سطح زیر کشت زیتون در کشور 100 هزار هکتار است/ مگس سفید به مزارع سنتی آسیب زد

به گزارش خبرنگار ایلنا، سطح زیر کشت زیتون در جهان 11 میلیون هکتار و میزان تولید روغن زیتون نیز  3300000 است؛ همچنین تولید کنسرو زیتون نیز 2600000 و متوسط عملکرد جهانی آن 1900 کیلوگرم در هکتار است و کشورهای عمده تولید کننده این محصول در جهان اسپانیا، ایتالیا، یونان، ترکیه، سوریه، مراکش  و تونس هستند این در حالی است که عده ای مبدا پیدایش درخت زیتون را  منطقه زاگرس ایران و برخی نیز سوریه، فلسطین و آسیای صغیر می‌دانند.

شروع توسعه کشت زیتون از سال 1372 در کشور آغاز شد و تا پایان سال 1394 تحولاتی در وضعیت زیتون در کشور به وقوع پیوسته است، مصرف سرانه روغن زیتون از 20 گرم به 140 گرم تغییر یافته است و مصرف سرانه کنسرو  این محصول از 30 گرم به حدود 900 گرم افزایش یافته است.

همچنین تولید میوه زیتون از 7684 تن به حدود 102 هزار تن و سطح زیر کشت آن از 5620 هکتار به حدود 84000 هکتار تغییر یافته است که از این مقدار 50000 هکتار بارآور و مابقی غیربارآور هستند.

علی کشاورز- باغداران نمونه و تولیدکننده زیتون در شهرستان طارم سُفلی در استان قزوین- در رابطه با فعالیت های خود در زمینه کشت زیتون می گوید:"از سال 93 ایجاد تغییرات اساسی  را آغاز کردیم. در ابتدای تحویل این باغ به ما، از هر هکتار 2.5  میلیون تن محصول برداشت می‌شد در حالی که با اصلاحات انجام شده در حال حاضر این عدد به 8 تن در درختان معمولی رسیده است. 

کشاورز تصریح کرد: هم‌اکنون در حال راه‌اندازی دو خط روغن‌کشی هستیم که توسعه این پروژه تا سال 98 به پایان می‌رسد و امیدواریم در آن زمان برداشت ما به 20تن در هر هکتار برسد. برداشت زیتون از درختان معمولی در اروپا بین 18 تا 25تن و در ایران بین 1.5 تا 2 تن است.

در اکثر باغات کشور عدم توجه به خاک، آب و نوع گونه‌ای که کشت می‌شود، باعث ناکارآمد بودن باغات شده است. به عنوان مثال باغات سنتی وجود دارد  که درختان آنها  70 سال سن دارند اما محصول تولیدی آنها بسیار کم است.

باغدار نمونه به اشتغالزایی صنعت روغن‌کشی و کنسروسازی زیتون در کنار باغات اشاره می کند و تاکید دارد که  اگر  صنعت و تولید محصول زیتون را رونق دهیم، به ازای هر هکتار برای یک نفر اشتغالزایی می‌شود، چرا که برداشت ماشینی زیتون برای کنسروسازی مناسب نیست و برداشت زیتون سالم برای کنسرو در همه جای دنیا دستی انجام می‌شود.

سطح زیر کشت زیتون در کشور 100  هزار هکتار است و میزان زیتون تولید شده در کشور 70 تا 80 هزار تن است که از آن 5000تا 5500تن روغن استحصال می‌شود این در حالی است که باید حدوداً یک میلیون تن میوه زیتون در کشور تولید شود و کشت شدن درختان نابارور و عدم رعایت اصول کشت از جمله دلایل محقق نشدن این امر است.

ابوالقاسم حسن‌پور-مدیرکل میوه‌های گرمسیری و نیمه گرمسیری وزارت جهاد کشاورزی-  در مورد آخرین وضعیت تولید زیتون در کشور می گوید: "تعداد استان‌های زیتون خیز 26 استان است و استان‌های برتر تولید کننده زیتون نیز گیلان ، زنجان ، قزوین ، گلستان ، فارس ، سمنان و کرمانشاه هستند. سطح اصلاح باغ‌های این گونه در طول سال‌های برنامه ششم توسعه حدود 46000 هکتار و سطح توسعه در سال جاری 1700 هکتار است؛ همچنین سطح اصلاح در سال جاری حدود 4000 هکتار است.

 45 درصد سطح باغات زیتون کشور در 3 استان گیلان، قزوین و زنجان است که  سالانه حدود 600 هزار تن زیتون از آن برداشت می‌شود که بخشی از آن صرف تولید روغن خوراکی و بخش دیگر تولید کنسرو زیتون می‌شود.

حسن‌پور برنامه وزارت جهاد برای سال 95 را در حوزه این محصول زراعی توسعه سطح زیر کشت اعلام می کند که منجر به افزایش 2 هزار کیلومتری سطح زیر کشت خواهد شد.؛ اصلاح باغات زیتون که اکثرا قدیمی هستند، در دستور کار است چرا که بسیاری از گونه‌های زیتون را درختان قدبلند تشکیل می‌دهند که برداشت از آن کار آسانی نیست .

مدیرکل میوه‌های گرمسیری و نیمه گرمسیری از تولیدکنندگان زیتون می خواهد تا برای مهار آفت مگس زیتون در باغات خود همکاری کنند، چرا که این آفت بیشتر مربوط به مزارع سنتی و در مزارع مدرن به دلیل مدیریت آفات این موضوع کمتر دیده می‌شود، چرا که مگس زیتون بخش زیادی از محصولات را از رده خارج می‌کند؛ همچنین باغداران برای تهیه نهال‌های جدید و جوان‌سازی باغات خود از نهالستان‌های مجاز وزارت جهاد نهال را تهیه کنند، تا ارقام بارور،‌ پر محصول و بی‌آفتی را تهیه کنند.