ترکیه ملزم به دریافت سالانه 10 میلیارد مترمکعب گاز از ایران است
ترکها دوبار در قرارداد 25 ساله صادارت گاز دبه کردند.
به گزارش خبرنگار اعزامی ایلنا به مرز بازرگان صادق اکبرپور رئیس تاسیسات اندازهگیری گاز صادراتی بازرگان در نشست خبری در جمع خبرنگاران در تشریح پروسه صادرات گاز به کشور ترکیه با اشاره به قرارداد صادرات 25 ساله گاز به این کشور گفت: گاز صادراتی به ترکیه از هزار و800 کیلومتر مسیر و عبور از 17 ایستگاه تقویت فشار از عسلویه، کنگان، دیگبلند آغاز و در مرز بازرگان به ترکیه تحویل داده میشود.
وی با اشاره به اینکه عملیات اندازهگیری کمیت وکیفیت گاز صادراتی به ترکیه در منطقه بازرگان انجام میشود تصریح کرد: ارزش حرارتی، حجم، فشار و دمای گاز و همچنین کیفیت آن در این مرکز به صورت لحظهای سنجیده میشود.
اکبرپور ادامه داد: همچنین گازی که با سرعت 15 متر در ثانیه ارسال میشود عناصر مختلفی همچون میزان ترکیبات سولفوری، نقطه شبنم و رطوبت آن سنجیده وسپس مستند شده و با تفاهم با شرکت بوتاش به صورت گزارش نهایی برای دریافت گاز بها ارسال میشود ضمن اینکه شرکت ترک میزان نیاز را به ما اعلام و ما نیز با تهران وجنوب کشور هماهنگیهای لازم را انجام میدهیم.
وی در خصوص نوسانات صادرات گاز به ترکیه توضیح داد: از سال 2007 غیر از سال 2008 (سال 86) که هوای ایران به شدت سرد شد وبرخی شهرهای کشور ما نیز با قطعی گاز مواجه شدند صادرات ما به این کشور همواره در اوج بوده است البته در سال 2009 نیز ترکیه به دلیل رکود در صنایع امکان دریافت گاز کمتری را داشت و به این دلیل به ما بدهکار شد و به این ترتیب جریمهای را که ما در سال 2008 متقبل شدهبودیم در سال 2009 به علت برداشت کم ترکیه جبران شد.
نماینده شرکت ملی گاز ایران در صادرات گاز به ترکیه حداکثر حجم صادرات گاز ایران به ترکیه را 10 میلیارد متر مکعب در سال اعلام کرد وگفت: ترکیه غیر از 30 درصد گاز دریافتی از ایران از طریق آذربایجان با عبور از گرجستان، روسیه از مسیرهای دریای سیاه و اکراین وهمچنین از طریق گاز مایعی که از الجزایر و ترنیاداد و توباگو دریافت میکند، شبکه خود را تغذیه میکند.
وی با اشاره به اینکه اگر صادرات گاز ایران متوقف شود کل شبکه ترکیه مختل میشود، خاطر نشان کرد: با توجه به این امر تداوم صادرات از اهمیت بالایی برخوردار است لذا تمام ایستگاههای ما باید به صورت مداوم کار کنند تا آنلاین گاز مورد نیاز این کشور را تامین کنیم و با توجه به اینکه امکان ذخیرهسازی وجود ندارد باید تمام شبکه از ابتدا تا انتها هماهنگ باشد.
اکبرپور در خصوص امکان افزایش صادرات گاز ایران به ترکیه اظهار داشت: اطراف ترکیه کشورهای زیادی از جمله آذربایجان، الجزایر، مصر، روسیه، ترکمنستان و عراق وجود دارند که امکان صادرات گاز به این کشور را دارند لذا بحث صادرات گاز به ترکیه در رقابت بین این کشورها انجام میشود.
وی ماکسیمم تحویل روزانه گاز به ترکیه را طبق قرارداد 30 میلیون مترمکعب عنوان کرد و افزود: قیمت گاز بر اساس فرمول تعیین میشود و هیچ وقت هم ثابت نیست ضمن اینکه با توجه به قیمت نفت و گاز جهانی وهمچنین کیفیت گاز متفاوت خواهد بود.
رئیس تاسیاست اندازهگیری گاز صادراتی بازرگان خاطر نشان کرد: ترکیه بیش از میزان 30 میلیون مترمکعب تعیین شده در قرارداد نمیتواند گاز دریافت کند اما کمتر از این میزان میتواند تحویل بگیرد البته بایدبگونهای مدیریت شود که سالانه ده میلیارد مترمکعب گاز را دریافت کند.
وی حداکثر ظرفیت صادرات گاز به این کشور را 60 میلیون مترمکعب عنوان کردکه در گذشته این میزان 30 میلیون مترمکعب بود و با توجه به افزایش ایستگاههای تقویت فشار این میزان ظرفیت افزایش یافته است.
اکبرپور در خصوص تفاوت قیمت خریدگاز از ایران با دیگر کشورها اظهار داشت: نحوه تعیین قیمت گاز با نفت متفاوت است و براساس توافق دو کشور تعیین میشود یعنی ما از ابتدای قرارداد 25 ساله یک فرمول را تهیه کردهایم اما براساس برخی پارامترها قیمت تغییر میکند به طور مثال اگر مواد مضر در گاز کمتر باشد قیمت افزایش پیدا میکند لذا ممکن است این فرمول در موردقراردادهایی که با دیگر کشورها مثل ترکمنستان و یا آذربایجان داریم متفاوت باشد ضمن اینکه گاهی اتفاق افتاده که گاز صادراتی ایران گرانتر از دیگر کشورهای فروشنده به ترکیه باشد و حتی گاهی گرانترین گاز جهان را صادر میکنیم.
وی در خصوص امنیت منطقه نیز گفت: غیر از سال 86 که گروه پ. ک.ک اقدام به خرابکاری در این منطقه کرده بود هیچ اتفاق و حادثه دیگری در سمت ایرانی رخ نداده است.
اکبرپور درباره دلایل احتمالی توقف صادرات گاز به دیگر کشورها از جمله ترکیه تصریح کرد: هر قراردادی الزامات و تضمینهایی دارد یعنی در صورت تغییر دولت و مجلسها قرارداد به قوت خود باقی است اما برخی عوامل ناخواسته که از کنترل خریدار وفروشنده خارج است ممکن است منجر به توقف صادرات شود.
وی درباره اختلافات احتمالی بر سر اجرایی شدن قراردادها گفت: ما هیچ اختلافی با هم نداریم ضمن اینکه در قراردادهای بلند مدت یک بندی وجود دارد که هر طرف میتواند چندبار دبه کند و اگر نتوانستند با مذاکرات به توافق برسند به داوری مراجعه میکنند.
وی افزود: تاکنون کشور ترکیه دوبار به داوری مراجعه کرده که در هردوبار ما تبرئه شدهایم که یکبار آن مربوط به توقف صادرات در سال 86 است البته شکوایه این کشور در مورد قیمت هنوز نهایی نشده است.
نماینده شرکت ملی گاز ایران در صادرات گاز به ترکیه در باره ادعاهایی مبنی بر صادرات 31.5 تا 32.5 میلیون مترمکعب گاز ایران به ترکیه یادآور شد: این قضیه صحت ندارد و ما روزانه بیش از سقف تعیین شده یعنی 30 میلیون مترمکعب به این کشور گاز صادر نمیکنیم.