22 درصد ارزش ارزی واردات مربوط به کشاورزی است / بهرهگیری از محصولات تراریخته ضرورت دارد
رئیس انجمن ژنتیک گفت: سهم بیوتکنولوژی در تولید گیاهان شور زیست و خشکیزیست در اقتصاد و توسعه کشور اندک است.
محمود تولایی، رئیس انجمن ژنتیک ایران در گفتوگو با خبرنگار ایلنا در خصوص وضعیت فعالیتهای کشاورزی در ایران و رتبه این حوزه در مجامع بینالمللی گفت: کشور ما بیش از 6 هزار کیلومتر مرز خشکی و بیابانی و 32 میلیون و 500 هزار هکتار سرزمین بیابانی خشک و یا شور دارد. بنابر این حدود یک چهارم کشور را مناطق کویری تشکیل میدهد. این در حالی است که 2 هزار و 700 کیلومتر مرز آبی در دریای خزر، خلیج فارس، دریای عمان و هزاران هکتار زمین در حاشیه دریا در کشور وجود دارد. با این حال سهم بیوتکنولوژی در تولید گیاهان شور زیست و خشکیزیست در اقتصاد و توسعه کشور اندک است.
وی افزود: سهم کشاورزی کشور از توانمندیها، ظرفیتهای علمی، صنعتی و نوآوریهای فنی در تجارت بینالملل مشخص نیست و مهمتر از همه مسئله واردات بیرویه فرصتهای شکوفایی در این عرصه را از تولیدکنندگان گرفته است.
دکتر تولایی با تاکید بر اینکه استفاده از همه ظرفیتهای دولتی و مردمی و حمایت از تولید ملی در عرصه کشاورزی برای رسیدن به اقتصادی خودکفا تحققپذیر است، بیان داشت: مدیریت منابع ارزی، اصلاح الگوی مصرف، کاهش وابستگی به نفت و استفاده حداکثری از زمان، منابع و امکانات در هیچ عرصهای به اندازه کشاورزی تحققپذیرتر نیست.
رئیس انجمن ژنتیک ایران در ادامه بیان داشت: فناوری به عنوان یک جزء لاینفک پیشرفت کشور پذیرفته شده است و توسعه علم و فناوری حائز اهمیت است اما مدیران ارشد کشور باید به این نکته توجه کنند که هدف از توسعه در این حوزه چیست؟ چرا که در این راستا ارتقای کیفیت زندگی مردم و دستیابی به سهم مناسب در تجارت جهانی حائز اهمیت است.
وی با اشاره به توسعه پایدار، مدیریت و نگهداری منابع طبیعی و جهت بخشی تحولات و ساختار اداری که در سال 1988 توسط شورای فائو مورد پذیرش قرار گرفت بیان داشت: بر این اساس تامین مداوم نیازهای بشری و رضایتمندی نسل حاضر و نسلهای آینده تضمین میشود و چنین توسعه پایداری با حفاظت زمین، آب و ذخایر ژنتیکی گیاهی و جانوری همراه است.
او افزود: کشور ایران با دارا بودن منابع غنی و سرشار طبیعی و انسانی باید در مورد مهمترین محصولات کشاورزی و غذایی خود نظیر گندم، جو، برنج، ذرت، دانههای روغنی، شکر و حبوبات که قوت اصلی تشکیل میدهند خود کفا و حداقل خود اتکا شود اما متاسفانه واردات با قوت ادامه دارد و این مسئله بررسی نمیشود که این امر با منافع ملی مردم و کشور انطباق دارد یا خیر.
تولایی با اشاره به اینکه حجم انبوهی از کالاهای ضروری و غیرضروری از محصولات کشاورزی که در سبد غذایی مردم قرار گرفته وابسته به واردات است افزود: 800 میلیون دلار واردات سالیانه چای، قریب 400 میلیون دلار واردات موز، بیش از 1.1 میلیارد دلار واردات برنج به کشور صورت میگیرد. همچنین انواع گوشت، کره، خامه، ذرت، سویا، آفتابگردان، کنجد، جو و انواع میوه جات نظیر پرتقال، گلابی، نارنگی، سیب، نارگیل، آناناس، زیتون، حبوبات ازجمله عدس، لوبیا و انواع روغن، قندو شکر، کاکائو، توتون و تنباکو و دهها قلم کالای دیگر به کشور وارد میشود. همچنین این کالاها در سال بیش از 15 میلیارد دلار و یا حدود 22 درصد کل ارزش ارزی واردات را به خود اختصاص دادهاند. آیا دستاورد این حجم واردات از دست رفتن دهها فرصت شغلی در کشور نیست؟
رئیس انجمن ژنتیک ایران افزود: باتوجه به آمار موجود ضرورت و اهمیت بهرهگیری از لیست فناوری کشاورزی حائز اهمیت است. در کشاورزی گیاهی زراعی تراریخت پرمحصول و مقاوم گوناگونی مانند ذرت، سویا، گوجهفرنگی و برنج تولید شده است (170 میلیون هکتار سطح زیرکشت) روشهای نوین زیست فناوری در افزایش تولید شیر و گوشت دام موثر واقع شدهاند و در نتیجه امنیت غذایی حفاظت از منابع ژنتیکی، توسعه پایدار بخش کشاورزی، ایجاد فرصتهای شغلی و خودکفایی در محصولات کشاورزی را به دنبال داشته است. همچنین استفاده از این روش کنترل حشرات، بیماریها، علفهای هرز را در پی داشته و موجب مقاومت گیاه در مقابل تنشهای محیطی، کاهش نیاز گیاهان به کودهای شیمیایی و تولید مواد دارویی در گیاهان را به همراه داشته است و به همین خاطر مطالعه و بهرهگیری از تولید محصولات تراریخته در کشور مطرح است.