جابجایی 40 میلیون مسافر بوسیله راه آهن؛تا دو سال آینده/عدم سرمایه‌گذاری؛مهمترین چالش حمل‌ونقل ریلی

به گزارش خبرنگار ایلنا، پورسیدآقایی، معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت راه‌آهن با اشاره به ظرفیت‌های موجود در حمل و نقل ریلی کشورهای عضو اکو و همچنین چالش هایی که این صنعت را در منطقه تهدید می‌کند گفت: جابجایی مسافر در بخش ریلی در ایران تا 2 سال دیگر از 27 میلیون نفر به 40 میلیون نفر می‌رسد. همچنین حمل بار از طریق راه‌آهن در همین بازده زمانی از 34 میلیون تن به 70 میلیون تن افزایش خواهد یافت. همچنین با اعمال سیاست‌های تخصیص تعرفه‌ای میزان ترانزیت ریلی در سال گذشته به 56درصد افزایش یافت که این رقم امسال به 85 درصد می‌رسد.

معاون وزیر راه و شهرسازی در دوازدهمین اجلاس روسای راه‌آهن اکو با بیان اینکه همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی اهمیت و نقش زیادی در توسعه حمل و نقل ریلی دارند گفت: منطقه اکو با موقعیت جغرافیایی ویژه در قابلیت تبدیل شدن به یک قطب مهم اقتصادی بین‌المللی را داراست. منطقه اکو بر قلب کولیدروهای شمال جنوب و شرق به غرب قرار گرفته و یکی از استراتژیک‌ترین مناطق جهان و نقطه پیوند آسیا به خاورمیانه است.

وی ادامه داد: این منطقه با جمعیتی بالغ بر 433 میلیون نفر و 8 میلیون کیلومتر مربع با دسترسی مستقیم به آب‌های آزاد جهان از پتانسیل بزرگی جهت توسعه حمل و نقل ریلی برخوردار است.

وی با بیان اینکه مجموع طول خطوط ریلی راه‌آهن های عضو اکو به بیش از 54هزار کیلومتر میرسد گفت: میزان بار حمل شده در منطقه اکو در سال چیزی حدود 460 میلیون تن و مسافر حمل شده به بیش از 200 میلیون نفر می‌رسد.

وی با بیان اینکه در حال حاضر شبکه راه‌آهن ایران بالغ بر 10 هزار و پانصد کیلومتر خط آهن دارد گفت: در نظر داریم 9 هزار و پانصد کیلومتر خط جدید ساخته شود که البته ساخت برخی از خطوط آغازشده که نیازمند بودجه بسیار زیادی است.

وی ادامه داد: دولت به دنبال تامین مالی سرمایه از خارج است و تا افق 1404 طول خطوط ریلی باید به 25هزار کیلومتر برسد.

وی افزود: برای توسعه حمل و نقل یکی از برنامه‌های کوتاه‌مدت ما این است که ما تا پایان سال 1396 جابجایی مسافر از 27 میلیون نفر فعلی به چیزی حدود 40 میلیون نفر برسد که تحقق آن نیازمند ورود 700 واگن مسافری به ناوگان ریلی کشور است و تناژ راه‌آهن نیز از 34 میلیون تن فعلی به 70 میلیون تن باید افزایش یابد که لازم است تا 11هزار واگن باری به ناوگان ریلی اضافه شود.

وی گفت: برنامه ایران این است که در افق 1404 سهم راه‌آهن در حمل بار به 30درصد و در حمل مسافر به 18 درصد برسد.

مدیرعامل شرکت راه آهن با اشاره به اعمال تخفیف برای توسعه ترانزیت ریلی گفت: در حال حاضر تخفیف‌های بسیار قابل توجهی در سیستم‌های تعرفه در نظر گرفته شده است. از جمله اعمال 30 درصد تخفیف برای ترانزیت پنبه، اعمال 35 درصد برای حمل گوگرد ترانزیتی  و 30درصد برای کود ترانزیتی به بنادر جنوبی کشور البته ما برای تمام کالاهای ترانزیتی تخفیف در نظر می‌گیریم.

وی ادامه داد: همچنین برای کانتینرهایی که از مسیر ترکیه به پاکستان و بالعکس حمل می‌شوند تخفیف ویژه‌ای در نظر گرفته ایم.

پورسیدآقایی ادامه داد: در کنار اینها براساس مذاکرات صورت گرفته با مسئولین راه‌آهن‌های ترکمنستان، ازبکستان، تاجیکستان و قزاقستان طی سال گذشته توافق شد میزان جابجایی بار افزایش یابد و بارهای ترانزیتی بیشتر از کشورهای مذکور از طریق ایران ارسال شود.

وی ادامه داد: در نتیجه این اقدامات و سیاست‌های تخفیف، تعرفه‌ای میزان ترانزیت در سال گذشته به 56 درصد افزایش یافت که این رقم امسال به 85 درصد افزایش یافت.

پورسیدآقایی گفت: در همین راستا جمهوری اسلامی ایران جهت توسعه و تسهیل حمل و نقل ترکیبی ترانزیتی درصدد تجهیز بناهای خود است.

وی با بیان اینکه وضعیت ترانزیتی بنادر ایران در سال 93، 26 میلیون تن بوده گفت: ما در جنوب ایران در حاشیه خلیج فارس دارای 4 بندر شهید رجایی، امام خمینی، خرمشهر و بوشهر هستیم. بندر چابهار نیز به دلیل موقعیت راهبردی که نزدیک ترین راه دسترسی کشورهای محسور در خشکی آسیای میانه به آب های آزاد است با داشتن تجهیزات مناسب و اسکله‌های موجود آمادگی پذیرش انواع کشتی‌ها و شناورهای بزرگ و کوچک را دارد.

معاون وزیر راه و شهرسازی افزود: این پتانسیل وجود دارد که بارها از مبادی کشورهای PIF  به کشورهای حاشیه خلیج فارس حمل شود.

پورسیداقایی افزود: 82درصد ترانزیت ما در مسیر سرخس – بندرعباس و برعکس صورت می‌گیرد که فعال‌ترین مسیر ریلی در کولیدور شمال – جنوب است.

وی با بیان اینکه راه آهن جمهوری اسلامی ایران برنامه‌های متعددی برای توسعه خطوط و اتصال به کشورهای همسایه و منطقه در دست اجرا دارد گفت:این برنامه‌ها که در راستای مسیر کولیدورهای مهم منطقه‌ای و بین‌المللی هستند عمدتاً جزو پروژه های منطقه اکو به شمار می‌روند از جمله اتصال به افغانستان برای تکمیل کولیدور ایران، افغانستان، تاجکیستان؛ قرقیزستان، چین، اتصال به آذربایجان در قالب پروژه قزوین، رشت، آستارای ایران- آستارای آذربایجان جهت تکمیل گسستگی کولیدور شمال – جنوب یا اتصال با ترکمنستان از طریق محور ریلی گرگان – اینچبرون برای تکمیل کولیدور ایران، ترکمنستان، قزاقستان که آذرماه سال 93 افتتاح شد همچنین اتصال ریلی با ترکیه از مرز بازرگان به عنوان یک آلترناتیو جدید در دست بررسی است.

وی تاکید کرد: در جهت توسعه کولیدورهای ریلی با به اجرا در آمدن موافقت‌نامه چارچوب حمل و نقل ترانزیت اکو TTFA و تدوین برنامه توسعه شبکه ریلی که هدف آن مدیریت کولیدورها و اجرایی کردن TTFA است گام جدی در زمینه افزایش حجم مناسبات تجاری بین کشورهای عضو برداشته شده است.

وی با اشاره به چالش‌هایی که سند حمل و نقل ریلی با آن مواجه است گفت: مهم‌ترین این چالش‌ها در منطقه عدم سرمایه‌گذاری کافی روی پروژه‌های زیربنایی مانند احداث، بازسازی و بهسازی خطوط، فرسودگی و ناکافی بودن ناوگان ریلی برخی از کشورها، استفاده از مقررات حمل و نقلی متفاوت، متفاوت بودن عرض خط ریلی کشورها با یکدیگر و تشریفات مرزی است که در مجموع این مشکلات می‌توانند مانع تردد روان قطارها، افزایش زمان ترانزیت، معطلی در مرزها، کندی زمان سیر و افزایش هزینه‌ها شوند.