عوامل تدوام طعم شیرین قندی ها در کام سهامداران

به گزارش ایلنا؛ با توجه به کاهش چشمگیر تولید شکر کشورهای تولید کننده اصلی همچون برزیل، چین، تایلند، مکزیک و هند عمدتا به دلیل وقوع سیل یا خشکسالی، با کاهش عرضه این محصول در سطح بین المللی مواجه شده ایم. در سمت تقاضا نیز با افزایش قیمت بنزین اکثر کشورهای آمریکای لاتین به سمت سوخت های جایگزین و افزایش مصرف اتانول و در نهایت افزایش تقاضا برای استفاده از ملاس و نیشکر سوق پیدا کرده اند که در نتیجه ادامه رشد قیمت جهانی شکر را درپی داشته است . افزایشی که با پررنگ شدن مشکلات مذکور همچنان ادامه خواهد داشت و می تواند افزایش مجدد قیمت های قند و شکر داخلی را ایجاد کند که امری اجتناب ناپذیر به نظر می رسد و در نهایت کیفیت و کمیت سود سازی صنعت قند و شکر را دگرگون خواهد ساخت.

دولتمردان با اشراف به کمبود میانگین تولید سالانه در حدود 600 هزار تنی شکر کشور، درصدد تقویت کارخانجات و تولید کنندگان داخلی، تشویق و افزایش سطح زیر کشت چغندر بخصوص در نواحی غرب و شمال غرب کشور، افزایش قدرت فرآوری محصولات و در نهایت افزایش تولید این محصول استراتژیک هستند. رویکردی که گروه قند و شکر را با تغییرات قابل توجه در شرایط بنیادی مواجه می سازد و می تواند خاطرات رشد چشمگیر قیمت در سال های گذشته نه چندان دور را برای این گروه تکرار کند.

از موانع و مشکلات تا پتانسیل های صنعت قند و شکر

تنوع اقلیمی مناسب ایران، شرایط رشد و تولید شکر از هر دو محصول چغندر قند و نیشکر را فراهم کرده است. چغندرقند را می تواند به دو صورت بهاره و پاییزه تولید کرد. پراکندگی سطح زیر کشت چغندرقند پاییزه عمدتا در استان خوزستان و بخصوص نواحی رودخانه دز و کرخه توسعه داشته است.

از پتانسیل های این صنعت می توان به مواردی همچون پتانسیل افزایش ظرفیت تولید به دلیل تولید پایین تر از ظرفیت اسمی اکثر شرکت های قند و شکر، کاهش بهای تمام شده محصولات با استفاده از تکنولوژی های جدید و روش های نوین در صورت سرمایه گذاری هدف دار و کاهش هزینه های حمل و نقل اشاره کرد.

همچنین بارگیری و افت قیمت به دلیل کاهش کیفیت محصولات با متد جدید مورد استفاده در کشورهای پیشرفته، افزایش اعیار چغندر به عنوان پایه محصولات و افزایش ضریب استحصال محصولات از فاکتورهای بسیار مهم این صنعت، افزایش بهای دستمزد تصفیه شکر خام با توجه به افزایش هزینه ها توسط دولت مردان و در نهایت، بهبود کیفیت تولیدات، استفاده از تکنولوژی روز و روش های نوین برای ایجاد ارزش افزوده در محصولات جانبی تفاله تر، تفاله خشک ملاس دار، گل صافی و شربت خام برای استفاده در صنایع دامپروری، کشاورزی، صنعتی و الکل سازی از دیگر پتانسیل های این صنعت است.

و اما شرکت های گروه قند و شکر به دلیل سرمایه های پایین و عدم سرمایه گذاری مناسب در سال های اخیر، در اکثر مواقع با کمبود منابع مالی مواجه بوده اند که در صورت افزایش مطالبات از دولت با مشکلات فراوانی به خصوص در پرداخت بدهی کشاورزان مواجه هستند که یکی از موانع مهم این صنعت به شمار می رود. تکنولوژی های پایین، قدیمی و فرسوده در کنار خشکسالی، کاهش اعیار پایین چغندر و کاهش ضریب استحصال محصولات، بهره وری پایین و عدم استفاده مناسب از محصولات جانبی و از همه مهمتر سو مدیریت، نرخ گذاری دستوری و دولتی از دیگر معایب شرکت های فعال در این صنعت استراتژیک کشور است.

در ادامه بررسی صنعت قند و شکر نگاه مختصری به شرکت های قند قزوین و قند اصفهان انداخته شده است:

کاهش فروش در  قند قزوین

عمده  شرکت های قندی در شهریور ماه با شروع برداشت چغندر تولید خود را آغاز می کنند و تقریبا ٣ ماه به تولید می پردازند. وزارت کشاورزی اخیرا تصمیم به دو کشته کردن چغندر در مناطق گرمسیری کرده و پیش بینی می شود با این رخداد تولید شرکت های قندی در سال های آتی افزایش قابل توجهی داشته باشد. همچنین تنوع اقلیمی مناسب ایران، شرایط رشد و تولید شکر از هر دو محصول چغندر قند و نیشکر را فراهم کرده است. چغندرقند را می توان به دو صورت بهاره و پاییزه تولید کرد که پراکندگی سطح زیر کشت چغندرقند پاییزه عمدتا در استان خوزستان و بخصوص نواحی رودخانه دز و کرخه توسعه بیشتری داشته است.

شرکت قند قزوین که در غرب کشور واقع شده و با ظرفیت ٢٠٠٠ تنی شروع به فعالیت کرده، امروز با ظرفیت اسمی حدود ٣٦ هزار تنی تولید شکر به ادامه فعالیت می پردازد. شرکت مذکور در حالی در پیش بینی سود 95 مبلغ ١٤٢ ریال سود اعلام کردکه طی دوره  سه ماهه نخست عمدتا به دلیل پوشش تنها 15درصد فروش (افت ١٤.٧درصد) و کاهش حاشیه سود ناخالص، 50 ریال زیان به ازای هر سهم محقق کرده است.

یکی از دلایل اصلی کاهش فروش شرکت که در نیمه اول سال طبق سنوات گذشته امری عادی است، کاهش فروش بابت حذف مقدار ٩،٦٠٠ تن شکر استحصالی از شکر خام مالکیتی به مبلغ ٢٤٠ میلیارد ریال و افزایش موجودی ابتدای دوره انتقالی از سال قبل به مبلغ ٥٨ میلیارد ریال است.

همانند اکثر شرکت های فعال در صنعت قند و شکر کشور مقدار فروش شکر تولیدی شرکت به عنوان محصول اصلی در سال های اخیر با توجه به خشکسالی، کاهش تولید چغندر و کاهش تولید، افت محسوسی داشته که موجب شده مبلغ فروش شرکت هر سال روندی کاهشی داشته و در نهایت با کاهش حاشیه سود ناخالص و رشد هزینه های مالی (٧٤) ریال به ازای هر سهم آنهم به دلیل افزایش مطالبات از سازمان حمایت از تولیدکنندگان و مصرف کنندگان (به دلیل یارانه فروش شکر چغندر) شرکت را زیانده کرده است.

با پرداخت بخشی از مطالبات و یارانه فروش شکر چغندر ، وجوه نقد عملیاتی به رقم ١٤٥ میلیارد ریال گزارش شده که نسبت به فروش ١٥٦ میلیارد ریالی شرکت رقم قابل توجه ای است.

 افت ٣١درصد بدهی ها عمدتا به دلیل کاهش تسهیلات مالی و حساب های پرداختنی از نکات مثبت گزارش اخیر شرکت و از نکات منفی استفاده از ماشین آلاتی قدیمی و کمبود چغندر تولیدی استان قزوین است (عمده چغندر قند کشور در مناطق غرب و شمال غرب ایران تولید می شود) که به دلیل تامین چغندر لازم از مناطق مذکور، افزایش بهای تمام شده را درپی داشته است؛ موضوعی که با افزایش تولید چغندر استان قزوین (حدود 2 درصد تولید کل کشور) می تواند موجب بهبود تولید شرکت را فراهم کند.  

پتانسیل تعدیل مثبت قند اصفهان

شرکت قند اصفهان  یکی از شرکت های بزرگ تولیدکننده  قند کشور در مناطق مرکزی ایران است. از سال ٩٢ محصول شکر تولیدی چغندر قند افزایشی و تصفیه شکر خام به صورت کارمزدی روند کاهشی داشته که از مدیریت مناسب و بهبود عملیات شرکت حکایت دارد. بیش از ٨٦ درصد از هزینه های تولید شرکت مربوط به مصرف مواد اولیه است که در سال گذشته حدود ٦٦ درصد از مواد اولیه خریداری شده مربوط به خرید چغندر قند و ٢٥ درصد مربوط به خرید شکر خام از برزیل است و با توجه به بالا دیدن نرخ تمام شده چغندر (310 تومان) و نرخ میانگین مصرفی سه ماه ( 254 تومان )، شرکت قند اصفهان پتانسیل تعدیل مثبت مناسبی از محل مذکور خواهد داشت.

شرکت براساس آخرین اطلاعات مبلغ ٣١٠ ریال سود برای امسال اعلام کرده که ٣ ماهه اول نخست ٤٣ درصد آن را پوشش داده است. همچنین شرکت قند اصفهان به دلیل افزایش سودآوری از محل استحصال شکر از چغندر پاییزه، اعمال یارانه 4000 ریالی و کاهش نرخ مالیات پیش بینی سود سال ٩٥ را تا کنون طی دو مرحله تعدیل مثبت به سود 310 ریالی افزایش داده است و پیش بینی می شود همچنان پتانسیل تعدیل مثبت از محل های مورد اشاره برای شرکت مذکور وجود داشته باشد.