ولخرجی در مصرف آب موجب فقیرتر شدن می‌شود

پرویز کردوانی استاد دانشگاه و پدرعلم کویرشناسی در گفت وگو با خبرنگار ایلنا در خصوص نیاز صنعت آب به مدرن شدن و تکنولوژی روز گفت: ما تا کنون از امکانات و تکنولوژی استفاده کردیم که آب را بیهوده هدر دادیم، منابع را نابود کردیم و کلا آب را غارت کردیم.

وی افزود: انسان می خواست  با تولید علم روز به روز زندگی را برای خودش بهتر کند و ابتدا به فکر استفاده از تجهیزات و وسایلی افتاد که بتواند از آب بیشتر استفاده کند لذا شیر و شیلنگ را اختراع کرد که این امکان را داد که آب را بیشتر مصرف و اسراف کنیم.

کردوانی تصریح کرد: یکی دیگر مظاهر استفاده از تکنولوژی احداث قنات بود اما زمانی که به آب نیاز نداشتند هدر می رفت ضمن اینکه لازم بود که صنعت و کشاورزی توسعه یابد که با قنات امکان زیر کشت بردن 10 هزار هکتار زمین نبود برد لذا چاه عمیق و نیمه عمیق را با ماشین های حفاری احداث کردند و ظرف 20 روز به آب رسیدند.

وی اظهار داشت: نسبت سرعت استفاده از قنات و چاه مانند استفاده از حیوانات و اتومبیل برای حمل و نقل است که باعث می شد آب بیبشتر مصرف شود اما مزیت چاه ها این بود که هر زمان که نیازی به آب نداشتند برداشت صورت نمی گرفت.

این استاد دانشگاه گفت: چاه عمیق 200، 300 و حتی در برخی شهرها 500 متر چاه حفر کردند این چاه های عمیق باعث شد که آب تمام شود.

وی ادامه داد: گفتند مشکلمان با حفر چاه حل می شود می توانیم زمینهای زیادی را زیر کشت ببریم و تا شعاع 50 کیلومتر از برکت چاه صنعت درست کردند اما افراط کردند زیرا با احداث چاه زمینها نشست کردند، دکلها کج، آبها شورو پوشش گیاهی دشتها از بین رفت.

کردوانی خاطرنشان کرد: گفتند قسمت مرکزی ایران آب ندارد ولی از طرفی غرب کشور چندین ورد مثل کرخه، کارون و... همه به خوزستان می رود لذا برای انتقال آب سد را اختراع کردند.

وی افزود: گفتند با سه تکنولوژی شیلنگ، قنات و سد آب مملکت تامین می شود مثلا در تهران 5 سد احداث کردند و آبها را به سمت تهران جاری کردند مثل جاجرود که 360 آبادی ورامین را سیراب می کرد به سمت تهران روانه کردند و یا لار که برای برنجکاری آمل و بابل می رفت به تهران آمد و یا سد کرج را ساختند و آب را به تهران آوردند، شاهرود را که برای آبیاری گیلان می رفت با احداث سد طالقان به تهران آوردند و با این رویه گفتند که مشکل حل می شود اما غافل از اینکه همه اینها باعث شد آب زیاد مصرف شود، زمین سوراخ شود، آبها یا شور و یا تمام شود.

پروفسور کردوانی خاطرنشان کرد: کارون در گذشته کشتیرانی می شد الان سبزیکاری می شود و شیر و شیلنگ باعث شد آپارتمان سازی رونق پیدا کند.

وی گفت: انسان به این فکر نکرد که آب هم منبعی است مثل ثروت که روزی تمام می شود.

پدر علم کویرشناسی اظهار داشت: بخشی از منابع آبی هر کشوری از باران تامین می شود که بخشی روی زمین جاری می شود مقداری به زمین نفوذ می کند و مقداری تبخیر می شود  مانند ثروتی است که هر کس باید به اندازه آنچه دارد خرج کند اگر بیشتر خرج کرد فقیر می شود حال با این امکانات ما ولخرجی و افراط کردیم و فکر نکردیم که روزی این آب زمانی تمام می شود و دیگر نمی توان آب را تهیه کرد.

وی گفت: با سه وسیله شیر و شلنگ، چاه عمیق و نیمه عمیق و سد هر چه آب در مملکت بود تمام کردیم و این در حالی است که روز به روز جمعیت زیاد می شود، کارخانجات رشد می کنند، صنعت توسعه می یابد و زمینهای بیشتری زیر کشت می رود.

کردوانی گفت: توجه نکردند که آب نیست در حالی که وزارت نیرو فقط دو سال است که اعلام می کند که آب نداریم و آن هم به این دلیل است که مشکل کم آبی به شهرها رسیده  در حالی که چندین سال است که تالابها و باتلاق ها خشک شده اند، سالهاست که زاینده رود آب ندارد و زمینهای کشاورزی بایر شده اند.

وی ادامه داد: هر چه آب بود از طریق سد و کانال به شهرها آوردند و از مردم می خواهند که صرفه جویی کنند در حالی که نگفتند هر کس باید به اندازه پولش خرج کند اگر بیشتر خرج کند مقروض و فقیر می شود.

این استاد دانشگاه اظهار داشت: گفتند شهرها توسعه یابد لذا شیر و شیلنگ را در اختیار مردم قرار دادند، سدسازی را توسعه دادند.

وی ادامه داد: ابتدای انقلاب در کل کشور 16 سد وجود داشت الان 600 سد داریم و قرار است 100 سد دیگر نیز ساخته شود.

کردوانی گفت:  با امکانات و تکنولوژی ای که در اختیار داشتند هر طور که خواستند ولخرجی کردند  و بی حساب و کتاب افراط کردند و هرچه آب بود از طریق چاه و کانال به شهرها آوردند.

وی گفت: در حال حاضر نیز هیچ کس حواسش به آب نیست فقط حرف می زنند، از تکنولوژی استفاده نمی کنند که آب کمتر مصرف شود مثل کسی که وضعش بد شده نصیحت می کنند که مثل قدیم خرج نکند اما راهکار نمی دهند.

وی اظهار داشت: فقط می گویند صرفه جویی کنید، سازمان ها و وزرت خانه ها می گویند که عزم ملی می خواهد که صرفه جویی کنند اما از امکانات مورد لزوم حرفی زده نمی شود.

کردوانی تصریح کرد: امکانات و تجهیزات حال حاضر صنعت آب قدیمی و پر مصرف است و نیاز به تعویض دارد، کانال ها پوسیده اند و آب 30 درصد هدر می رود.

وی ادامه داد:  از تکنولوژی استفاده نمی کنند که آب هدر نرود، شهرداریها تراکم می فروشند وزارت نیرو در مقابل ساخت و سازهای شهرداریها سکوت می کند و بطور جدی اعلام نمی کند که آب نیست.

این استاد دانشگاه گفت: وضعیت آب کشور مثل خانواده ای است که وضعش بد است پدر خانواده قرض و یا کلاهبرداری می کند و کسی هم نمی فهمد که این خانواده وضع مالی خوبی ندارد چون مثل قدیم خرج می کنند و زمانی می رسد که دیگر مجبور می شوند آب را قطع کنند.

وی تاکید کرد: باید کاری کنیم که آب قطع نشود چون با این کار منازل در ظروف آب را ذخیره می کنند و بعد که وصل می شود آب را دور می ریزند، خیلی از لوله های تهران پوسیده است با وصل آب دچار ترکیدگی می شود و بیشتر به اسراف دامن می زنیم.

کردوانی اظهار داشت: روستاها پی برده اند که کم آبی داریم ولی در شهرها هنوز این مسئله احساس نشده است.  

وی همچنین به چاه های غیرمجاز تهران اشاره و تصریح کرد: الان تهران 500 حلقه چاه دارد که تعداد 230 حلقه از این چاه ها غیر مجاز هستند و تماما نشان از استفاده نادرست از امکانات است.   

کردوانی در خاتمه استفاده درست از آبهای زیرزمینی استفاده از آبهای غیرمتعارف یعنی فاضلاب، جمع آوری آب باران و شیرین کردن آب را از جمله راهکارهای عبور از بحران آب برشمرد و گفت: همانگونه که از امکانات برای استفاده بیشتر از آب استفاده کردیم باید برای صرفه جویی و جلوگیری از مصرف بی رویه نیز باید از آن استفاده کنیم چرا که یکی از دلایل بروز بحران آب کشور کمبود تکنولوژی به روز و مدرن است.