رقابت باید برای انتقال تکنولوژی به ایران باشد؛
ژاپن و کره جنوبی گزینههای شرقی در مقابل برندهای غربی
پس از توافق وین، ایران دیگر داری حق انتخاب است و اگر یک کشور چه آسیایی و چه اروپایی در ایران سرمایه گذاری و خط مونتاژ خود را راه اندازی کند، ما میتوانیم آن کشور را جایگزین کشورهایی کنیم که تنها ایران را برای صادرات محصولاتشان میخواهند.
بسیاری از کشورهای مطرح دنیا این روزها در تلاش هستند تا هیاتهای تجاری و صنعتی خود را روانه ایران کنند چرا که بازار ایران همواره برای آنان قابل توجه بوده است. توافق وین موجب شده است که حتی کشورهای 5+1 از سایرکشورها جلوتر حرکت کرده و بازارهای ایران را قبل از حضور دیگر رقیبان به تصاحب خود در آورند اما حال این نکته را باید مورد توجه قرار داد که در این مقطع زمانی ایران داری حق انتخاب است و اگر یک کشور دیگر خدمات بهتری را به ایرانیان ارائه دهد، ما میتوانیم آن کشور را جایگزین کشورهایی از جمله فرانسه و ... کنیم.
به طور مثال کشور های آسیای شرقی منهی چین میتوانند در تمامی بخش ها حضور فعال داشته باشند بهخصوص در صنایع لوازم خانگی و خودرو سازی، امروز کشورهای ژاپن و کره جنوبی به خوبی توانسته اند بازار کشور های اروپایی و آمریکایی را در اختیار گیرند و حتی کشوری همانند آمریکا در یکی از تفاهم نامههایی که با کشورکره جنوبی به امضا رسانده است موظف شده که مانع از هر گونه سنگ اندازی واردات خودرو های کرهای به این کشور شود.
مهدی تقوی، مدرس دانشگاه علامه در این خصوص به ایلنا میگوید: درست است که مدت زمانی کشورهایی نظیر فرانسه و آلمان در ایران خوب عملکرده بودند اما امروز زمان آن فرارسیده است که دیگر کشورها نیز در ایران سرمایه گذاری کنند. امروز کشور ژاپن دارنده چند کارخانه خودرو سازی مطرح دنیا است و همچنین این کشور در دیگر صنایع نیز حرفهای بسیاری برای گفتن دارد و من فکر میکنم اگر آنان در ایران سرمایهگذاری کنند میتواند رقابت را میان همه کشور های داوطلب سرمایهگذاری در ایران بالا ببرد و این به نفع کشور است.
براساس اطلاعاتی که از کشور ژاپن در سایتها آمده است، این کشور با داشتن تولید ناخالص داخلی به میزان ۵ تریلیون دلار سومین قدرت اقتصادی دنیا (پس از آمریکا و چین) بوده و در آسیا نیز رتبه اول را از این لحاظ داراست. این کشور دارای منابع طبیعی خیلی محدودی است و اکثر جزایر و خاک آن کوهستانی و آتشفشانی است. ولی با همکاریهای دولت در بخش صنعت و نیز سرمایه گذاری گسترده در فناوریهای پیشرفته، ژاپن به عنوان یکی از پیشگامان عمده در صنعت و تکنولوژی دنیا شناخته شدهاست.
صادرات بخش عمدهای از درآمدهای اقتصادی ژاپن را تشکیل میدهد و آمریکا با ۲۲٫۷٪، چین با ۱۳٫۱٪ و کره جنوبی با ۷٫۸٪ عمدهترین شرکای تجاری این کشور هستند. محصولات صادراتی عمدهٔ ژاپن شامل تجهیزات حمل و نقل، اتومبیل، صنایع الکترونیک، ماشین آلات الکتریکی و صنایع شیمیایی هستند. در بخش صنایع ژاپن به عنوان یکی از پیشرفتهترین کشورها در زمینه تولید اتومبیل، تجهیزات الکترونیکی، ماشین ابزار، فولاد و فلزات غیرآهنی، کشتی سازی، صنایع شیمیایی و نساجی و نیز صنایع غذایی فرآوری شده محسوب میشود. این کشور دارای چندین شرکت بینالمللی با مارکهای معتبری همچون تویوتا، هوندا، سونی، نیسان، سیتی زن و... است.
براین اساس ایران میتواند گزینه ژاپن را همواره فعال داشته و روی میزخود قرار دهد. کومانو سفیر سابق ژاپن در ایران در گفتوگو با خبرنگار ایلنا در این خصوص میگوید: ایران کشوری دارای پتانسیل های قابل قبول در زمینه سرمایه گذاری خارجی است اما به دلیل سیاست های غرب ما قادر به حضور فعال در این بخش ها نبودهایم با این همه حال که تحریم ها برداشته و کشور های رقیب خواهان حضور فعال در ایران هستند ما نیز میتوانیم در این رقابت شرکت و سرمایه گذاری قابل توجهی در ایران داشته باشیم. همچنین ایران دارای منابع طبیعی بسیاری است که ژاپن به این منابع نیاز بسیار دارد و در این خصوص نیز می توانیم با ایران همکاری های خود را بار دیگر شکل دهیم.
اما پس از ژاپن، کره جنوبی نیز یکی دیگر از کشور هایی است که می تواند در ایران حضور داشته باشد البته پیشتر این کشور با صادرات خودرو های خود به ایران بازار را در اختیار خود درآورده و بسیاری از ایرانیان از خودرو های کره ای استفاده می کردند همچنین در بخش لوازم خانگی و گوشی های تلفن همراه نیز این کشور نقش اصلی را به خود اختصاص داده است به طوری که اگر به خیابان جمهوری تهران سری زده باشیم می توانیم تابلو های تبلیغاتی شرکت های کره ای را به خوبی مشاهده کنیم.
برند هایی که از امروز باید روند حضورشان را در ایران تغییر دهند و بهتر است با سرمایه گذاری در داخل خط تولید را راه اندازی کنند چراکه اینک ایران نیاز به حضور کارخانه های صاحب نام و ایجاد اشتغال دارد تا واردات کالای ساخته شده از کشور های دنیا.
علی دینی ترکمانی کارشناس اقتصادی در گفت و گو با خبرنگار ایلنا بیان میدارد: روزی کره جنوبی همزمان با ایران صنعت خودرو سازی خود را بنا کرد اما امروز این کشور تبدیل به یکی از رقیبان اصلی کشورهایی شده است که روزگاری خط مونتاژ خود را در کره قرار دادند. هم اکنون اگر قرار است بار دیگر تاریخ تکرار شود باید به نحوه مطلوب از آن بهره گیریم و عقب مانگی خود را در بسیاری از صنایع که صرفه اقتصادی دارند جبران کنیم.
همچنین براساس اطلاعات مندرج در یکی از نشریات اقتصادی کره جنوبی اقتصادی بازارمحور دارد که از نظر ارزش تولید ناخالص داخلی اسمی در جایگاه 15 دنیا و از نظر سرانه تولید ناخالص داخلی در جایگاه 12 دنیا قرار دارد. این کشور به دلیل رشد اقتصادی و اجرای برنامههای توسعهای یکی از مهمترین و اصلیترین اقتصادهای گروه 20 در دنیاست.
کره جنوبی دارای اقتصادی توسعهیافته و بازارهای مالی و اقتصادی توسعهیافته است و سرانه درآمد مردم در این کشور بالاتر از دیگر کشورهای قاره آسیاست. در سال گذشته سازمان توسعه و همکاریهای اقتصادی کره جنوبی را به عنوان یکی از پردرآمدترین اقتصادهای این منطقه معرفی کرده بود. کره جنوبی یکی از اعضای ببرهای آسیایی است و تنها کشور توسعهیافته دنیاست که در گروه کشورهای «11 کشور بعدی یا Next eleven» قرار گرفته است. در فاصله سالهای 1960 تا 1990 میلادی این کشور به عنوان کشوری که بالاترین نرخ رشد اقتصادی را داشت معرفی شد و در دهه اول قرن بیست و یکم میلادی هم در زمره کشورهای توسعهیافتهای بود که بالاترین نرخ رشد اقتصادی را داشتند.
اما نکته مهم در مورد کره جنوبی این است که این کشور از نظر منابع طبیعی در فقر به سر میبرد. این کشور هیچ ثروت طبیعی ندارد و در طول تاریخ همواره با مشکل جمعیت بیش از حد مواجه بوده است ولی برای غلبه بر این دو مشکل کشور کره جنوبی از نظام اقتصادی صادراتمحور استفاده کرد و در سال 2012 میلادی هم به عنوان ششمین صادرکننده بزرگ دنیا و هفتمین واردکننده بزرگ جهان معرفی شد. اما کره جنوبی برای رسیدن به این حد از رشد و توسعهیافتگی مسیر پرپیچ و خمی را طی کرده است.
با این همه باید دید که آیا در خصوص حضور جدی این دو کشور در ایران تا چه اندازه می توان از دانش کرهایها و و ژاپنیها بهره گرفت و به طور کلی آیا حضور این دو کشور آسیایی می تواند کشور های غربی را از هر گونه کم کاری در صنایع ایران وا داشت و رقابت واقعی را به وجود آورد.