الزام به بازگشت ارز صادراتی در سامانه نیما؛ عامل اصلی افت صادرات فولاد است

به گزارش ایلنا از مرکز اطلاع رسانی روابط عمومی «شرکت خدمات عمومی فولاد ایران»، حسین وجودی یزدی گفت: بر اساس آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران، میزان صادرات فولاد و محصولات فولادی کشور در چهار ماهه ابتدایی سال جاری، نسبت به مدت مشابه سال گذشته، از نظر وزن ۱۵.۶ درصد و از نظر ارزش ۱۶.۳ درصد کاهش یافته است.

مدیرعامل شرکت خدمات عمومی فولاد ایران در این خصوص توضیح داد: این کاهش در صادرات فولاد در حالی رخ داده که ظرفیت تولید صنعت فولادسازی افزایش یافته و مصرف داخلی این محصول نیز رشد چندانی نداشته است.  

وجودی یزدی با اشاره به اینکه یکی از مهم‌ترین عوامل این افت، دستورالعمل کارگروه بازگشت ارز حاصل از صادرات و الزام صادرکنندگان به بازگشت ۱۰۰ درصد ارز صادراتی در سامانه نیما بود، اضافه کرد: در واقع، با توجه به اینکه قیمت تمام‌شده تولید به نرخ ارز به بازار آزاد وابسته است، الزام به فروش ارز با قیمت ارزان‌تر نیمایی باعث می‌شد که صادرات فولاد از نظر مالی توجیه‌پذیر نباشد و سودآوری آن کاهش یابد.

وی ادامه داد: این الزام، انگیزه صادرکنندگان را برای فروش محصولات خود در بازارهای جهانی کاهش داد.

مدیرعامل شرکت خدمات عمومی فولاد ایران با توجه به اینکه هفته گذشته این آیین‌نامه از سوی کارگروه بازگشت ارز حاصل از صادرات، اصلاح و ارز حاصل از صادرات زنجیره فلزات توافقی شد، اظهار کرد: لغو مصوبه الزام به عرضه ۱۰۰ درصدی ارز حاصل از صادرات در سامانه نیما می‌تواند تأثیرات قابل توجهی بر صادرات فولاد ایران داشته باشد. یکی از مهم‌ترین تأثیرات لغو این مصوبه، افزایش انگیزه صادرکنندگان برای صادرات محصولات فولادی است. در شرایط کنونی، الزام به عرضه ارز صادراتی با نرخ نیمایی، که پایین‌تر از نرخ آزاد است، موجب کاهش سودآوری صادرات و به تبع آن، کاهش انگیزه صادرکنندگان برای فروش محصولات در بازارهای جهانی شده است.  

وجودی یزدی، با بیان اینکه امیدوار است در دولت چهاردهم با تدبیر رئیس جمهوری محترم مشکلات و رکود بازار فولاد از بین برود، افزود: با لغو این مصوبه که تصمیم مهمی در ابتدای دولت آقای پزشکیان در خصوص حمایت از صادرکنندگان بود. 

آمارها چه می‌گویند؟  

در چهار ماهه نخست سال جاری، ایران موفق به صادرات چهار میلیون تن محصولات فولادی و مصنوعات آن به ارزش دو میلیارد و ۷۳ میلیون دلار شد. این میزان نسبت به مدت مشابه سال ۱۴۰۲، از نظر وزن ۱۵.۶ درصد و از نظر ارزش ۱۶.۳ درصد کاهش داشته است. بر اساس آمار گمرک، اقلام عمده صادراتی در زنجیره فولاد شامل شمش آهن و فولاد به ارزش ۵۴۱ میلیون دلار، میلگرد به ارزش ۳۷۲ میلیون دلار، ورق فولادی به ارزش ۱۱۸ میلیون دلار، محصولات نیمه‌تمام از آهن یا فولاد به ارزش ۱۱۵ میلیون و ۴۳۵ هزار دلار، و لوله و پروفیل‌های توخالی به ارزش ۱۱۴ میلیون و ۶۱۸ هزار دلار بودند.  

حجم صادرات فولاد میانی نسبت به چهار ماهه سال گذشته، 600 هزار تن کاهش یافته است. البته حجم کل صادرات محصولات زنجیره فولاد همانند چهارماهه سال گذشته در سطح 10 میلیون تن ثابت مانده است. در بخش مقاطع طویل فولادی با افزایش 19.5 درصدی صادرات مواجه هستیم و این در حالی است که کارخانه‌های تولیدکننده فولاد ملزم به بازگشت ارز صادراتی با نرخ نیمایی بوده و ارز آنان به ریال تبدیل شده است.

براساس آمار انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در چهارماهه ابتدای امسال حجم صادرات اسلب برابر 460 هزار تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته تقریبا نصف شده و این نشان‌دهنده وضعیت وخیم صادرات اسلب ایران است.صادرات آهن اسفنجی نیز افت 23 درصدی داشته است و این در حالی است که عرضه این محصول در بورس کالا نیز خریدار ندارد چراکه کارخانه‌های تولیدکننده فولاد محصولات میانی با محدودیت های برق مواجه هستند. در مقابل حجم صادرات گندله و کنسانتره سنگ آهن نیز افزایش 17 و 5 درصدی داشته است.