تولید ۲ میلیون و ۳۴۰ هزار تن محصولات دامی در قالب زنجیره تولید

به گزارش ایلنا، نادر اسدزاده، معاون پژوهش، فناوری و انتقال یافته‌های موسسه تحقیقات علوم دامی کشور، تولید در قالب زنجیره را یکی از راهکارهای اصلی افزایش بهره‌وری در بخش دامی دانست و گفت: در حال حاضر بیش از ۱۱۴ زنجیره تولید در بخش دامی فعال هستند که در مجموع سالانه ۲ میلیون و ۳۴۰ هزار تن انواع محصولات دامی را تولید می‌کنند.

وی افزود: بر اساس آمار موجود، گوشت مرغ با دارا بودن حدود ۷۰ زنجیره تولید، رتبه نخست و گوشت قرمز با تنها ۷ زنجیره تولید، در جایگاه آخر قرار دارد.

اسدزاده با اشاره به اهمیت تولید پروتئین دامی شامل گوشت قرمز، گوشت مرغ، تخم‌مرغ، شیر و فرآورده‌های لبنی به‌عنوان یکی از بخش‌های کلیدی کشاورزی و صنایع غذایی کشور، عنوان کرد: ایجاد زنجیره‌های تولید مدرن و یکپارچه در این بخش، مزایای قابل‌توجهی همچون افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها را به همراه دارد. به‌عنوان نمونه در زنجیره‌های تولید گوشت مرغ، یکپارچه‌سازی تمامی مراحل از پرورش، کشتار، بسته‌بندی تا توزیع، می‌تواند هزینه‌های تولید را تا ۲۰ درصد کاهش دهد. 

 وی تأکید کرد: زنجیره‌های تولید یکپارچه همچنین امکان نظارت دقیق‌تر بر کیفیت و ایمنی مواد غذایی را فراهم می‌کنند. این موضوع به‌ویژه در تولید پروتئین دامی که به طور مستقیم با سلامت مصرف‌کنندگان ارتباط دارد، بسیار حائز اهمیت است.

معاون پژوهش، فناوری و انتقال یافته های موسسه تحقیقات علوم دامی کشور با اشاره به آمارهای سازمان خواروبار و کشاورزی ملل متحد (FAO) گفت: بر اساس آمار حدود ۳۰ درصد از تولیدات دامی در ایران به دلیل نبود زنجیره‌های تولید و توزیع ناکارآمد، به ضایعات تبدیل می‌شود. ایجاد زنجیره‌های تولید مدرن و کارآمد می‌تواند این ضایعات را به شکل قابل‌توجهی کاهش داده و بهره‌وری را افزایش دهد.

اسدزاده در ادامه به دیگر مزایای زنجیره‌های تولید اشاره کرد و افزود: افزایش صادرات و رقابت‌پذیری بین‌المللی، ایجاد اشتغال و توسعه مناطق روستایی، بهبود کیفیت محصولات و حذف واسطه‌های اضافی از دیگر مزایای مهم این روش تولید هستند. این رویکرد می‌تواند ضمن افزایش بهره‌وری، نقش مهمی در توسعه پایدار کشور ایفا کند. 

وی در تشریح تجربیات جهانی، به کشورهایی مانند برزیل و آمریکا اشاره و بیان کرد: برزیل به ‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان گوشت قرمز و مرغ در جهان با ایجاد زنجیره‌های تولید پیشرفته توانسته است هزینه‌های تولید را کاهش داده و به یکی از بزرگ‌ترین صادرکنندگان گوشت جهان تبدیل شود. برای نمونه این کشور در سال ۲۰۲۲ بیش از ۱۰ میلیون تن گوشت مرغ صادر کرد. در مقایسه صادرات گوشت مرغ ایران در همین سال کمتر از ۱۰۰ هزار تن بوده است.

وی ادامه داد: همچنین آمریکا با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین در زمینه پرورش دام، کشتار و بسته‌بندی، موفق به صادرات بیش از ۱۲ میلیون تن گوشت قرمز در سال ۲۰۲۲ شد. این کشورها به‌ خوبی توانسته‌اند از طریق بهینه‌سازی زنجیره‌های تولید، سهم عمده‌ای از بازار جهانی را به خود اختصاص دهند.

اسدزاده، با تاکید بر نقش کلیدی تحقیقات و پژوهش در ایجاد زنجیره‌های تولید پایدار، کارآمد و اقتصادی، اظهار کرد: تحقیقات علمی پایه و اساس توسعه زنجیره‌های تولید دامی هستند. افزایش بهره‌وری در تولید از طریق اصلاح نژاد دام‌ها، مدیریت تغذیه و بهینه‌سازی روش‌های پرورش، توسعه فناوری‌های فرآوری، کاهش مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها و هورمون‌ها، بازیافت و مدیریت پسماندها و انجام تحقیقات بازار، همگی مواردی هستند که تنها با کمک پژوهش‌های محققان علوم دامی امکان‌پذیر است.

این مقام مسئول، در پایان خاطرنشان کرد: این مطالعات نه تنها به افزایش تولید و بهبود کیفیت محصولات دامی کمک می‌کنند، بلکه اثرات زیست‌محیطی را کاهش داده و امنیت غذایی جوامع را ارتقا می‌دهند. توسعه زنجیره‌های تولید دامی، گامی مؤثر در جهت دستیابی به اهداف توسعه پایدار و تامین غذای سالم برای جامعه است.