فرصت جدید برای توسعه میدان گازی آرش/ ایران به کویت گاز صادر می‌کند؟

مجتبی فردوسی‌پور در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، درباره امکان گسترش همکاری ایران با کویت در حوزه انرژی با توجه به نزدیک شدن روابط سیاسی دو کشور اظهار داشت: اخیرا بعد از مدتی که سطح مناسبات دو کشور کارداری بود؛ کویت به اعزام سفیر به ایران اقدام کرده و سفیر این کشور رونوشت استوارنامه خود را به وزیر امورخارجه ایران تقدیم کرده و این گام مثبتی در کنار رفع سوءتفاهمات موجود در مناسبات ایران و کویت خواهد بود. چنانچه به توافق خوب مرضی‌الطرفین برای مناسبات با عربستان برسیم و بتوانیم مناسبات دو کشور را در سطح روابط دیپلماتیک بازتعریف کنیم زمینه دستیابی به یک توافق در حوزه فلات قاره آرش هم می‌تواند یک خروجی برای بهبود روابط ایران با کشورهای کویت و عربستان سعودی باشد.

وی با بیان اینکه حوزه گازی آرش در سال 1346 کشف شده و ایران بهره‌برداری از آن را از سال 1391 آغاز کرده و دو کشور کویت و عربستان از سال 1353 اقدام به بهره‌برداری را آغاز کرده‌اند، افزود: میدان فلات قاره‌ای آرش؛ بین ایران، کویت و عربستان مشترک است، 40 درصد از این سهم در حوزه جانمایی میدان گازی ایران قرار می‌گیرد و مابقی در منطقه بیطرف دو کشور کویت و عربستان است و طبیعتا باید بر اساس شرایط و قوانین فلات قاره و میادین مشترک لرزه‌نگاری و حفاری چاه‌ها صورت گرفته و سهم هر کشور تعیین تکلیف شود.

سفیر اسبق ایران در اردن تصریح کرد: طبیعتا از بدو انقلاب در شرایطی که مناسبات ایران با این دو کشور خوب و هموار بوده مذاکرات سه‌جانبه داشتیم اما تا به امروز  توافق مشترکی نائل نشده است، در هر حال توسعه میدان آرش تابع پارامترهای خاصی است و یکی از پارامترهای اساسی توافق سه‌جانبه است اما دو کشور کویت و عربستان اقدام به بهره‌برداری کردند و در آخرین اجلاس مشترک  که فروردین 1401 برگزار شد ایران حضور نداشت و دو کشور توافق بهره‌برداری از حوزه مشترک را با طرف شل آغاز کردند. 

وی ادامه داد: طبیعی است یکی از موضوعات ایران برای بهره‌برداری از این حوزه سرمایه‌گذاری خارجی است، البته ما توانمندی بهره‌برداری را داشته و داریم، در اوایل دهه 90 پروژه را کلید زدیم سکوهای حفاری میدان گازی آرش در دستور کار قرار گرفت، سکوها طراحی و آماده نصب بود اما با سفر امیر کویت به ایران در سال 1393 فعالیت حفاری ایران متوقف شد و تغییر سازه داده شد و در جای دیگری از آن بهره‌برداری شد، اکنون دوباره بنا بر این است که کار حفاری و بهره‌برداری را آغاز کنیم،  سخنگوی وزارت خارجه هم در اعلام موضعی در فروردین 1401 مشارکت کویت و عربستان بدون دعوت از ایران را محق نداستند و هرگونه فعالیت در این حوزه را منوط به دستیابی به تفاهم 3جانبه مشترک کردند، اکنون آنچه حائز اهمیت است اینکه باید با بهبود مناسبات و روابط زمینه بهره‌برداری کمیته سه‌جانبه و حل اخلاف بین سه کشور به دستاورد مشترکی برای حفاری و بهره‌برداری برسیم.

فردوسی‌پور تاکید کرد: هرگونه بهره‌برداری منوط به بهبود مناسبات سه کشور است و در گام دوم منوط به برگزاری کمیته فنی تحدید حدود فلات‌قاره و اقدام مشترک برای بهره‌برداری از این حوزه خواهد بود. 

وی درباره امکان تامین نیاز گازی کویت از سوی ایران گفت: در حال حاضر برآورد نیاز کویت بالغ بر 6 میلیون متر مکعب گاز است که 3 میلیون از قطر تامین و 3 میلیون متر مکعب دیگر نیز برای تولید برق نیروگاهی نیاز دارد، طبیعتا این ظرفیت وجود دارد که بین ایران و کویت همکاری مشترک انرژی صورت بگیرد و کویت بتواند از ظرفیت گازی ایران استفاده کند چراکه کویت درصد کمی از نیاز خود را از منابع گازی و  نفتی خود تامین می‌کند و بخش بزرگی از نیاز خود را وارد می‌کند، بنابراین ظرفیت همکاری بین دو کشور وجود دارد، مشروط به اینکه کویت بتواند رویکرد مستقلی در حوزه مناسبات اقتصادی خود با ایران داشته باشد،

سفیر اسبق ایران در کویت ابراز امیدواری کرد که با بهبود روابط ایران و عربستان مشکلات برطرف شود و ایران و کویت بتوانند سهم قابل توجهی از مناسبات انرژی تنظیم کنند.

وی یادآور شد: ایران از جمله کشورهای دارای منابع بالای گازی است و در منطقه کشور دیگری جز قطر و ترکمنستان که قادر به تولید و صادرات منابع گازی باشد، وجود ندارد طبیعتا ایران می‌تواند پایه خوبی برای توسعه مناسبات گازی با کشورهای منطقه از جمله کویت باشد.