شادابی و نقد شوندگی بازار با حضور سرمایه گذاران خرد
مطالعات انجام شده در مورد نقش سهامداران حقوقی در بازارهای سرمایه دنیا عمدتاً به نتایج متناقضی منجر شده است.
به گزارش ایلنا از " سنا"محمد اقبالنیا، مدیرعامل شرکت کارگزاری حافظ اظهار داشت: از یک سو، برخی تحقیقات، سهامداران حقوقی را عاملی در جهت ثبات قیمتها دانستهاند که حضور آنها در بازار موجب میشود با شناسایی و خرید سهام در زمان هایی که بازار با پدیده صف خرید و فروش مواجه است، مانع قیمتگذاری نادرست سهام شود. از سوی دیگر، گروه دیگری از تحقیقات مدعی نقش منفی سهامداران نهادی در انحراف قیمتهای سهام از ارزش ذاتی و نیز افزایش شدت نوسانات بازار هستند.
وی با اشاره به اختلاف نظر موجود در مورد نقش و کارکرد سهامداران حقوقی در بازار سرمایه، تصریح کرد: در مورد نقش سهامداران حقیقی اختلاف نظر زیادی وجود نداشته و عمده تحقیقات با این استدلال که سهامداران حقیقی در قیاس با سهامداران حقوقی از تجربه و تخصص کمتری برخوردارند، مدعی این موضوع هستند که آنها موجب انحراف قیمتهای سهام از ارزش ذاتی میشوند.
وی رفتار سهامداران حقیقی را تابع احساس دانست و اظهار داشت: اشخاص حقیقی معمولا دارای افق سرمایهگذاری کوتاهمدت بیشتری هستند. مصداق موارد اخیر را می توان به ویژه در فراز و فرودهای ماههای اخیر بازار سهام کشور دید.
اقبال نیا ادامه داد: شواهد نشان میدهد در مواردی که حضور سهامداران حقوقی کمرنگ بوده؛ سهامداران حقیقی وارد عمل شده و در غیاب سهامداران حقوقی، به صورت هیجانی، نوسانات قابل توجهی را در برخی سهام و صنایع رقم می زنند که در نهایت منجر به افزایش نوسانات و ریسک در بازار می شوند.
وی با اشاره به روند ماه های اخیر بازار گفت: با وجود رکود حاکم در بازار در این مدت، نوسانات بازار در برخی از گروه صنعت ها و سهم ها قابل توجه بوده است. که یک نگاه اجمالی به معاملات در این مدت، حاکی از نقش و حجم قابل تأمل فعالیت سهامداران حقیقی در قیاس با سهامداران حقوقی است.
اقبال نیا در ادامه به مزیت های حضور سرمایه گذاران حقیقی و خرد در بازار اشاره کرد و گفت: علیرغم مخاطراتی که سهامداران حقیقی ممکن است در زمینه انحراف قیمتهای سهام از ارزش ذاتی ایجاد کنند؛ این گروه از سهامداران نقش فعالتری در بازار ایفا کرده و به شادابی، نقدشوندگی و افزایش عمق بازار کمک شایانی میکنند.
به گفته مدیر عامل کارگزاری حافظ نمیتوان به رفتار سهامداران حقیقی خرده گرفت. رفتار این گروه از سهامداران در بازار کاملا طبیعی و منطبق بر تواناییها، محدودیتها و منافع آنها است.
وی درباره دلایل طبیعی بودن رفتارهای سهامداران حقیقی گفت: شرایط متغیر اقتصادی - سیاسی کشور و کل دنیا، محدودیتهای ساختار خرد بازار سرمایه کشور شامل محدود بودن دامنه نوسان، وجود حجم مبنا، ضعف شفافیت اطلاعاتی و همچنین تکمیل نبودن سبد محصولات مالی مورد معامله در بورس تهران برای پوشش ریسک نظیر انواع اختیارهای معامله، قراردادهای آتی و امکان فروش استقراضی سهام در کنار بیتحرکی و ضعف نقدینگی سهامداران عمده و حقوقی از جمله دلایل این مسأله محسوب میشود.
این کارشناس بازار سرمایه با تاکید بر اینکه تداوم وضعیت موجود میتواند در بلندمدت به سلامت بازار و رشد و توسعه آن آسیب وارد کند و موجب سرخوردگی و بیاعتمادی سهامداران حقیقی شود، اظهار داشت: شواهد تاریخی نشان میدهد در هر دوره که بورس تهران با نوسانات و هیجانات قابلتوجهی همراه شده؛ تعداد زیادی از سهامداران حقیقی که طی این نوسانات سرمایه خود را از دست دادهاند با یأس و ناامیدی و با شناسایی زیانهای هنگفت با بورس قهر کردهاند و ممکن است هرگز به آن بازنگردند.
وی با اعتقاد به اینکه نقش سهامداران حقیقی در رشد و توسعه بازار انکارناپذیر است، گفت: صرفهنظر از معدود سهامداران حقیقی حرفهای به نظر میرسد بهتر است سایر سهامداران خرد حقیقی که از تجربه و مهارت کمتری برخوردارند و خرید و فروش سهام را نه به عنوان یک حرفه بلکه صرفا به عنوان سرمایهگذاری پساندازهای خرد خود مد نظر دارند؛ به طرف سرمایهگذاری غیرمستقیم یعنی سبدها و صندوقهای سرمایهگذاری هدایت و تشویق شوند.
به گفته اقبال نیا با حرفهای شدن بازار؛ مقدمات برداشته شدن حجم مبنا،حذف دامنه نوسان قیمت و نیز ارائه محصولات جدید مالی فراهم می شود و در عین حال، سرمایهگذاران حقیقی آماتور نیز میتوانند نقش بیبدیل خود را در بازار سرمایه از طریق سرمایهگذاری غیرمستقیم و مشارکت در صندوقها ایفا کنند.