اشتباه استراتژیک در سبد انرژی/ صنایع؛ بازنده اصلی ناترازی برق

مهراد عباد در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، درباره موضوع ناترازی برق در کشور اظهار داشت: ناترازی برق در ایران زمانی شروع شد که سبد انرژی کشور بعد از انقلاب و جنگ اشتباه تدوین شد. آن زمان قرار شد که بیشتر انرژی کشور از گاز تامین شود و البته ما به نوعی جزء آخرین کشورهایی بودیم که توانستیم از تکنولوژی گازی استفاده کنیم، زیرا تصور بر این بود که سوخت پاک و نامحدودی است. اما در طی زمان با مشکل مواجه شدیم.

وی افزود: آن زمان ما گاز زیادی را در اختیار داشتیم اما مسئله جداسازی و شیرین‌سازی آن بود که ما این تکنولوژی را در اختیار نداشتیم و عملا شاهد بودیم که میزان زیادی گاز در فلرها به هدر می‌رفت و کلی میادین هم داشتیم که امکان برداشت از آنها را نداشتیم. در کنار آن نگاه برخی دولت‌ها آینده‌نگرانه نبوده و توسعه تامین انرژی پیش نرفت.

عضو کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تصریح کرد: در قوانین کشور عنوان شده که چه میزان از انرژی کشور باید از تجدیدپذیرها و چه میزان از نیروگاه‌های فسیلی تامین شود اما هیچگاه رعایت نشده و ما توقع داریم هم اقتصادمان رشد کند و هم صنایع توسعه پیدا کنند، صادرات کشور بیشتر شود و تولید ناخالص ملی و جمعیت هم بالا برود و از آن سو توقع داریم مصرف انرژی کم شود. این یک مغالطه است که بخواهیم کاهش مصرف انرژی آنهم از سوی صنایع صورت گیرد.

وی بیان داشت: اکنون شاهدیم که برق و گاز صنایع قطع می‌شود در صورتی که یکی از عوامل ناترازی‌ها علاوه بر مسائل هدررفت و عدم کارایی؛ بهره‌وری پایین انتقال گاز و برق است. همچنین قرار بود انرژی هسته‌ای برق زیادی برای کشور تامین کند که تاکنون این اتفاق نیفتاده است در کل به خاطر عدم برنامه‌ریزی این مسائل پیش آمده و همچنان این روند ادامه دارد.

عباد تاکید کرد: اگر بنا داریم که ناترازی به نوعی حل شود باید تفکرات تغییر کند اینکه انرژی صنایع به هر ترتیب باید تامین شود حتی اگر نیاز باشد که واردات برق و گاز انجام شود، درست نیست.

وی با بیان اینکه در درازمدت نیاز است که از انرژی تجدیدپذیر بیشتری استفاده کنیم، گفت: انرژی هیدروژنی نیز یکی از راهکارها می‌تواند باشد است که در ایران خیلی راه نیفتاده اما امکانات و پتانسیل آن را داریم که از این نوع انرژی تولید کنیم، موضوع دیگر انرژی هم‌جوشی است، ما در علم هسته‌ای که یکی از شاخه‌های جدید انرژی هسته‌ای است؛ پیشرفت‌های خوبی داشته‌ایم این انرژی بر عکس شکافت هسته‌ای هیچ‌نوع مضراتی برای محیط زیست ندارد و فوق پاک است. پس بهتر است سازمان انرژی اتمی به این سمت حرکت کند مسلما ظرف چند سال آینده این انرژی صنعتی‌سازی می‌شود، زیرا کشورها اکنون به شدت روی آن کار می‌کنند به نحوی که به حدی انرژی ارزان خواهد شد که تمام سوخت‌های فسیلی ارزش خود را از دست خواهند داد.

عضو کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی خاطرنشان کرد: یک تفکر دیگر این بوده که ما همچنان تا دهه‌های آینده نفت و گاز داریم و این باعث شده هیچ کنترلی بر مصرف نداشته باشیم، در هر حال موضوع مهم اینکه در آینده انرژی‌های جدید به حدی ارزان می‌شوند که استفاده از سوخت فسیلی فقط در کشورهای جهان سوم خواهد بود، اکنون نیز شاهدیم هرقدر کشورها توسعه کمتری دارند از سوخت فسیلی بیشتری استفاده می‌کنند و تمام این مسائل باعث مشکلات اقلیمی شده هرچند خیلی از کشورها باهم همکاری می‌کنند که این مسائل را حل کنند اما ما روی این مسائل را کاری نکرده‌ایم.

وی گفت: در سال‌های گذشته در قوانین ما عنوان شده بود که بخش خصوصی باید در حوزه احداث نیروگاه ورود کند، بخش خصوصی ورود کرد اما مشکلی که در حوزه برق داشتند اینکه عملا دولت برق تولیدی را زیر قیمت تمام شده خریداری می‌کند و یا اینکه خریداری کرده و مبالغ را پرداخت نکرده است، بعبارت دیگر دولت تعامل خوبی ندارد، حال آنکه اگر این همکاری وجود داشته باشد بخش خصوصی این توان را دارد که ناترازی برق کشور را برطرف کند. پیشنهاد دیگر اینکه صنایع مستقیم برق خود را از شرکت‌های بخش خصوصی تامین کنند در این صورت هم صنایع راضی هستند چون خاموشی استهلاک دستگاه‌ها را بالا می‌برد شاید پیشنهاد بخش خصوصی در این زمینه روی میز دولت است اگر اجرایی شود می‌تواند راهگشا باشد، اینها مسائلی است که باید مورد بررسی قرار گرفته و تغییر رویکرد داشته باشیم، چراکه با روشی که اکنون انرژی کشور را تامین می‌کنیم ناترازی هر روز بیشتر می‌شود.