وی ادامه داد: طبق توافق اوپک قرار شد  ایران تولید نفت خود را تا 90 هزار بشکه در روز افزایش دهد که البته  برغم آنکه هنوز با در نظر گرفتن این افزایش میزان تولید نفت ما از زمان قبل از وضع تحریم های هسته ای کمتر است ولی خبر خوب و یک پیروزی برای ایران در صحنه نفت جهانی تلقی می شود، اما از طرف دیگر اگر هم همین مقدار پیش‌بینی شده در بودجه صادر شود و درآمد 110 هزار میلیارد تومانی حاصل شود خلاف اهداف سیاست های کلی نظام دایر بر عدم وابستگی یا کاهش وابستگی به نفت است.

وی افزود: هر چه قدر سهم نفت در بودجه بیشتر شود به اعتبار تجارب تاریخی  دخالت‌ها وفعالیت های اقتصادی دولت نیز رشد می‌کند و دولت چاق تر می شود و از نظر آنکه منابع نفتی به واسطه کار و کوشش دولت حاصل نشده در خرج کردن آن جانب اصراف و تبذیر پیش گرفته می شود و همین امر اسباب عدم تعادل پولی در کشور را به وجود می آورد.

  اخذ مالیات مهم‌ترین منبع درآمدی دولتها است

جام‌ساز تصریح کرد: از سوی دیگر مالیاتها که در کشورهای توسعه یافته مهمترین منبع درآمدی دولتها هستند در بودجه سال آتی با توجه به عملکرد بودجه در سال جاریافزایش قابل توجهی یافته که در اصل اگر دولت قادر به اخذ وصول آن گردد اقدامی بس شگرف است زیرا اصولا باید مالیات ها جایگزین درآمدهای نفتی شود اما هنوز سیستم یا نظام مالیاتی ما با مشکلات و معضلات بسیاری روبرو است ، در این نظام متاسفانه به دلیل فقدان نظارت و قدرت دولت میزان گریز از مالیات بسیار زیاد است .

 برآورد 70 هزار میلیارد تومانی گریز از مالیات

وی با بیان اینکه یکی از مسئولین میزان مالیات گریزی را70 هزار میلیارد تومان برآورد کرده است افزود: در سال جاری مالیات پیش بینی شده در بودجه که 01 1هزار میلیارد تومان بود با توجه به روند کنونی مسلما تحقق نخواهد یافت، حال سوال این است که چه تغییر عمده و بنیادینی در نظام مالیاتی کشور ایجاد شده که اینک دولت خود را قادر می‌سازد که حدود 113 هزار میلیارد تومان مالیات جمع آوری کند. آیا نهادها و بنیادها و بنگاه های بزرگ دولتی و حاکمیتی فرادولتی و حاکمیتی آماده چنین فداکاری و همکاری با دولت خواهند بودکه مالیات حقه دولت را که هیچ گاه پرداخت نکرده اند این بار پرداخت کنند؟

 این اقتصاددان افزود: این موضوع  امری بعید بنظر میرسد ضمن آنکه مالیاتی که از کسبه و تجار و کارخانه‌داران بخش خصوصی اخذ می‌شود با عنایت به میزان درآمدشان که مسلما  با توجه به فضای عمومی نا مطلوب کسب و کار و شرایط تجارت خارجی متاثر از سیاستهای  دیپلماتیک دولت چندان رشدی نخواهد داشت این پیش بینی را با بسی تردید همراه می‌کند.

مالیات دهندگان ثابت به دولت همان کارمندان و حقوق بگیران هستند

جام‌ساز گفت: در مجموع مالیات دهندگان ثابت به دولت همان کارمندان و حقوق بگیرانی هستند که همه ماهه از فیش حقوقی شان مالیات کسر می‌شود.

وی گفت: کسبه و تجار که هر سال مالیات را با چند درصد اضافه پرداخت می‌کنند هر چه قدر در این امر دولت موفق باشد قادر نخواهد بود که مالیات 113هزار میلیارد تومانی را تامین کند، لذا کسری بودجه پنهان از 2 حوزه یعنی نفت و مالیات در بودجه آتی ملموس است، لذا شایسته است دولت نسبت به این ارقام با واقع بینی و توجه به شرایط و ظرفیت های اقتصادی کنونی کشور که هنوز از رکود خارج نشده است تجدید نظر کلی به عمل آورد.