ترامپ خط موازی اقتصاد مقاومتی

پس از انتخاب دونالد ترامپ به عنوان رییس جمهور جدید آمریکا کارشناسان ایرانی و بین‌المللی گمانه‌زنی‌های زیادی درباره تداوم یا رد توافق برجام از سوی آمریکا داشته‌اند تا جایی که در جلسه وزیر امور خارجه کشورمان با مقام های بلندپایه اتحادیه اروپا نیز این موضوع به عنوان یک دغدغه بین‌المللی مطرح شده و سران کشورهای اروپایی نیز در پایان این دیدار خواهان پایبندی ترامپ به این توافق شدند. اما در سر آمریکایی های که خود را تا چندی دیگر ساکن کاخ سفید می‌دانند چه می گذرد از اهمیت بیشتری برخوردار است.

پیش از این دونالد ترامپ در هیاهوی تبلیغات انتخاباتی ضمن اینکه وعده داده بود که برجام را پاره می‌کند همواره منتقد رویکرد اوباما در قبل سیاست های ایران در منطقه بود و آن رامنفعلانه توصیف کرده بود که این رویکرد نیز همچنان تغییر نکرده است گرچه در همان ساعات اولیه پس از پیروزی بر کلینتون رقیب سرسخت خود کمی از موضع سختگیرانه خود کاست و در اولین مصاحبه مطبوعاتی خود اعلام کرد در قبال کشورهایی که به آمریکا احترام می گذارند موضعی متقابل محترمانه خواهد داشت اما همچنان فضا به گونه ای پیش می رود که نگرانی ها درباره رویکرد او در برابر برجام و ایران وجود دارد.

به تازگی نیز در دیداری که با نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی داشته چگونگی موضعگیری در برابر ایران در صدر موضوعات مورد توجه آنها بوده است و نتانیاهو به او توصیه کرده به جای رد برجام رویکرد سختگیرانه تری درقبال ایران اتخاذ کند. در همین میان در روزهای اخیر نیز مجلس نمایندگان آمریکا طرحی را تصویب کرده که به موجب آن آمریکا قادر نخواهد بود هواپیمای مسافربری به ایران بفروشد، هرچند کارشناسان امریکایی معتقدند این طرح اگر در زمان اوباما به مجلس سنا برود در صورت تصویب از سوی اوباما وتو خواهد شد با این حال روند کنونی نشان دهند رویکرد خصمانه آمریکا نسبت به ایران در زمان سکانداری جمهوری خواهان است.

البته اوباما در اظهار نظری اعلام کرده ترامپ پس از آغاز به کار رسمی خود و مشورت با نمایندگان جمهوری خواه متقاعد می شود در شرایطی که ایران به تعهدات خود پایبند بوده است به صلاح نیست در تداوم اجرای برجام خللی  ایجاد کند. پیش از این نیز کارشناسان به اندازه کافی به این میلیاردر آمریکایی هشدار داده بودند که در عرصه دیپلماسی رویکرد متعهدانه ای در برابر برجام پیشه کند در غیر اینصورت چیزی جز انزوا در جامعه بین الملل برای خود نخواهد خرید.

شاید آنچه پیش از همه به اهمیت این موضوع افزوده اثرات ممنوعیت معاملات دلاری شرکت های معتبر با ایران است که همکاری بانک های بزرگ بین المللی با ایران را محدود می کند و از آنجایی دولت یازدهم عزم خود را برای خروج از رکود  اقتصادی با  جذب سرمایه گذاری های کلان خارجی در بخش نفت،پتروشیمی، صنعت خودرو و...جزم کرده است سیاست های ترامپ می تواند نقش یک سرعت‌گیر بازی کند اما در نهایت ایران با پایبندی به تعهدات خود و همکاری با کشورهای اروپایی و آسیایی به دنبال جامه عمل پوشاندن به الگوی اقتصاد مقاومتی خواهد بود و در این مسیر با تسهیل قوانین کسب و کار و برقراری امنیت داخلی مشوق های لازم را فراهم کرده است تا سرمایه گذاران خارجی با توسعه همکاری خود با ایران برای بازاری 400 میلیونی سرمایه گذاری کنند. در چنین شرایطی می توان دریافت که در بلند مدت سیاست های ترامپ تنها بر رویکرد اقتصاد مقاومتی در ایران خواهد افزود.

نویسنده: حامد شایگان؛ روزنامه‌نگار