انتقال قطره چکانی آب به صنایع کشور

به گزارش خبرنگار ایلنا، همه می‌دانیم که میزان منابع آبی در ایران اندک است و از سال‌های گذشته در معرض بحران آب قرار داشته‌ایم اما  سوالی که مطرح می‌شود این است که چرا در سالهای اخیر هم دولت‌ها آنچنان که باید گامی برای رفع این بحران بر نداشته‌اند؟

 براساس شاخص‌های مؤسسه بین‌المللی مدیریت آب، ایران در وضعیت بحران شدید کم آبی قرار دارد و بنا بر شاخص‌های ذکر شده، برای حفظ وضع موجود خود تا سال ۲۰۲۵ باید بتواند ۱۱۲ درصد به منابع آب قابل استحصال خود بیفزاید که این مقدار با توجه به امکانات و منابع آب موجود غیرممکن به نظر می‌رسد.

در این میان این نکته حائز اهمیت است که تنها ۱۵ درصد مساحت کشور زیر کشت محصولات کشاورزی قرار دارد در حالی که حدود 92 درصد مصرف آب مربوط به بخش کشاورزی است و صنایع کشور نیز سهمی در حدود۳درصد  از منابع آبی دارند.

بر این اساس، با توجه به این کم‌آبی، راه‌اندازی صنایع آب‌بر در مناطق خشک کشور هیچ توجیه اقتصادی ندارد و صنایع باید در مجاورت آب‌های آزاد باشند، که البته آن هم مسائل و هزینه‌های خاص خود از جمله شیرین‌سازی صنعتی آب دریا را می‌طلبد.

 در این میان صنایع فولادی به لحاظ مصرف آب سهم بالاتری نسبت به صنایع دیگر دارند و باید در حوزه جنوب کشور مثلاً حوزه خلیج‌فارس ایجاد شوند و مسئولین بحث آمایش سرزمین که مقدمه آمایش صنعت است را در راه اندازی این گونه صنایع در نظر گیرند.

در حال حاضر تنها صنعتی که بیشترین ضرر را از بحران کم‌آبی برده، صنعت فولاد است هر چند صنعت فولاد در کشور متوقف نشده‌ اما باید برای این صنعت برنامه‌ریزی شود.

همچینن طرح توسعه فولاد مبارکه و طرح توازن ذوب آهن در حال اجراست و صنایع پیشاپیش هزینه احداث طرح بهشت آباد را پرداخت کرده‌اند بنابراین طرح انتقال آب کارون به اصفهان برای مصارف شرب نیست و برای توسعه صنایع آب بر است.

ضرورت احداث صنایع فولادی در کنار دریا

به عنوان نمونه کشورهایی مانند کره و ژاپن صنایع فولادیشان را در کنار دریا احداث کرده‌اند و ایران نیز می‌تواند در طرح‌های جدید در جایی سرمایه‌گذاری کند که برای تأمین آب آن مشکلی نداشته باشد. اما مسلما نمی‌توان فولاد اصفهان را برای رفع مشکل آب جابه‌جا کرد!

همچنین معادن کشور هم در مناطق خشک واقع شده‌اند و در چنین شرایطی باید سراغ راه‌حل‌هایی رفت که مصرف آب در آنجا کمتر و بهینه‌تر شود. اکثر معادن تامین کننده مواد خام مورد نیاز صنایع فولاد و نیز جایگاه فولاد سازی‌های جدید نظیر فولاد سنگان، نیشابور، بافق و کرمان و... در مناطق با آب و هوای خشک و دور افتاده قرار دارند.

رعایت آمایش سرزمینی در اجرای طرح ها

در این راستا الیاس طاهری، نماینده و عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی به ایلنا گفت: آمایش سرزمینی باید در اجرای طرح‌های صنعتی به ویژه صنایعی که به آب زیادی نیاز دارند لحاظ شود.

وی افزود: در استان‌هایی که با کمبود آب مواجهند مانند اصفهان، یزد، کرمان و سمنان باید در زمینه ساخت وساز‌ها تجدیدنظر شود البته در گذشته میزان آب به اندازه‌ای بود که طرح‌های پیش‌بینی شده قابل اجرا بود اما در حال حاضر به دلیل بحرانی که با کمبود آب مواجهیم باید تغییراتی در طرح‌های صنعتی به وجود آید.

وی با بیان اینکه فولاد جزء صنایع مادر است افزود: باید برای احداث آن در هر منطقه‌ای مطالعات بیشتری صورت گیرد.

مقدمات طرح انتقال آب از خزر به سمنان تایید شده است

همچنین علیرضا خسروی، نماینده مردم سمنان و مهدی‌شهر در مجلس شورای اسلامی در خصوص احداث کارخانه کک و فولاد در شاهرود با وجود کم آبی‌ها در آن منطقه اظهار داشت: درست است که این منطقه دچار بحران آب است اما برای انتقال آب دریای خزر از قبل پیش‌بینی‌هایی شده بود و مقدمات طرح انتقال آب از خزر هم تایید شده و در بودجه امسال هم رقمی برای آن در نظر گرفته شده است.

وی خاطر نشان کرد: با توجه به معادن مختلف از قبیل زغال سنگ و سنگ‌آهن که در این منطقه وجود دارد و وجود راه‌های ارتباطی راه‌آهن احداث کارخانه کک‌ و فولاد در این منطقه اقتصادی است!

نماینده مردم سمنان و مهدی‌شهر گفت: فاصله دریای خزر تا این کارخانه حدود ۸۰ کیلومتر است و در صورتی که اراده‌ای قوی برای انتقال آب و شیرین کردن آن وجود داشته باشد کمتر از یک سال طول خواهد کشید تا این منطقه ب‌تواند مشکل کم آبی را حل کند.

به گزارش ایلنا، با توجه به اینکه طرح انتقال آب از دریای خزر طی سالهای متمادی مطرح شده و هنوز به مرحله اجرا نرسیده است بهتر آن است به انتقال هر چه سریع‌تر صنایع آب‌بر از مناطق مرکزی و کم‌آب کشور به سواحل جنوب اقدام شود.

واقعا چه نیازی است که صنایعی مانند فولاد که آب بسیاری مصرف می‌کنند در نقاط کویری و کم‌آب کشور باشند؟ شاید یکی از دلایل آن اشتغال‌زایی باشد، اما واقعیت این است که این واحد‌ها بیش از اشتغال‌زایی، اشتغال‌زدایی دارند زیرا با مصرف بی‌رویه منابع آب، مشاغل بسیاری را در این حوزه از بین می‌ رود.

پس بهترین روش شاید جلوگیری از تاسیس صنایع آب‌بر جدید در این مناطق باشد که مطمئناَ موضوعی ساده‌تر از دیگر روش‌ها خواهد بود.

گزارش: ندا جعفری