اهمیت حمایت از تولید پراکنده برق در کاهش تلفات توزیع برق

یادداشت- سید مسعود احمدی- کارشناس ارشد برق و انرژی- بخش اصلی تلفات شبکه برق کشور مربوط به بخش توزیع است و یکی از راهکارهای کاهش تلفات توزیع برق در کشور استفاده از واحدهای تولید پراکنده برق است. در صورت توسعه واحدهای تولید پراکنده برق علاوه بر کاهش میزان تلفات برق، از میزان سرمایه گذاری برای افزایش ظرفیت تولید برق در کشور نیز کاسته خواهد شد.

یکی از بخش‌هایی که سالانه حجم بالایی از انرژی را هدر می‌دهد انتقال و توزیع برق در کشور است. آمارهای وزارت نیرو نیز نشان می‌دهد تلفات انتقال وتوزیع انرژی الکتریکی در کشور در سال‌های اخیر همواره بیش از ۱۴% بوده که این میزان بیش از   ۶٫۵درصد از میانگین تلفات جهانی بالاتر است.

وزارت نیرو با درک اهمیت این مسئله اولویت اصلی خود در بخش برق را کاهش تلفات قرار داده و «طرح جهادی کاهش تلفات»را به اجرا درآورده است. با اجرای این طرح میزان تلفات تا انتهای سال ۹۳ به ۱۲٫۸۵% رسیده و قرار بود تا انتهای سال  ۹۴ به کمتر از ۱۰% برسد که محقق نشده است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که بخش اصلی تلفات شبکه برق کشور مربوط به بخش توزیع است. یکی از راهکارهای کاهش تلفات توزیع برق در کشور استفاده از واحدهای تولید پراکنده برق است.

در همین رابطه سیدرضا میرزازاده حسینی مجری طرح نیروگاه‌های تولید پراکنده توانیر نیز ضمن حمایت از احداث واحدهای تولید پراکنده برق اعلام کرده که براساس برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته باید 15 درصد برق کشور از طریق نیروگاه‌های تولید پراکنده تأمین شود که با توجه به ظرفیت کنونی ظرفیت منصوبه نیروگاهی کشور باید 10 هزارمگاوات نیروگاه تولید پراکنده در کشور ایجاد شود. وی در مورد کاهش فرایند اداری و تسهیل سرمایه گذاری در این بخش نیز گفته است که از سال گذشته صدور مجوز و عقد قرارداد خرید تضمینی نیروگاه‌های تولید پراکنده به شرکت‌های برق منطقه‌ای و توزیع تفویض شد، هر متقاضی می‌تواند با مراجعه به اداره برق منطقه خود نسبت به دریافت مجوز و انعقاد قرارداد اقدام کند.

گفتنی است که در سال جاری سهم نیروگاه‌های تولید پراکنده از صندوق توسعه ملی با سه برابر افزایش از 200 مگاوات در سال 1394 به 600 مگاوات در سال جاری رسید و متقاضیان می‌توانندتا 80 درصد هزینه‌های طرح را از تسهیلات صندوق توسعه ملی استفاده کنند. همچنین انرژی تولیدی واحدهای تولید پراکنده تا پنج سال به صورت تضمینی خریداری می‌شود و در این مدت نیز هزینه سوخت مولدها به مدت 10 سال ازسوی وزارت نیرو پرداخت می‌شود.

اهمیت کاهش تلفات برق به گونه‌ای است که محمودرضاحقی‌فام معاون هماهنگی توزیع برق توانیر در بیست‌ویکمین کنفرانس ملی شبکه‌های توزیع نیروی برق علام کرده است که کاهش یک درصدی تلفات برق معادل 250 میلیارد تومان در سال برای دولت درآمد به ارمغان می‌آورد. وی همچنین اعلام کرده است که اگر بخواهیم همین عدد را با سوخت مصرفی در نظر بگیریم، حدودا در سال 600 میلیارد تومان به ازای کاهش یک درصدی تلفات درآمد حاصل می‌شود.

لذا با توجه به اینکه توسعه واحدهای تولید پراکنده برق علاوه برکاهش میزان تلفات برق، از میزان سرمایهگذاری برای افزایش ظرفیت تولید برق در کشور نیز می‌کاهد، حمایت‌های قانونی و مالی از این اتفاق مهم می‌تواند زمینه‌ساز کاهش مصرف سوخت و افزایش بازدهی انرژی در کشور باشد.