خشاب خالی مدیریت مصرف انرژی در مواجهه با چالش‌ها/ بهینه‌سازی؛ اقتصادی‌ترین نسخه درمان نـاترازی گاز
یک کارشناس حوزه انرژی گفت: عنوان چهارمین مصرف‌کننده بزرگ گاز جهان به نام ایران رقم خورده است؛ واقعیت تلخی که نمود عینی آن در پس آمارهای رسمی به راحتی قابل استخراج است.
به گزارش خبرنگار اقتصادی ایلنا، علی حتمی کارشناس حوزه انرژی در جمع خبرنگاران گفت: بررسی روند ۲۰ ساله مدیریت مصرف انرژی در بسیاری از کشورها نشان می‌دهد جامعه جهانی در مسیر کاهشی کردن این شاخص گام برداشته؛ این در حالی است که به استناد آمار، ایران در فهرست کشورهای با شدت مصرف انرژی بالا جای می‌گیرد.
وی افزود: روند فزاینده و افسار گسیخته مصرف انرژی در کشور تا جایی پیش رفته که از سال‌ها قبل با ناترازی تولید و مصرف روبه‌رو هستیم و تداوم این شرایط، کشور را با چالش‌های بزرگی رو به‌رو می‌سازد.
حتمی تاکید کرد: تجربه کشورهای مختلف در تعرفه‌گذاری حامل‌های انرژی نشان می‌دهد که افزایش مصرف در پله‌های بالاتر از الگو باید جهشی باشد، بنابراین ضرورت اعمال سیاست‌های تنبیهی برای مشترکان پرمصرف، به ویژه در بخش خانگی کاملا مشهود است.
این کارشناس انرژی ادامه داد: بهره‌مندی از ابزارهای قیمتی به عنوان یکی از راهکارهای نظام‌مند صرفه‌جویی و بهینه‌سازی مصرف گاز قطعا در اصلاح رفتار مصرفی این گروه پرمصرف و مرفه تاثیرگذار خواهد بود.
به گفته حتمی، مقوله بهینه‌سازی مصرف نیز از دیگر موضوعات مغفول مانده در زمینه مصرف منابع انرژی است. عبارتی که هرساله با نزدیک شدن به فصل سرما و میزان افزایش مصرف گاز به ویژه در بخش خانگی، بیش از هر عنوان دیگری به چشم می‌خورد تا از این رهگذر مؤلفه‌های بهینه‌سازی مصرف انرژی بار دیگر در محافل دولتی و کارشناسی به عنوان یک دغدغه جدی، مورد بررسی و واکاوی قرار گیرد.
وی تصریح کرد: افزایش ظرفیت تولید و مدیریت مصرف انرژی به صورت همزمان از جمله برنامه‌ها برای مدیریت ناترازی به ویژه در حوزه گاز به شمار می‌آید؛ با این حال بهینه‌سازی را شاید بتوان اقتصادی‌ترین نسخه درمان برای این شرایط در نظر گرفت.
این کارشناس انرژی ادامه داد: در صورتی که از نگاه اقتصادی به این قضیه بنگریم، یک واحد سرمایه‌گذاری در بخش بهینه‌سازی مصرف انرژی، معادل ۱۰ واحد سرمایه‌گذاری در بخش تولید انرژی است که به بیان آشکارتر یعنی اگر یک دلار در بخش بهینه‌سازی سرمایه‌گذاری کنیم، معادل هفت تا ۱۰ دلار سرمایه‌گذاری برای تولید نفت و گاز است.
حتمی اعلام کرد: شرکت ملی گاز ایران طرح‌های بزرگی در حوزه بهینه‌سازی مصرف گاز را در دستور کار قرار داده که شامل ایجاد صندوق مالی مشترک برای اجرای طرح‌های بهینه‌سازی، جایگزینی بخاری‌های راندمان بالا، تعویض و نصب اتصالات مفصلی پیش و پس از نصب رگلاتور و اصلاح مصرف و بهینه‌سازی موتورخانه می‌شود.
وی یادآور شد: با مصوبه شورای اقتصاد در سال 1399، طرح بهینه‌سازی در کشور تصویب و به وزارت نفت، شرکت ملی گاز ایران و شرکت‌های گاز استانی ابلاغ شد. با تصویب این مصوبه، پیگیری متمرکز، جدی و شکل‌گیری ساختار بهینه‌سازی در شرکت‌های گاز استانی، پروژه افزایش کارایی سیستم‌های گرمایشی کلید خورد.
به گفته این کارشناس انرژی، علاوه بر موارد یادشده در ادامه مدیریت انرژی و کربن با هدف پیگیری این موارد در شرکت ملی گاز ایران ایجاد شد.
حتمی اظهار کرد: برآوردی از میزان تولید و مصرف گاز طبیعی در کشور، موضوعیت پرداختن به مقوله بهینه‌سازی و صرفه‌جویی در مصرف را بیش از هر زمان دیگری نمایان می‌کند.
وی افزود: نکته قابل تامل دیگر این است که مواجهه نسل آتی با بحران کمبود منابع انرژی که چندان دور از انتظار هم نیست، مسئولیت ما را در قبال چگونگی مدیریت بهینه و کارآمد منابع انرژی دو چندان می‌کند.
به گفته این کارشناس انرژی، بهره‌مندی کشور از نعمت ذخایر عظیم سوخت‌های فسیلی نباید شائبه ناتمام شدن این منابع را به ذهن متبادر سازد؛ چرا که همه ما باید پاسخگوی اتلاف منابع به آیندگان باشیم. همچنین نباید از ظرفیت‌های فرهنگ‌سازی که رابطه‌ای تنگاتنگ با مقوله بهینه‌سازی مصرف انرژی دارد، غافل ماند؛ موضوعی بسیار مهم که باید در جامعه جاری و ساری شود.
وی تاکید کرد: در یک کلام بهینه‌سازی یعنی مصرف به اندازه با بیشترین بازده، بیشترین رضایتمندی و کمترین هزینه؛ بنابراین درست مصرف کنیم تا آیندگان هم از نعمت گاز طبیعی بهره مند شوند.
