آمادگی بورس کالای ایران برای تامین مالی صنعت سیمان کشور

به گزارش ایلنا از روابط عمومی و امور بین الملل شرکت بورس کالای ایران، در این سمینار که با حضور جمعی از مدیران و کارشناسان صنعت سیمان کشور و در هشتمین نمایشگاه بین المللی سیمان در محل دائمی نمایشگاه های بین المللی تهران برگزار شد، «جواد فلاح» رییس اداره مطالعات اقتصادی و سنجش ریسک بورس کالای ایران با بیان اینکه مهمترین روش‎های تأمین مالی از طریق بورس کالای ایران شامل قراردادهای سلف، اوراق سلف موازی استاندارد، گواهی سپرده کالایی، صندوق‎های سرمایه گذاری کالایی، صندوق‎های سرمایه گذاری ارزی، خرید دین، فورفیتینگ و اوراق مشتقه کالایی است، گفت: صنعتگران سیمان می توانند متناسب با شرایط و ویژگی های صنعت سیمان از هر کدام از این ابزارها جهت تامین مالی استفاده کنند.

وی سپس در ادامه توضیح داد : صنعتگران سیمان با استفاده از قراردادهای سلف بدون بوروکراسی اداری می توانند پوشش ریسک و تامین مالی کنند؛ اما باتوجه به اینکه ریسک نقدشوندگی و ریسک تغییرات قیمت برای خریداران به دلیل نبود بازار ثانویه در معاملات قراردادهای سلف عادی بالا است، قراردادهای سلف موازی استاندارد طراحی و در بورس کالا راه اندازی شده است.

رییس اداره مطالعات اقتصادی و سنجش ریسک بورس کالای ایران با بیان اینکه قراردادهای سلف موازی استاندارد از ابزارهای نوین مالی است که تا اکنون در بورس کالای ایران روی پی وی سی و سنگ آهن راه اندازی شده است، گفت : بورس کالای ایران با عرضه اوراق پی وی سی مجتمع پتروشیمی آبادان در سال جاری، 500 میلیارد ریال تامین مالی برای این شرکت انجام داد و برای مجتمع های سنگ آهن گل گهر و چادرملو نیز به ترتیب بیش از 830 و 800 میلیارد ریال از این طریق تامین مالی داشته است.

وی افزود : برنامه هایی نیز برای راه اندازی اوراق سلف موازی استاندارد بر روی دارایی های پایه کنسانتره سنگ آهن شرکت معدنی و صنعتی گل گهر و مس کاتد شرکت ملی مس وجود دارد.

«فلاح» مهمترین ویژگی های قراردادهای سلف موازی استاندارد را تشکیل بازار ثانویه برای معاملات قراردادهای سلف، استفاده از نقدینگی موجود در بازار و توان سرمایه گذاران مالی، تسهیل تامین مالی بلند مدت طرح‎های توسعه‎ای، تسهیل تأمین مالی سرمایه در گردش، معافیت مالیاتی و امکان برنامه‎ریزی بلند مدت تولید مناسب‎تر برشمرد.

گواهی سپرده کالایی برای جلوگیری از فروش اجباری

رییس اداره مطالعات اقتصادی و سنجش ریسک بورس کالای ایران در ادامه به روش تامین مالی دیگر در بورس کالا یعنی گواهی سپرده کالایی اشاره کرد و توضیح داد : تبدیل کردن کالای موجود در انبار به ورقه بهادار از جمله خدماتی است که بورس‌های کالایی معتبر در کشورهای در حال توسعه انجام می‌دهند. بر این اساس قبض انباری که برای کالای موجود در انبار صادر شده است، تبدیل به ورقه بهادار قابل معامله در بازار ثانویه می‌شود. به این ترتیب امکان استفاده از پشتوانه گواهی سپرده کالایی به منظور تأمین مالی و جلوگیری از فروش اجباری در اثر تنگناهای مالی برای تولیدکنندگان فراهم شده و هزینه‎های تأمین مالی کاهش یافته و نقدشوندگی کالا برای تولیدکنندگان حاصل می شود.

فلاح افزود : این ورقه بهادار همانند سایر اوراق قابلیت ارائه به شبکه‌ی بانکی به عنوان تضمین را خواهد داشت. همچنین فرآیند تحویل کالا در بورس و بازارهای خارج از بورس را تسهیل کرده و می توان فروش محصولات ایرانی در بازارهای بین المللی را با پشتوانه گواهی سپرده کالایی توسعه و افزایش داد.

فورفیتینگ حامی توسعه صادرات

خرید دین و فورفیتینگ از دیگر ابزارهای مالی است که صنعتگران می توانند در بورس کالای ایران از مزایای آن بهره مند شوند. فورفیتینگ نوع خاصی از خرید دین است که در دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این روش تامین مالی صادرات بدون حق رجوع به ذی‌نفع است. رییس اداره مطالعات و سنجش ریسک بورس کالای ایران در این خصوص گفت : فورفیتینگ اصولاً برای تامین مالی میان مدت سه تا پنج ساله است ولی از 6 ماه تا 10 سال نیز امکان پذیر است. نرخ بهره فورفیتینگ می‌تواند ثابت و یا شناور باشد. به تعبیری دیگر تنزیل اسناد مالی یا تجاری مربوط به دیون سررسیددار بدون حق رجوع به صادرکننده یا ظهرنویس را فورفیتینگ گویند؛ به عبارت ساده‌تر زمانی که یک صادرکننده می‌خواهد کالایی را نسیه به فروش رساند ولی پول آن را نقد دریافت کند به فورفیتر مراجعه می‌نماید و از وی می‌خواهد با یک نرخ بهره مشخص طلب وی از واردکننده را تنزیل و نقداً پول را از فورفیتر دریافت کند. این روش که یک روش تامین مالی برای صادرکنندگان است، در راستای حمایت از توسعه‌ی صادرات کاربرد دارد.

صندوق های کالایی (ETC )، پتانسیلی برای صنعت سیمان

این گزارش همچنین حاکی است که با وجود موجودی انبار ثابت در شرکت های تولیدی، صندوق های کالایی (ETC) از مناسب ترین ابزاری تامین مالی خواهد بود. « فلاح» در سمینار کیفیت، استاندارد فروش و صادرات سیمان ، پیشنهاد استفاده از موجودی انبار به منظور تأمین مالی را به صنعتگران سیمان ارائه داد و گفت: می توان با تشکیل صندوقی متشکل از گواهی سپرده کالایی موجودی انبار مورد نظر، تقسیم صندوق به واحدهای مجزا، فروش واحدها به سرمایه گذاران در بازار و بازخرید گواهی سپرده کالایی در سررسید از صندوق توسط تولید کننده، از صندوق های کالایی (ETC)جهت تامین مالی بهره برد.

وی ادامه داد : با توجه به این‌که اوراق‌بهادار مبتنی بر کالا نظیر اوراق سلف موازی استاندارد، اوراق گواهی سپرده کالایی، اوراق مشتقه کالایی، دیون ایجاد شده در معاملات بورس کالای ایران در حال توسعه هستند، می‌توان صندوق‌هایی را ایجاد کرد که این صندوق‌ها بر روی کالا و اوراق‌بهادار مبتنی بر کالاها سرمایه‌گذاری کنند.

تامین مالی ارزی صادرکنندگان سیمان

صندوق‎های ارزی از دیگر ابزارهای تامین مالی بورس کالای ایران است که رییس اداره توسعه ابزارهای مالی بورس کالای ایران به آن اشاره کرد. اولین صندوق سرمایه گذاری ارزی در سال 2005 توسط سرمایه گذاری رایدکس تحت عنوان تراست ارزی یورو در بورس نیویورک تاسیس شد و تا پایان سال 2014 این صندوق ها به بیش از 125 عدد رسیده است.

رییس اداره مطالعات و سنجش ریسک بورس کالای ایران مهمترین اهداف صندوق های ارزی را برشمرد و تشریح کرد : تکمیل ابزارهای مدیریت دارایی در بازار سرمایه، پوشش ریسک ارزی افراد و بنگاه های اقتصادی فعال در کشور، تامین مالی ارزی بنگاه های اقتصادی بزرگ کشور در فرآیند انتشار اوراق ارزی و مشارکت در تنزیل اعتبار اسنادی صادرکنندگان، از مهمترین اهداف صندوق های مذکور است که می تواند کمک شایانی به صنعت سیمان کشور داشته باشد.

فلاح در پایان گفت : دیگر ابزارهای مالی که در بورس کالای ایران جهت تامین مالی صنعتگران سیمان وجود دارد، قراردادهای آتی است؛ بورس کالای ایران نیز از سال 1387 با راه‌اندازی قرارداد آتی بر روی سکه‌ی طلا اولین بازار مشتقه در ایران را ایجاد کرد؛ با گشایش‌های مورد انتظار در اقتصاد و جهت‌گیری دولت محترم در توسعه بازار سرمایه بورس کالای ایران تلاش‌های مضاعفی در این خصوص را آغاز شده است و امیدورایم بتوانیم این ابزار را برای دیگر محصولات توسعه دهیم.