تولید آب و برق رایگان از گازهای همراه نفت

حدود دو دهه است روزانه 25 میلیون مترمکعب(معادل یک فاز پارس جنوبی) گاز همراه نفت، بدون استفاده در هوا می‌سوزد در حالیکه با استفاده از این گاز می‌توان 16 هزار متر مکعب به ظرفیت تولید برق و روزانه  1.5 میلیون متر مکعب آب  شیرین بدون مصرف سوخت برای کشور تولید کرد.

یکی از مهمترین عوامل اتلاف شدیدانرژی درکشور، حجم بالای گازهای همراه درحال سوختن است. گازهای همراه نفت یکی از محصولات جانبی تولید نفت هستند و همراه با نفت ‌خام از میدان‌های نفتی برداشت می‌شوند.آمارهای موجود درترازنامه هیدروکربوری کشور در سال 91 نشان میدهد که حجم گازهای همراه سوزانده شده درآن سال برابر 25.2 میلیون متر مکعب در روز (برابربا 65 میلیون بشکه معادل نفت خام) بوده است که با در نظر گرفتن هر متر مکعب گاز برابر با 30 سنت میزان گازی که بدون استفاده در هوا سوزانده شده در سال 1391برابر با 2.75  میلیارد دلار بوده است.

یکی از ارزان ترین راهکارها برای استفاده از گازهای همراه نفت، استفاده از این گازها در واحدهای تولید هم زمان آب و برق است. واحدهای تولید هم زمان آب و برق از واحدهای گاز، بخار و شیرین سازی آب تشکیل شده است. در این واحدها ابتدا با سوختن گاز، توربین گاز به حرکت در می‌آید و برق تولید می‌‌شود. حرارت خروجی توربین گاز، در یک محفظه باعث تبخیر آب شده و توربین های بخار را به حرکت در می‌آورد و سپس بخار آب خروجی از توربین بخار برای شیرین سازی آب دریا با استفاده از روش تبخیر و تقطیر، مورد استفاده قرار می گیرد.

استفاده از این روش 3 مزیت عمده دارد:

1.جلوگیری از اتلاف انرژی در کشور: با استفاده از این حجم از گازی که فعلا بدون استفاده در هوا می سوزد می توان ظرفیت نامی تولید برق فعلی کشور(73هزار مگاوات)را 22% (16 هزار مگاوات)بدون مصرف سوخت افزایش داد.

2.افزایش بازده نیروگاه های کشور: با احداث واحدهای شیرین سازی آب در کنار نیروگاه های گازی کشور بازده حرارتی نیروگاه به 80% افزایش خواهد یافت. بررسی ها نشان می دهد به ازای افزایش هر درصد از بازده نیروگاه های کشور سالانه 2 میلیارد متر مکعب در مصرف گاز صرفه جویی می شود.

3.تولید آب شیرین مورد نیاز مناطق جنوبی کشور بدون مصرف سوخت: درصورتی که این مقدار از گاز همراه نفت برای واحدهای تولید هم زمان آب و برق تخصیص یابد می‌توان روزانه 1.6 میلیون مترمکعب آب شیرین معادل نیاز 6 میلیون نفر به آب را در سواحل جنوب کشور مهیا کرد.

لذا پیشنهادمی شود به منظور کاهش اتلاف سرمایه‌های ملی، افزایش بازدهی نیروگاه‌های گازی کشور و تامین آب استان‌های حاشیه خلیج فارس و دریای عمان،واحدهای شیرین‌سازی آب درکنار نیروگاه‌های گازی احداث و سوخت مورد نیاز این واحدها از طریق گازهای همراه نفت که بدون استفاده در هوا می‌سوزند تامین شود.

یادداشت: مسعود احمدی

کارشناس انرژی