رجا پیشگام توسعه و نوسازی ناوگان ریلی

به گزارش ایلنا، در راستای نیل به اهداف سند چشم‌انداز و جابه‌جایی حداکثری مسافر از طریق راه‌آهن، شرکت رجا اقدام به برنامه‌ریزی برای افزایش ظرفیت جابه‌جایی مسافر و پاسخ به تقاضای سفر از طریق خرید و بازسازی ناوگان متناسب با سطح نیاز مشتریان شبکه ریلی کشور، راه‌اندازی قطار در مسیرهای بین شهری و محلی و ارائه‌ی خدمات در سطح ویژه کرده است.

استفاده بهینه از امکانات موجود، توسعه تجهیزات و ناوگان و ارتقای سطح خدمات برای دست‌یابی به حمل‌و‌نقل مطلوب مسافری، برای دست‌یابی به رضایت مشتری به عنوان محور راهبردی فعالیت‌ها، دورنمای توسعه خدمات این شرکت است.

برای حصول به این چشم‌انداز بلند مدت، لازم و ضروری است که برنامه‌ریزی‌های کوتاه‌مدت و میان‌مدت شرکت مورد توجه و بازنگری قرار گیرد و خطی‌مشی و استراتژی‌های شرکت با توجه به تغییرات وضعیت اقتصادی و چشم اندازهای اقتصادی کشور بازبینی شود.

بخش مسافری ریلی هم اکنون حدود 2000 واگن مسافری دارد که در بهترین شرایط، روزانه می‌تواند تعداد 100 هزار مسافر را در سراسر کشور جابه‌جا کند. از این میزان، حدود 1400 واگن و حدود 70 درصد سهم بازار مسافری ریلی به شرکت رجا، تعلق دارد که متأسفانه میانگین عمر ناوگان این شرکت بیش از 35 سال است. برای کشوری مثل ایران با وسعت سرزمین، جمعیت بالا و گستره‌ی وسیع، این میزان ناوگان بسیار محدود است و دولت باید اهتمام ویژه‌ئی برای توسعه ناوگان ریلی داشته باشد. آثار عظیم این توسعه در ابعاد مختلفی چون صرفه جویی در مصرف انرژی، توسعه پایدار و شرایط زیست محیطی، کاهش تصادفات و هزینه های ناشی از آن نمایان خواهد شد.

براین اساس، برنامه‌های توسعه‌یی رجا در زمینه‌ی افزایش ظرفیت ناوگان (صندلی) در سه زیر بخش متفاوت شامل بازسازی، خرید و خروج ناوگان در حال انجام است. بازسازی ناوگان به دو شکل امانی و BOT انجام می‌شود و قرار است در مجموع 207 دستگاه واگن، مورد بازسازی اساسی قرار گیرد.

در بحث خرید ناوگان، در مجموع یک هزار و 106 دستگاه واگن مسافری وارد ناوگان ریلی خواهد شد که شامل: 589 واگن نو (داخلی و خارجی)، 120 واگن سریع‌السیر و 120 واگن برقی و تنها 70 دستگاه واگن دست دوم می‌باشد که طبق برنامه زمان‌بندی به مرور وارد سیستم می‌شود.

در این راستا واگن‌های با عمر 55 سال به بالا به تدریج از سیستم ناوگان ریلی رجا خارج شده و با وارد شدن واگن‌های نو شاهد کاهش چشم‌گیر در عمر ناوگان و افزایش کیفیت خدمات مسافری خواهیم بود. کلیه واگن‌های سالنی از سال 1397 و کلیه واگن‌های آلمان‌غربی بدون تهویه (درجه 2 خواب) از سال 1394 به تعداد 468 دستگاه واگن با توجه به سن آنها از ناوگان این شرکت خارج می‌شوند.

در کنار ورود ناوگان جدید و خروج واگن‌های با عمر بالا از ناوگان، مطابق آمار فوق و با توجه به ورود 500 واگن به شبکه حمل‌و‌نقل ریلی کشور توسط سایر رقبا، لازم است که با تأمین بودجه‌ و تخصیص اعتبارات کافی ورود حدود 1000 واگن تا پایان سال 1404 تحقق یابد.

براین اساس شرکت رجا، برای خرید یا بازسازی ناوگان در یک برنامه جامع ده ساله(تا سال1404) نیاز به جذب و سرمایه گذاری بیش از 60 هزار میلیاردریال دارد تا بتواند برنامه های خرید 89 دستگاه واگن مسافری نو(داخلی)، 500 دستگاه واگن مسافری نو(خارجی) با انتقال تکنولوژی و ساخت عمده در داخل، 170 دستگاه واگن مسافری دست دوم با عمر مناسب، 120 دستگاه واگن مسافری سریع السیر با سرعت بالای 160 کیلومتر بر ساعت و 120 دستگاه واگن برقی را تحقق بخشد.

در صورتی که حمایت‌های لازم از مجموعه رجا انجام و تخصیص اعتبارات به موقع صورت گیرد، با اضافه شدن واگن‌های جدید، تعداد 200 میلیون صندلی به ناوگان ریلی کشور اضافه می‌شود که توان جابه‌جایی 130 میلیون مسافر را در سال خواهد داشت. این امر در کنار امکان پاسخ‌گویی بیش‌تر به متقاضیان سفر با قطار، رضایت‌ آنان را به دلیل نو بودن واگن‌ها و خدمات بهتر به همراه خواهد داشت و از سوی دیگر به کاهش مصرف انرژی، کاهش ترددها و تصادفات جاده یی در کشور منجر خواهد شد.

در همین راستا و با توجه به ظرفیت و توانمندی شرکت‌های سازنده واگن مسافری در داخل کشور (واگن‌پارس، پلور سبز، ایریکو و ...) مذاکراتی از سال گذشته با این شرکت‌ها انجام شده و حتی قراردادهای مانده از سنوات گذشته نیز پیگیری و در حال اجرا می‌باشد.

ولی از آن جا که رسیدن به اهداف سند چشم‌انداز 1404 و سیاست‌گذاری‌های راه‌آهن ج.ا.ا برای افزایش سهم حمل‌و‌نقل ریلی مسافری از کل جابه‌جایی‌ها، با توان تولید سازندگان داخلی میسر نمی‌باشد، این شرکت برنامه‌هایی را برای مذاکره با تولیدکنندگان خارجی برای خرید واگن‌های نو و ... در دستور کار خود دارد. قطعاً شرکت رجا در مذاکره با تولیدکنندگان خارجی علاوه بر قیمت به منظور ایجاد اشتغال و حمایت از تولیدات داخلی بر انتقال تکنولوژی ساخت واگن‌ها در داخل نیز تأکید ویژه خواهد داشت. همان طور که در گذشته نیز در ساخت ترن ست ها و ریل باس ها این امر اتفاق افتاده است و حدود 80 درصد واگن ها با انتقال تکنولوژی به صورت ساخت داخل انجام شده است.

بدیهی است برای رسیدن به اهداف یاد شده، حمایت بخش‌های مختلف ضروری است که از آن جمله می‌توان به تخصیص و پرداخت یارانه با در نظر داشتن چهار آیتم: صرفه‌جویی‌ها در مصرف سوخت و محیط زیست، کمک زیان دریافتی از دولت بابت خدمات اجتماعی و کمک زیان قطارهای حومه‌یی ضروری است.

با توجه به حمایت شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت به عنوان نماینده وزارت نفت از پروژه‌های بهینه‌سازی در چارچوب بند "ق" تبصره "2" قانون بودجه سال 1393، شرکت حمل‌و‌نقل ریلی رجا می‌تواند برای برنامه توسعه ناوگان خود از طریق خرید واگن‌های نو، حمایت سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت را در دو حوزه یارانه سوخت و محیط زیست جلب کند.