در گفت‌وگو با ایلنا مطرح شد:
چشمداشت کویت به آرش؛ سرنوشت گاز ایران چه می‌شود؟
یک کارشناس انرژی اظهار داشت: اکنون شرکت‌های چندملیتی در کویت فعال بوده، مطالعاتی داشته‌اند و مقادیر قابل توجهی هم گاز از میدان آرش استخراج می‌شود، بعبارت دیگر مقدمات کار در بخش کویت و عربستان آماده شده و مشغول هستند.
محمود خاقانی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، درباره بازار گازی کویت و توان ایران برای صادرات به این کشور اظهار داشت: در گذشته کویت به گاز نیاز داشت به طوری که در سال ۹۳ مقامات کویتی از جمله امیر کویت به تهران آمده و مذاکراتی با رئیس جمهور وقت ایران داشتند، بحث این بود که ایران بتواند به کویت گاز صادر کند اما ایران بعد از آن با تحریم‌های مختلفی دست به گریبان شد و شاید به تدریج کویت از اینکه ایران بتواند تولید گاز به ویژه گاز میادین پارس جنوبی را افزایش دهد و گاز اضافی برای صادرات داشته باشد؛ مأیوس شد.
وی افزود: کویت در حال حاضر حدود ۶۵ تریلیون فوت مکعب ذخایر گازی دارد یعنی در ردیف بیستم از کشورهایی که مخازن گاز طبیعی دارند؛ قرار دارد. یعنی حدود یک درصد از منابع گازی جهان را دارد، این کشور از سال ۲۰۱۷ به این طرف برنامه‌هایی را برای توسعه میادین آغاز کرد و شرکت‌های چند ملیتی در این میادین سرمایه‌گذاری کرده و منابع گاز طبیعی و حتی نفت خام کویت را توسعه دادند، بنابراین کویت اکنون نیاز چندانی به واردات گاز از ایران ندارد. علاوه بر آن یک تاسیسات بسیار بزرگ واردات گاز طبیعی مایع هم سرمایه‌گذاری کرده است با قطر هم یک قرارداد ۱۵ ساله منعقد کرده که گاز طبیعی مایع را وارد کند.
این کارشناس حوزه انرژی با بیان اینکه ما نه تنها میادین را توسعه نداده‌ایم؛ در حوزه کنترل مصرف نیز به دلیل تکنولوژی پایین تجهیزات و وسایل گازی خانگی، تجاری و صنعتی کاری نکرده‌ایم اما کویت با کمک فناوری‌های نوین و واردات ابزارها و تاسیساتی که مردم باید در خونه‌ها استفاده کنند توانسته مصرف را مدیریت کند و شاید حتی گاز اضافی هم داشته باشد علاوه بر این کویت توانسته تا سال جاری مسیحی یعنی ۲۰۲۴ تولید گاز کشور را به شرایط خوبی برساند.
وی با اشاره به چشمداشت کویت و عربستان به میدان آرش(الدره) گفت: اکنون شرکت‌های چندملیتی در کویت فعال بوده و مطالعاتی داشته‌اند و مقادیر قابل توجهی هم گاز از این میدان استخراج می‌شود، بعبارت دیگر مقدمات کار در بخش کویت و عربستان آماده شده و مشغول هستند. برای سرمایه‌گذاری هم چینی و اروپایی‌ها مذاکره می‌کنند زیرا این مناطق مصرف‌کننده نهایی گاز این میدان خواهند بود.
خاقانی ادامه داد: بعد از تحریم روسیه و کاهش صادرات گاز روسیه به اروپا؛ اروپایی‌ها بدنبال یک تامین‌کننده مطمئن برای امنیت گاز مورد نیاز خود هستند بنابراین بعنوان مصرف‌کنندگان عمده گاز و نفت با استفاده از فناوری‌هایی که دارند در کویت سرمایه‌گذاری می‌کنند و محصول یعنی گاز تولیدی را نیز خودشان خریداری می‌کنند، مثلا سکوی بسیار سنگینی را چینی‌ها ساخته و برای استقرار در فرزاد به عربستان انتقال می‌دهند.
وی تاکید کرد: اکنون ما نمی‌توانیم بگوییم فرصتی را در کویت برای صادرات گاز از دست دادیم زیرا ما وارد کننده گاز شده‌ایم، ما برای مصرف داخل کمبود گاز داریم، از ترکمنستان وارد می‌کنیم. غیر از گاز کمبود برق هم داریم که از ترکمنستان، جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان وارد می‌کنیم، هرچند مقداری هم گاز به ترکیه صادرات داریم. اما ترکیه محتاج گاز ما نیست و بیشتر با روسیه رفاقت داشته و گاز مورد نیاز را از این کشور تامین می‌کند. در همین حال، در عراق هم شرکت‌های چندملیتی از جمله شرکت‌های چینی ورود کرده و برای تولید گاز طبیعی سرمایه‌گذاری می‌کنند.
این کارشناس حوزه انرژی بیان داشت: ما فرصتی برای صادرات گاز به کویت ایجاد نکردیم که اکنون از دست رفته باشد، ما این فرصت را در طول حداقل ۲۵ سال گذشته داشتیم که به تدریج از دست دادیم، ما می‌توانستیم به عنوان بزرگترین تولیدکننده گاز طبیعی در منطقه شناخته شویم، در دولت هفتم و هشتم با شرکت‌های شل و توتال قرارداد احداث کارخانه تبدیل گاز طبیعی به گاز طبیعی مایع یعنی ال‌ان‌جی را داشتیم که این شرکت‌ها بتدریج در دولت نهم و دهم از ایران خارج شدند. هرچند در دولت یازدهم با موفقیت برجام به ایران برگشتند و طی قراردادهای جدید قراردادهایی با توتال و سینوپک چین بسته شد اما آنها هم بعد از اینکه ترامپ از برجام بیرون رفت پروژه فاز ۱۱ پارس جنوبی را رها کردند و حتی پروژه‌هایی که ما مشترک در مرز عراق داشتیم هم متاسفانه توسط شرکت‌های چندملیتی رها شد.
این کارشناس انرژی افزود: اکنون دولت چهاردهم قول تعامل با دنیا را داده که رژیم صهیونیستی با تبلیغات وسیع جنگ روانی و اشاعه اسلام‌هراسی و ایران‌هراسی در اروپا و آمریکا، کشورهای حوزه خلیج فارس و حوزه دریای کاسپین بدنبال جلوگیری از آن است، اگر ما بتوانیم این تبلیغات رو خنثی بکنیم و این هراس را به مسیر واقعی یعنی صهیونیسم‌هراسی تبدیل کنیم، موافق خواهیم بود.
وی خاطرنشان کرد: ما اکنون می‌توانیم با جلب و جذب سرمایه‌های خارجی پتانسیل بالقوه‌ای را که در صنعت نفت و گاز داریم توسعه دهیم و درواقع دیپلماسی انرژی فقط منحصر به دیپلماسی هسته‌ای نباشد؛ دیپلماسی نفت و گاز را هم مد نظر قرار دهیم.
