حرکت جهانی برای کاهش استفاده از هیدروفلورکربن‌ها
نمایندگان بیش از ۱۵۰ کشور دنیا در "کیگالی" کشور رواندا برای محدود کردن استفاده از یکی از قوی‌ترین گازهای گلخانه‌ای، یعنی هیدروفلوروکربن به توافقی لازم‌الاجرا رسیدند.
به‌گزارش ایلنا، گاردین در باره این توافق نوشت: مواجهه جهانی برای محدود کردن استفاده از هیدروفلوروکربن ها (HFGs) در جریان تغییرات اقلیم «یک قدم روبه جلو و اساسی» است. این توافق طی روزهای 10 تا 14 اکتبر پس از مذکراتی که در کیگالی رواندا انجام شد و براساس آن قرار شد پروسه کاهش استفاده از گازهای هیدروفلوروکربن که یکی از منابع کلیدی در انتشار گازهای گلخانه ای است، به تدریج از سال 2019 با اقدام کشورهای توسعه یافته از جمله آمریکا و کشورهایی که در ردیف دوم آلوده کنندگی هوا قرار دارند، شروع شود.
بیشتر از 100 کشور در حال توسعه مانند «چین» به‌عنوان بزرگترین تولید کننده کربن در دنیا، اقدام‌های خود را از سال 2024 آغاز می‌کند، البته در میان این کشورها، بعضاً صداهای متفاوتی نیز شنیده می‌شود، اما این صداهای متفاوت بسیار ضعیف است. گروه کوچک‌تری از کشورهای دیگر از جمله هند، پاکستان و کشورهای حاشیه خلیج فارس نیز اقدام‌های اولیه خود را در این راستا از سال 2028 آغاز می‌کنند، چرا که معتقدند اقتصاد کشورهای آن‌ها نیازمند زمان بیشتری برای رشد است. البته از طرف هند، به عنوان سومین کشور آلوده کننده جهان، سه سال زودتر برای اجرای این برنامه پیشنهاد شده بود.
استفاده از گازهای هیدروفلوروکربن در دهه گذشته به‌ویژه به‌دلیل بالا رفتن استفاده از وسایل تهویه هوا در خانه‌ها، ادارات و ماشین‌ها در کشورهایی مانند چین و هند افزایش یافت؛ اما گازهای هیدروفلوروکربن برای آلودگی هوا هزاران بار بیشتر از دی اکسیدکربن مخرب هستند، همچنین دانشمندان معتقدند افزایش استفاده از فلوروکربن‌ها می‌تواند توافق آب هوایی پاریس را که در سال گذشته برای کاهش گازهای گلخانه میان 195 کشور دنیا بسته شد، با تهدید جدی مواجه کند.
در این گردهمایی بین‌المللی، جان کری وزیر امورخارجه آمریکا گفت: «این توافق یک قدم جدید و ماندگار رو به جلو است. قدمی که عمدتاً نیازهای افراد مربوط به ملت‌های مختلف را مود لحاظ قرار داده و به ما فرصت کاهش نیم درجه گرم‌تر شدن سیاره را می‌دهد. توافق مربوط به کاهش استفاده ازهیدرو فلوروکربن ها یک قدم بنیادی و مهم برای محدود کردن گرمای بیش از حد کره زمین است. همه ما می‌دانیم این پنجره زمانی تنها فرصت ما برای جلوگیری از بدتر شدن شرایط آب و هوایی است و می دانیم که این پنجره هر روز به سرعت در حال باریک‌تر شدن و بسته شدن است.»
گروه‌های زیست‌محیطی امیدوارند این توافق بتواند از گرم‌تر شدن زمین تا نیم درجه سلسیوس تا پایان قرن جلوگیری کند. «داروود زائلک»(Darwood Zaelke) مدیر موسسه حاکمیت و توسعه پایدار می‌گوید این توافق حدود 90 درصد از راه را رفته است و در صورت اجرا شدن بزرگترین دستاورد جهت کاهش دما بوسیله یک توافق ساده خواهد بود.»
همچنین به گفته «دیوید دانیگر» (David Doniger) مدیر برنامه اجرایی هوای پاک در موسسه دفاع از منابع طبیعی؛ «عواید این توافق برابر با متوقف کردن کل تولید دی اکسیدکربن بوسیله سوخت‌های فسیلی در طی دو سال خواهد بود.»
کارشناسان ابراز امیدواری کرده‌اند که نیروهای بازار به کاهش محدودیت‌های توافق شده در این برنامه سرعت بخشند. «کلر پری»(Clare Perry) آژانس تحقیقات محیطی می‌گوید: «سازگاری با این توافق می‌بایست هر چه زودتر انجام شود، تاکنون حدود 85 درصد از کشورهای درحال توسعه سازماندهی شده‌اند تا این برنامه را زودتر از سال 2024 شروع کنند، و این مسئله می‌تواند دستاورد بسیار بزرگ و معناداری باشد.»
هیدروفلوروکربن‌ها گازهایی هستند که در وسایلی چون یخچال، فریزر و کولر گازی به عنوان خنک‌کننده استفاده می‌شوند. گازهای هیدروفلوروکربن در دهه 1980 به عنوان جایگزینی برای گازهای مخرب لایه ازن معرفی شدند، اما هم اکنون این گازها به عنوان تهدیدکننده‌های خطرناک آب و هوا و اقلیم شناخته می‌شوند.
بر اساس مطالعه لابراتوار ملی برکلی حدود 1.6 میلیارد وسیله جدید تهویه کننده هوا تا سال 2050 نصب شود که این امر می‌تواند باعث افزایش گرمای هوا به طرز معنا داری شود.
دستگاه‌های تهویه کننده هوا علت اصلی افزایش گازهای هیدروفلوروکربن هستند، با این اوصاف این گازها در وسایل اطفای حریق، فوم‌های عایق، اسپری‌ها و سیستم‌های مرکزی سرمایشی نیز استفاده می‌شود.
اقتصادهای پیشرفته هر از چندگاهی میزگردهایی را در مورد اینگه چگونه می‌توان سریع تر انتشار گازهای فلورکربن را کاهش داد، برگزار می‌کنند. آمریکا و دیگر کشورهای پیشرفته غربی به‌دنبال این هستند که هر چه سریع‌تر در این زمینه اقدام کنند. کشورهایی چون هند نیز در پی آن هستند تا برای انجام این سازگاری به اقتصاد خود بیشتر فرصت دهند.
«ماتلان زاخاراس»(Mattlan Zackhras) معاون رییس‌جمهور جزایر مارشال می‌گوید: «دولت‌های جزیره‌ای کوچک و بسیاری از کشورهای آفریقایی برای انجام اقدام سریع‌تر در این زمینه تحت فشار هستند، با این حال آن‌ها معتقدند که با بزرگترین تهدید از سوی تغییرات آب و هوایی روبرو هستند؛ البته ما معتقدیم این مسئله تماماً آن چیزی نیست که این جزایر می‌خواهند با این وجود این توافق، توافق خوبی است. همه ما می دانیم بایستی به پیش رفت، و ما پیش خواهیم رفت.»
میزان استفاده گازهای هیدروفلوروکربن از دی اکسیدکربن کمتر است، اما جان کری ماه پیش گفته بود که آن‌ها سالانه به اندازه سوزاندن 300 تن زغال‌سنگ، گازهای فلورکربن را کاهش خواهند داد.
هیدروفلوروکربن‌ها به لایه ازن مانند فلوروکربن‌ها و گازهای مشابه که تحت پروتکل 1987 مونترال کانادا مقرر شد کاهش یابند، آسیب نمی‌رسانند. کل کشورهای جهان این توافق را تصویب کرده‌اند و قرار است براساس آن کمک کنند تا سوراخ‌های ایجاد شده در لایه ازن را که به عنوان سپری در مقابل مضرات اشعه خورشید عمل می‌کند، ترمیم کنند. هدف این گردهمایی رسیدن به یک توافق برای مواجهه خاص با انتشارهای گازهای هیدروفلورکربن بوده است.