ایلنا گزارش میدهد:
۶ درصد گاز دنیا در ایران سوزانده میشود/ نهضت تولید برای مصرف تا کی ادامه دارد؟
هر چند ایران این پتانسیل را دارد که صادرکننده بزرگ گاز باشد اما آهنگ کند افزایش تولید در مقابل آهنگ تند مصرف به گونهای است که آژیر خطر کسری تولید و مصرف گاز به صدا درآمده است.
به گزارش خبرنگار اقتصادی ایلنا، بر اساس آمارهای معتبر بین المللی ایران با داشتن ۳۲ هزار میلیارد متر مکعب دومین کشور دارنده ذخایر گاز دنیا پس از روسیه است این میزان ذخایر حدود ۱۸ درصد کل ذخایر محسوب میشود و از منظر تولید با تولید ۲۵۰ میلیارد متر مکعب گاز در سال ۲۰۲۱ سومین کشور جهان به شمار می رود و این در حالی است که امریکا با تولید ۹۱۴ میلیارد متر مکعب و روسیه با تولید ۶۳۸ میلیارد متر مکعب اولین و دومین کشور بزرگ تولیدکننده گاز جهانند. امریکا در حالی بزرگترین تولیدکننده گاز است که کل ذخایر آن در حودود ۱۲ هزار میلیارد متر مکعب برآورد شده و رتبه ۵ دنیا را به لحاظ ذخایر گازی در اختیار دارد. چین چهارمین کشور تولیدکننده گاز دنیا با تولید ۱۹۴ میلیارد متر مکعب در سال ۲۰۲۱ به شمار میرود و این در حالی است که این کشور ۸ درصد کل ذخایر گازی دنیا را در اختیار دارد و قطر نیز با تولید سالانه ۱۷۳ میلیارد متر مکعب پنجمین تولیدکننده گاز دنیا محسوب میشود.
در سالهای اخیر میزان مصرف انرژی و سوخت کشور چه در فصل سرما و یا گرما به چالشی مزمن برای کشوری که دارنده بزرگترین ذخایر انرژی جهان است، تبدیل شده است اگرچه در بخش تولید نفت و گاز به دلیل تحریمهای اقتصادی دچار عقب ماندگیهایی شدهایم؛ اما چالش بزرگ در این زمینه مصرف بیرویه انرژی و مخصوصا گاز در کشور است که آهنگی سریع و رو به رشد را هر سال تجربه میکند میزان تولید نفت و گاز کشور با لحاظ جمعیت با استانداردهای جهانی منطبق است به این معنا که تولید کنونی نفت و گاز نیاز عمومی کشور را تامین میکند اما چالش اصلی ساختار مصرف معیوب و غیر اقتصادی و نامتعادل است که هزینههای سنگینی به اقتصاد کشور وارد میکند.
ایران یک درصد جمعیت جهان را در خود جای داده و سهم ۳ درصدی در اقتصاد دنیا دارد اما ۶ درصد گاز جهان را مصرف میکند این در حالی است که امریکا با ۶ درصد جمعیت جهان و سهم ۲۵ درصدی از جمعیت جهان ۲۱ درصد گاز دنیا را به مصرف میرساند و چین با داشتن ۱۶ درصد جمعیت جهانی و سهم ۱۵ درصدی از اقتصاد تنها ۸.۵ درصد گاز جهان را مصرف میکند و همین باعث شده ما با این حجم از ذخایر واردکننده گاز هم باشیم و سهم مان از تجارت جهانی گاز فقط ۱.۹ درصد باشد.
در هر حال هر چند ایران این پتانسیل را دارد که صادرکننده بزرگ گاز باشد اما آهنگ کند افزایش تولید در مقابل آهنگ تند مصرف به گونهای است که آژیر خطر کسری تولید و مصرف گاز به صدا درآمده است به طوری که در زمستانی که گذشت همزمان با برودت هوا و افت شدید دما بخصوص در استانهای شمالی و شمال شرقی مصرف را به ۷۰۰ میلیون متر مکعب رساند و با قطع صادرات از سوی ترکمنستان نگرانیها بابت قطعی گاز را شدت بخشید.
هرچند طبق نقشه مصرف گاز در دنیا ایران با ۲۳۳ میلیارد متر مکعب در سال ۲۰۲۰چهارمین مصرف کننده بزرگ جهان است اما از این بابت که حجم بزرگی از مصرف در بخش خانگی و نه تولید رقم میخورد جای نگرانی دارد یعنی ما ۹۱ درصد از گازی را که به تولید میرسانیم خودمان مصرف میکنیم و این ناموزونی در تولید و مصرف این سوال را متبادر میکند که ما تا چه زمانی باید همچنان به نهضت تولید برای مصرف داخل ادامه دهیم؟