اوضاع بازار نفت در سال ۲۰۲۳/ چرا قیمت و تقاضا نزولی می‌شود؟

محمدعلی خطیبی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، درباره چشم‌انداز بازار نفت در سال جاری میلادی اظهار داشت: مهمترین تحولی که در سال 2022 داشتیم جنگ اوکراین بود که بازار نفت را تحت‌تاثیر قرار داد و باعث شد قیمت‌ها تا مرز 120 دلار هم رسید اما اکنون به دلایلی روند کاهشی پیدا کرده و به مرز 70 تا 80 دلار برگشت مهمترین دلایلی که عامل کاهش قیمت‌ها بود و می‌تواند سال آینده میلادی را هم تحت‌تاثیر قرار دهد؛ نخست احتمال رکود اقتصادی در اقتصادهای بزرگ جهان و دومی بازگشت کرونا است که هر دو تقاضا را تحت تاثیر قرار داده و رشد را کم می‌کند، اینها عواملی است که باعث شده بازار نگران تقاضا باشد و قیمت‌ها نزولی شود. 

وی افزود: پیش‌بینی می‌شود کشورهای صنعتی بویژه اروپایی‌ها در سه ماهه دوم سال میلادی جدید وارد رکود شوند و بازار نیز این موضوع را جدی گرفته است و بر همین اساس تقاضاها به طرف پایین تعدیل می‌شود. اکنون شیوع دوباره کرونا از امریکا، چین و ژاپن دوباره شروع شده که تماما باعث اعمال محدودیت‌ها و در نتیجه کم شدن تقاضا می‌شود و قیمت‌ها قوت قبلی را نداشته باشد، اگر قیمت‌ها در همین مرز بماند اوپک‌پلاس باید مدیریت جدی عرضه را در دستور کار خود قرار دهد چراکه در غیر این صورت احتمال کاهش بیشتر قیمت‌ها وجود خواهد داشت.

نماینده اسبق ایران در هیات عامل اوپک تاکید کرد: هیچ دلیلی ندارد کشورها بیش از تقاضا تولید کنند زیرا هر میزان که بیش از تقاضا تولید شود مازاد در بازار می‌ماند و روی قیمت‌ها فشار وارد می‌کند بنابراین مدیریت عرضه مطلوب آن است که تولید را به میزان تقاضا تعدیل کنند یعنی بین تقاضا و عرضه توازن باشد و در این صورت قیمت‌ها را بین 70 تا 80 دلار خواهیم داشت اما اگر توازن به نفع عرضه بهم بخورد مازاد و کاهش قیت خواهیم داشت.

وی تصریح کرد: قبلا پیش‌بینی می‌شد تقاضای جهانی در سال جدید میلادی بیش از 2 میلیون بشکه افزایش یابد اما به زیر 2 میلیون بشکه و رقم‌های کمتری رسید، به هرحال تقاضا متاثر از تحولات است و روی یک نقطه نمی‌ایستد و مرتب در حال تغییر است و بسته به این عوامل که شدت و ضعف چقدر باشد و رکودی که چقدر عمیق باشد و بسته به گسترش موج کرونا کاهشی می‌شود. بعبارت دیگر بسته به شدت و ضعف این عوامل می‌توانیم رقم‌های مختلفی از تعدیل تقاضا داشته باشیم؛ اگر عرضه مدیریت شود و بسته به تقاضا بالانس بوجود بیاید و مازاد عرضه نداشته باشیم قمیت‌ها به همین شکل مانده و اگر کاهش عرضه به موقع اعمال نشود قیمت‌ها سقوط می‌کنند.

خطیبی با اشاره به تغییر بازار روسیه گفت: روسیه تلاش می‌کند بازارهای جدیدی برای خود باز کند و جابجایی انجام دهد یعنی اگر بازار اروپا را از دست بدهد به بازارهای دیگر را ورود کند و به این ترتیب رقابت را در بازارهای دیگر زیاد می‌کند ضمن اینکه از دیگر سو فضا برای بازار اروپا هم بازتر می‌شود و در واقع برخی صادرکنندگان از بازارهای آسیایی خارج و به اروپا خواهند رفت.

وی درباره اوضاع ایران در سال جاری میلادی نیز بیان داشت: ایران در شرایط تحریم قرار دارد و به میزانی که توان دارد صادرات دارد اگر تحریم لغو شود ما با ظرفیت کامل برمی‌گردیم و صادرات عادی خواهیم داشت، در هر حال در صورت عدم لغو تحریم شرایط ما در سال جاری به همین شکل سال 2022 ادامه پیدا خواهد کرد.