ایلنا دلایل فرار سرمایه‌گذاران از فارس را بررسی می‌کند؛
یک بام و دو هوای سرمایه‌گذاری در فارس/مانع تراشی مدیران استان برای صاحبان سرمایه/ شیب سرمایه‌گذاری به سمت استان‌های همجوار
فارغ از موانع موجود بر سر راه حضور سرمایه‌گذار خارجی در فارس، امروز برخی از سرمایه‌گذاران داخلی نیز به سبب عدم سهولت فضای کسب و کار حاضر به سرمایه‌گذاری در بخش تولید در این استان نیستند و ترجیح می‌دهند سرمایه خود را در بازارهای موازی ارز، سکه و... قرار دهند.
به گزارش خبرنگار ایلنا اما جذابیت‌های یک کشور یا استان برای جذب سرمایه‌گذار کدامند که سبب اقناع و ترغیب صاحبان سرمایه به سرمایه‌گذاری در آنجا می‌شوند؟ موضوعی که به‌ویژه در فارس با توجه به تغییر خط تولید چند کارخانه و واحد تولیدی در سال‌های اخیر از شیراز به دیگر استان‌ها، مورد انتقاد کارشناسان اقتصادی است و بسیاری از فعالان این حوزه ، فرار سرمایه‌گذاران از فارس را یکی از شاخص‌های عملکرد نامطلوب مدیران اقتصادی استان می‌‌دانند. به ویژه آنکه با بررسی وضعیت سرمایه گذاری و تسهیلاتی در استان هایی مانند یزد، کرمان، اصفهان، بوشهر و ... به راحتی می توان متوجه شد که سرمایه گذاری و روند راه اندازی یک واحد تولیدی در این استان ها به مراتب راحت تر از استان هایی مانند فارس است.
دلایل فرار سرمایه‌گذاران از فارس
اما موضوعات مختلفی باعث می شود که سرمایه گذاران در فارس عطایشان را به لقایشان ببندند و سرمایه های خود را در دیگر استان ها هزینه کنند.
به عنوان مثال فردی که قصد سرمایه گذاری در فارس را دارد در قدم اول یعنی دریافت زمین که نخستین مرحله احداث واحدهای تولیدی است باید ماه‌ها وقتش را صرف کند و بعد از انتخاب زمین تازه وارد مرحله مزایده شود تا در صورت برنده شدن بتواند شانس راه اندازی واحد تولیدی را کسب کند.
سپس باید در مرحله بعد کفش های آهنین به پا کند و هر روز صبح از این اداره به آن اداره، برای اخذ انواع مجوزها بدود. از سوی دیگر تحویل زمین به سرمایه‌گذار در استان‌های همجوار فارس بر اساس گزینش و صلاحیت صنعتگران انجام می‌شود اما این اتفاق در فارس رخ نمی‌دهد.
چنین اتفاقاتی باعث می شود تولید کنندگان واقعی به حاشیه رانده شوند و راه برای سودجویان باز شود. به عنوان مثال روند دریافت زمین از طریق مزایده، اتفاقی است که تنها در استان فارس رخ می دهد، حال آنکه در دیگر استان ها مانند اصفهان، یزد، کرمان و... به ندرت چنین اتفاقی می افتد.
واگذاری زمین در اصفهان و یزد بدون مزایده
آن طور که یکی از مسئولان واگذاری زمین در شرکت شهرک های صنعتی اصفهان به ایلنا می گوید: در بیشتر نقاط استان اصفهان زمین بدون مزایده در اختیار صنعتگران و تولید کنندگان قرار می گیرد.
وی می افزاید: صنعتگران بعد از اعلام درخواست برای اخذ مجوزهایی مانند محیط زیست، علوم پزشکی، آب و... راه اندازی واحد تولیدی به خانه صمت استان معرفی می شوند.
یکی از مسئولان شرکت شهرک‌های صنعتی یزد هم در گفت و گو با ایلنا در رابطه با وضعیت واگذاری زمین در شهرک های صنعتی استان یزد می‌افزاید: صنعتگرانی که قصد راه اندازی یک واحد تولیدی دارند بدون ورود به مزایده زمین مورد نظر برای راه اندازی واحد تولیدی را دریافت کنند.
یک نمونه از مدیریت ضعیف مدیران اقتصادی
به عنوان مثال مدیرعامل شرکت خدماتی شهرک صنعتی بزرگ شیراز چندی پیش با اشاره به اینکه هزینه سرمایه‌گذاری در شهرک‌های صنعتی فارس و شیراز بسیار بالا است، دلیل این موضوع را عواملی ازجمله مدیریت در شرکت شهرک‌ها، عدم حمایت کافی دستگاه‌های مرتبط با شهرک صنعتی و فساد عنوان کرد.
جواد باصری تبعات افزایش هزینه سرمایه‌گذاری در شهرک‌های صنعتی فارس و شیراز را انتقال شیب سرمایه‌گذاری به استان‌های همجوار (مانند یزد و اصفهان) و کشورهای همسایه (مانند ارمنستان، گرجستان، اوکراین و کشورهای حاشیه خلیج‌فارس) عنوان و خاطرنشان کرد: به عنوان مثال شرکت «ماموت دیزل» یکی از مثال‌های انتقال سرمایه از شیراز به استان‌های دیگر بود.
به گفته وی، شرکت ماموت در ابتدای دهه 90 یک سرمایه‌گذاری عظیم (بیش از 40 میلیارد تومان) در شهرک صنعتی شیراز و در قطعه زمینی به مساحت 120 هزار مترمربع انجام داد و قرار بود که خط تولید اسکانیا و تولید سردخانه و... با برند ماموت انجام شود، اما متأسفانه چندی بعد، خط تولید این شرکت از شیراز به استان قزوین انتقال یافت و با راه‌اندازی و آغاز خط تولید در آن استان، اشتغال و ارزش‌افزوده بسیار قابل توجهی از فارس به این استان منتقل شد.
پیچ و خم دریافت مجوز سرمایه‌گذاران فارس را خسته کرد
یکی از صنعتگران شیرازی که چند ماهی است برای راه اندازی واحد تولیدی اقدام کرده است در رابطه با وضعیت سرمایه گذاری و تحویل زمین در استان می گوید: در سال گذشته بعد از چند بار شرکت در مزایده بالاخره توانستم یک زمین در یکی از شهرستان های استان خریداری کنم و وارد مرحله نخست راه اندازی مجموعه تولیدی شوم.
وی در گفت و گو با ایلنا با بیان اینکه متاسفانه هنوز و بعد از گذشت 5 ماه از تحویل زمین نتوانستم مجوز های مربوطه را جهت راه اندازی واحد تولیدی اخذ کنم می‌افزاید: بعد از اینکه مزایده را بعد از کش و قوس های فراوان برنده شدم با شیوع بیماری و مشکلات کرونا مواجه شدم که تمام فعالیتم را تحت الشعاع خود در آورد و به ناچار چند ماه از فعالیت دست کشیده ام.
این صنعتگر ادامه می دهد: روند دریافت مجوز و رفتن به ادارات به من اجازه ساخت سوله را نمی‌دهد و من هر روز برای اخذ یک مجوز باید در یک اداره حضور پیدا کنم.
محاسبه جریمه دیرکرد اقساط زمین بر اساس نرخ تورم
وی می افزاید: متاسفانه هیچ اقدامی برای تسهیل امور برای صنعتگران انجام نمی‌شود و من برای تاخیر بیست روزه در پرداخت اقساط زمین حدود 150 هزار تومان جریمه به شرکت شهرک های صنعتی واریز کردم.
وی می افزاید: مسئول بخش اقساط زمین به ما عنوان کرد که جریمه نپرداختن اقساط زمین ها به صورت روز شمار و بر اساس نرخ تورم محاسبه می شود و در حال حاضر نرخ سود جریمه دیر کرد حدود 31 درصد است حال آنکه نرخ این سود در سال های گذشته 9 درصد بود که این رقم بر اساس نرخ تورم محاسبه می شود.
مدیران فارس مانع سرمایه‌گذاری هستند
جعفر قادری نماینده شیراز در مجلس در گفت‌وگو با ایلنا با انتقاد از فضای کسب‌وکار در استان فارس می‌گوید: برخلاف ادعاهای برخی مبنی بر سهولت فضای کسب‌وکار در فارس، نتیجه عدم سهولت در فضای کسب و کار، فرار سرمایه‌گذاران از فارس به استان‌های دیگر است.
قادری می افزاید: انتظار نمایندگان از مدیریت استان آن است که موانع بر سر تولید و سرمایه‌گذاری را بردارند و مدیرانی به کار گیرند که توان و جسارت انجام این کار را داشته باشند.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با انتقاد از برخی مدیران استانی به خاطر عدم تسهیل فضای کسب و کار در فارس خاطرنشان می‌کند: برخی مدیران استان به جای آنکه تسهیل‌کننده فضای کسب و کار و سرمایه‌گذاری باشند، خود مانع ایجاد می‌کنند.
تسهیلات بانک‌ها در تولید صرف نمی‌شود
رئیس مجمع نمایندگان فارس با اشاره به اینکه در شرایط فعلی موضوع سرمایه‌گذاری در فارس نیازمند یک بسترسازی مناسب است می گوید: جذب سرمایه‌گذار نیازمند آن است که تمام دستگاه‌ها مانند مجموعه‌های اداری مرتبط و بانک‌ها به صورت جدی وارد میدان شوند.
سید موسی موسوی در گفت و گو با ایلنا در ادامه با اشاره به اینکه در جهت جذب سرمایه گذار نیاز است تا بانک ها روش های خود را تغییر دهند می‌افزاید: متاسفانه در حال حاضر بخش عمده تسهیلات بانک‌ها در مسیر‌های دیگر هدایت می‌شود که در جهت رونق اقتصادی و جذب سرمایه گذار نیاز است تا از بنگاه داری دست بکشند.
مدیریت استان هیچ کارگروه یا برنامه اقتصادی ندارد
عزیزی نماینده شیراز و زرقان در مجلس با بیان اینکه با توجه به عملکرد مدیران استان در شرایط فعلی انتظار صنعتی شدن و توسعه صنعت در فارس یک امر منطقی نیست، می افزاید: در سال های گذشته اتفاق خاصی در بخش جذب سرمایه گذار در استان فارس رخ نداده است و بیشتر فعالیت های سرمایه گذاری به ساخت و ساز واحدها و مجتمع های تجاری معطوف شده است.
ابراهیم عزیزی در گفت و گو با ایلنا با انتقاد از اینکه در سال های گذشته مسئولان فارس هیچ کارگروه اقتصادی و برنامه ای برای توسعه و رونق فارس نداشته اند می افزاید: در این چند ماهی که به عنوان نماینده مردم شیراز و زرقان در مجلس انتخاب شدم مسئولان استان نه برنامه ای در جهت توسعه اقتصاد به ما ارائه داده اند و نه هیچ مطالبه‌ای از نمایندگان داشتند تا ما به عنوان موکل مردم در مجلس و سطح ملی پیگیری کنیم.
رئیس خانه صمت فارس هم در ادامه با اشاره به اینکه مقررات دست و پاگیری که در سطح کشور وجود دارد اجازه رشد و توسعه به صنعت فارس را نمی دهد می افزاید: اما نباید فراموش کرد که پائین بودن ریسک پذیری مدیران استان فارس باعث شده که در حوزه صنعت نتوانیم موفق عمل کنیم.
سهراب شرفی در گفت و گو با ایلنا با بیان اینکه مدیران استان های یزد، خوزستان، اصفهان، قزوین و دیگر استان ها به دلیل اینکه اهمیت ویژه ای برای صنعت قائلند در تلاشند تا ریسک پذیری در حوزه سرمایه گذاری و صنعت را افزایش دهند می‌گوید: نباید فراموش کرد ارزش بالای زمین در شهرک های صنعتی، منطقه ویژه اقتصادی و... در استان فارس باعث شده که بسیاری از افراد سرمایه هایشان را در این بخش هزینه کنند در صورتی‌که در دیگر استان ها زمین از اهمیت بالایی برخوردار نیست.
عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی فارس با اشاره به اینکه متاسفانه افزایش قیمت زمین و عدم خدمات رسانی به صنعتگران باعث شده که بسیاری از شهرک های صنعتی استان به خانه های ارواح تبدیل شود می افزاید: متاسفانه واژه حمایت از دستور کار دولت خارج شده است چرا که دولت ها در این سال ها هیچ حمایتی از اقشار انجام نداده اند.
