آمادگی گمرک ایران برای انتقال دانش فناوری گمرک دیجیتال به کشورهای عضو
رئیس کل گمرک ایران در اجلاس رؤسای گمرکات کشورهای عضو اکو با تأکید بر اینکه گمرکات کشورهای عضو اکو نیازمند همکاری مشترک در استفاده از فناوری‌های پیشرفته و سیستم‌های مدرن الکترونیکی هستند، از آمادگی گمرک ایران برای انتقال دانش فناوری دیجیتال به کشورهای عضو خبر داد.
به گزارش ایلنا؛ مسعود کرباسیان در این اجلاس گفت: علی‌رغم اهداف عالی و انگیزه‌های قوی بنیانگذاران سازمان همکاری اقتصادی (اکو) و همچنین خواست و علاقه کشورهای عضو، پیشرفت اقدامات و طرح‌های مصوب این سازمان به ویژه در بعد همکاری‌های اقتصادی و مبادلات تجاری در حدی نبوده که انتظارات و توقعات اعضاء را برآورده سازد و عمده تصمیمات و مصوبات سازمان به ویژه موارد مربوط به توسعه همکاری‌های گمرکی و مقابله با تخلفات و قاچاق در حد مطلوب اجرا نشده، حال آنکه وجود ظرفیت‌ها و امکانات و منابع غنی در میان کشورهای عضو با جمعیت حدود 350 میلیونی، نیروی کار عمدتاً جوان و بازارهای بکر، امکان ایجاد زمینه شکوفایی اقتصادی آنها را فراهم می‌سازد.
وی افزود: رشد سریع فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات در حوزه‌های مختلف از جمله تجارت خارجی، سبب ایجاد تغییرات و تحولات عمیقی در انجام فرایندهای تجاری و گمرکی شده و سازمان جهانی گمرک به عنوان هدایت‌کننده امور گمرکی در جهان، به کشورهای مختلف توصیه کرده است تا در راستای همسویی و همگامی با این تحولات اقدامات گوناگونی را انجام دهند. در این زمینه به برخی از رئوس برنامه راهبردی سازمان جهانی گمرک برای سال‌های 18-2016 به شرح ذیل اشاره می‌نمایم:
ارتقای امنیت، تسهیل تجارت بین‌الملل، ساده‌سازی و هماهنگ‌سازی رویه‌های گمرکی از طریق توسعه و تنظیم کنوانسیون‌ها، راهنمایی و استانداردها و ابزارها درخصوص امنیت و تسهیل تجارت، استفاده از مدیریت ریسک هوشمند، به کارگیری و اجرای روش‌ها، رویه‌ها و تکنیک‌های جدید، حمایت از اجرای مؤثر مفاد موافقت‌نامه تسهیل تجارت سازمان جهانی گمرک (WCO) با سازمان جهانی تجارت (WTO) با استفاده از ابزارها، کمک‌های سازمان جهانی گمرک، ارتقای همکاری با دیگر نهادهای مرزی برای توسعه کارا و مؤثر مرزی، مدیریت هماهنگ مرزی و توسعه همکاری با بخش‌های خصوصی، برخی از این برنامه‌ها است. حفاظت از جامعه، سلامت عمومی و امنیت و سهیم بودن در مبارزه با جرایم سازمان یافته، تقویت ظرفیت‌سازی و ارتقای گمرک دیجیتال برای حمایت از مدیریت واحد مرزی و تبادل اطلاعات بین همه طرف‌های ذی‌نفع، شمار دیگری از برنامه‌های آینده سازمان جهانی گمرک می‌باشد.
رئیس کل گمرک ایران ادامه داد: در راستای اجابت این امر، گمرک جمهوری اسلامی ایران ظرف دو دهه گذشته، فرایند گذار از روش سنتی به سوی شیوه‌های نوین و مکانیزاسیون رویه‌های گمرکی را آغاز و با همکاری کنفرانس ملل متحد در زمینه تجارت و توسعه (آنکتاد)، سیستم مکانیزه آسیکودا را در تعدادی از گمرکات خود پیاده‌سازی نموده است. از زمان تشکیل دولت جناب آقای دکتر روحانی، رئیس محترم جمهوری اسلامی ایران، روند الکترونیکی کردن گمرک سرعت گرفت و اکنون گمرک ایران به تمامی توصیه‌های سازمان جهانی گمرک و کنوانسیون‌های گمرکی که توسط آن سازمان تصویب شده، عمل می‌کند، به نحوی که با اجرای سامانه جامع امور گمرکی و استقرار پنجره واحد تجارت فرامرزی، تقریباً کلیه عملیات و تشریفات مربوط به ترخیص کالا در گمرکات جمهوری اسلامی ایران به صورت تمام اتوماتیک و بدون استفاده از کاغذ و ارتباط گمرک با اکثر سازمان‌ها و دستگاه‌های همجوار، به صورت الکترونیک و آنلاین انجام شده و دسترسی به اطلاعات گمرکی از مبدأ کالا تا مرحله عرضه، قابل ردگیری می‌باشد. این امر توانایی گمرک ایران برای تبادل اطلاعات با گمرکات فرامرزی و همچنین اتصال به شبکه‌های گوناگون داخلی و در صورت نیاز بین‌المللی را افزایش داده است.
وی تأکید کرد: واقعیت این است که در شرایط کنونی حصول موفقیت در برقراری ارتباط و توسعه همکاری‌های گمرکی و تجاری بین گمرکات کشورهای عضو اکو، بیش از هر چیز نیازمند همکاری مشترک در استفاده از فناوری‌های پیشرفته و سیستم‌های مدرن الکترونیکی است و من مطمئنم که این اجلاس با توجه به دانش و تخصص کارشناسان اکو در حوزه امور گمرکی، می‌تواند نقطه آغازی برای این مهم باشد.
کرباسیان در ادامه افزود: گمرک جمهوری اسلامی ایران برای انتقال تجارب و دانش فنی مربوط به پیاده‌سازی سیستم‌ها و سامانه‌های الکترونیکی گمرکی به کشورهای عضو اکو و سایر متقاضیان ذی‌ربط، آمادگی کامل دارد.
رئیس کل گمرک ایران ادامه داد: همانطور که اشاره شد ایجاد و توسعه گمرک دیجیتال به طور مکرر و با جدیت از سوی سازمان جهانی گمرک مورد توصیه و پیگیری بوده و امروزه به یک امر اجتناب‌ناپذیر تبدیل شده است. بدون تردید تجهیز و کاربرد ابزارهای نوین کنترلی و نظارتی علاوه بر آنکه تأثیر چشمگیری در زمینه توسعه و تسهیل تجارت فراهم می‌سازد، در کاهش انواع تخلفات، از جمله قاچاق موادمخدر و جرایم سازمان یافته اثرات شگرفی دارد.
گمرک جمهوری اسلامی ایران، موفق گردیده با استفاده از تجهیزات مدرن در سال گذشته معادل 300 تن مواد مخدر و پیش‌سازهای مربوط به مواد مخدر را کشف نماید. بی‌تردید تبادل الکترونیکی اطلاعات بین گمرکات جهان و از جمله اعضای اکو و همکاری پیوسته فی‌مابین آنها می‌تواند راهکار فوق‌العاده‌ای در مبارزه با مواد مخدر باشد.
رئیس کل گمرک ایران در ادامه بیان کرد: با مرور مصوبات نشست دو روزه اخیر کارشناسان کشورهای عضو، آخرین وضعیت الحاق به موافقت‌نامه‌های امور گمرکی شامل موافقت‌نامه ایجاد و راه‌اندازی بانک اطلاعات قاچاق کالا و متخلفان گمرکی اکو و موافقت‌نامه کمک متقابل اداری در امور گمرکی اکو، آخرین وضعیت اجرای مفاد ترانزیت گمرکی موافقت‌نامه TTFA بررسی و راهکارهای لازم تدوین گردید.
وی افزود: همچنین ابتکارات، فعالیت‌ها و طرح‌های جدید جهت ارتقاء بیشتر همکاری‌های گمرکی بین کشورهای عضو اکو شامل پیشنهاد تبادل اطلاعات گمرکی بین کشورهای عضو، پیاده‌سازی طرح فعالان اقتصادی مجاز AEO، نحوه ارائه تسهیلات از سوی کشورهای عضو جهت تسریع عبور کامیون‌های حامل کالاهای فسادپذیر در مبادی ورودی و خروجی بدون هرگونه وقفه و با اولویت ویژه، مطرح گردید و توصیه‌های گزارش مشورتی برنامه عمران ملل متحد (UNDP) شامل تهیه راهنمای رویه‌های واردات، صادرات و ترانزیت بررسی و درخصوص یادداشت تفاهم همکاری بین اکو و سازمان جهانی گمرک مورد بحث و تبادل‌نظر قرار گرفت. امیدوارم با تصویب مصوبات سومین نشست کمیته فرعی کارشناسی در اجلاس امروز، گام مهمی در جهت توسعه همکاری‌های گمرکی کشورهای عضو برداشته شود.