نیروگاه‌ها بزرگترین اتلاف کننده انرژی فسیلی کشور

از آنجا که حدود ۷۰ درصد تلفات انرژی کشور مربوط به بازده پایین نیروگاه‌ها و به خصوص نیروگاه‌های حرارتی است، ضرورت دارد افزایش بازده این نیروگاه‌ها اولویت اصلی برنامه‌های افزایش بهره وری انرژی کشور باشد.

نیروگاه‌های حرارتی، مراکزی هستند که طی فرایندی انرژی فسیلی را به انرژی برق تبدیل می‌کنند. یکی از مهم‌ترین شاخص‌های معرفی و مقایسه نیروگاه‌ها، بازدهی آن‌ها است که با تقسیم ارزش حرارتی برق تولیدی به ارزش حرارتی سوخت دریافتی به دست می‌آید. نیروگاه‌های حرارتی کشور شامل نیروگاه‌های گازی، بخار و سیکل ترکیبی است. در حال حاضر ۹۵% از برق کشور با استفاده از سوخت فسیلی در نیروگاه‌های حرارتی تولید می‌شود که دارای بازده میانگین ۳۷% هستند [۱].

در ادامه به مصرف انواع سوخت‌های فسیلی در نیروگاه‌های حرارتی کشور پرداخته شده است [۲].

مصرف گاز:

نیروگاه‌های حرارتی با مصرف حدود ۲۹% ازکل گازمصرفی کشوربیشترین سهم مصرف گاز را به خود اختصاص داده‌اند. درسال ۱۳۹۲نیروگاه‌های حرارتی کشور ۴۰ میلیارد مترمکعب گازمصرف کرده‌اند که با درنظر گرفتن هرمترمکعب گاز به قیمت ۳۰ سنت ارزش گاز مصرفی در نیروگاه‌های کشور معادل ۱۲ میلیارد دلاربوده است.

مصرف گازوییل:

نیروگاه‌ها بامصرف حدود۲۳% از کل گازوئیل مصرفی کشور بعد از حمل و نقل بیشترین مصرف گازوئیل کشوررابه خود اختصاص داده اند.

درسال ۱۳۹۲نیروگاه‌های کشور ۷.۸ میلیارد لیترگازوئیل مصرف کرده‌اند که با درنظر گرفتن هرلیتر گازوییل به قیمت ۳۵ سنت ارزش گازوییل مصرفی در نیروگاه‌های کشور معادل 2.73 میلیارد دلار بوده است.

مصرف نفت کوره:

نیروگاه‌ها  ۷۸%نفت‌کوره مصرف شده درکشور، در بخش نیروگاهی بوده است. درسال ۹۲ نیروگاه‌های کشور ۱۴ میلیاردلیتر نفت کوره مصرف کرده‌اند که با درنظر گرفتن هرلیتر نفت کوره به قیمت ۳۵ سنت ارزش نفت کوره مصرفی در نیروگاه‌های کشور معادل 4.76 میلیارد دلار مصرف کرده‌اند.

با در نظر گرفتن میانگین وزنی مصرف سوخت‌های فسیلی، نیروگاه‌ها با مصرف ۳۰% از کل مصارف سوخت فسیلی (گاز، گازوییل و نفت کوره) بیشترین سهم مصرف انرژی در میان مراکز مصرف‌کننده انرژی را دارند. از طرف دیگر، این مراکز با بازده میانگین ۳۷% بیشترین میزان اتلاف انرژی فسیلی را نیز به خود اختصاص داده‌اند.

در شکل زیر مراکز عمده اتلاف‌کننده انرژی در کشور نشان داده شده است [۲].

محاسبات نشان می‌دهد که در سال ۹۲ حدود 19.5 میلیارد دلار معادل سوخت فسیلی در نیروگاه‌های حرارتی کشور مصرف شده است و به ازای هر درصد افزایش بازدهی سالانه حدود ۲ میلیارد مترمکعب در مصرف گاز صرفه‌جویی می‌شود.

 نیروگاه‌ها به عنوان بزرگترین اتلاف‌کننده انرژی فسیلی کشور شناخته شده‌اند و به نظر می‌رسد در تدوین برنامه‌ها و سیاست‌های افزایش بهره وری انرژی در کشور، نیروگاه‌ها باید در صدر اولویت‌ها و برنامه‌های وزارت نفت و نیرو قرار داشته باشد.

منابع:

1)آمارتفصیلی صنعت برق ایران ویژه مدیریت راهبردی ۱۳۹۳

2) ترازنامه هیدروکربوی کشور سال

مسعود احمدی، فارغ التحصیل مکانیک دانشگاه صنعتی شریف