تحلیل مرکز خدمات سرمایهگذاری اتاق تهران از گزارش ۲۰۲۱ مؤسسه آنکتاد
کاهش ۱۱ درصدی جذب سرمایه خارجی در ایران
گزارش 2021 مؤسسه آنکتاد از وضعیت سرمایهگذاری در جهان در سال 2020 نشان میدهد که امارات متحده عربی با جذب 20 میلیارد دلار برترین کشور منطقه در جذب سرمایه خارجی در سال 2020 است و پس از آن ترکیه و عربستان به ترتیب با جذب 7.9 و 5.5 میلیارد دلار در رتبههای بعدی قرار گرفتهاند.
به گزارش ایلنا از اتاق بازرگانی تهران؛ برابر تازهترین گزارش کنفرانس تجارت و توسعه ملل متحد (آنکتاد)، ایران در سال 2020 تنها توانسته است 1.3 میلیارد دلار سرمایه خارجی جذب کند که این میزان جذب سرمایه، نسبت به سالهای قبل روند کاهشی داشته و در مقایسه با سال 2019 حدود 11 درصد کاهش نشان میدهد.
گزارش سرمایهگذاری جهانی توسط آنکتاد منتشر شده و مرکز خدمات سرمایهگذاری اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران این گزارش منتشر شده را بررسی کرده است. این گزارش که سالانه منتشر میشود با مرور بر روندهای جهانی و منطقهای سرمایهگذاری مستقیم خارجی (FDI) و مستندسازی تحولات سیاستهای سرمایهگذاری ملی و بینالمللی، به ارائه چشمانداز و اطلاعات به سیاستگذاران و سرمایهگذاران میپردازد.
در گزارش مؤسسه آنکتاد آمده است که بحران کووید19 باعث سقوط چشمگیر سرمایهگذاری مستقیم خارجی شد. جریان جهانی FDI در سال 2020 نسبت به سال 2019 حدود 35 درصد کاهش نشان میدهد و از 1530 میلیارد دلار به 999 میلیارد دلار رسیده است. این میزان در مقایسه با سال 2009 که بحران مالی جهانی اتفاق افتاده بود 20 درصد کمتر است. کاهش FDI با شدت بیشتری در کشورهای توسعهیافته اتفاق افتاده است و سرمایهگذاری در این کشورها، 58 درصد کاهش داشته است؛ همچنین FDI در کشورهای درحالتوسعه 8 درصد کاهشیافته و دلیل اصلی این انعطافپذیری در آسیاست. در نتیجه اقتصادهای درحالتوسعه دو سوم FDI را تشکیل میدهند، درحالیکه این رقم در 2019 کمتر از نصف بود.
این گزارش همچنین با نگاهی به آینده، پیشبینی کرده است که جریان نزول FDI در سال 2021 به پایان رسیده و برخی از مناطق با افزایش حدود 10 تا 15 درصدی بهبود یابند. بااینوجود FDI در سال 2021 همچنان حدود 25 درصد کمتر از سطح 2019 پیشبینیشده است. پیشبینیهای فعلی افزایش بیشتری در سال 2022 نشان میدهد و سرمایه FDI را به سطح 2019 بازمیگرداند. اگرچه، چشماندازها بسیار نامشخص هستند و به عوامل دیگر مانند سرعت بهبود اقتصادی و احتمال عود همهگیری، تأثیر بالقوه بستههای بهبود بر FDI و فشارهای سیاسی بستگی دارد.
ارزیابیهای مؤسسه آنکتاد نشان میدهد که ایران در مقایسه با کشورهای منطقه، در جذب سرمایه خارجی عملکرد ضعیفتری داشته است. امارات متحده عربی با جذب 20 میلیارد دلار برترین کشور منطقه در جذب سرمایه خارجی در سال 2020 است. پس از آن ترکیه و عربستان به ترتیب با 7.9 و 5.5 میلیارد دلار قرار دارند. طبق این گزارش، ایران در این سال تنها توانسته است 1.3 میلیارد دلار سرمایه خارجی جذب کند که نسبت به سالهای قبل روند کاهشی نشان میدهد و در مقایسه با سال 2019 حدود 11 درصد کاهشیافته است.
جریان FDI ورودی ایران و برخی کشورهای منطقه (میلیارد دلار)
در بخشی از این گزارش به این نکته اشاره شده است که آنکتاد همراه با شرکای خود رصدخانه تأمین مالی پایدار جهانی سازمان ملل را راهاندازی خواهد کرد. رصدخانه جهانی تأمین مالی پایدار سازمان ملل متحد به طور رسمی در اکتبر 2021 در مجمع سرمایهگذاری جهانی آنکتاد راهاندازی میشود و این رصدخانه، جامعه جهانی سرمایهگذاری برای توسعه، از جمله تمام سهامداران بازار سرمایه در طول زنجیره سرمایهگذاری جهانی را گرد هم میآورد.