کشمکش‌ مردم و معدنکاران بر سر یک ثروت ملی/ آتش‌سوزی پر ابهام در عمارت تاریخی "شیرینه"+فیلم

به گزارش‌خبرنگار ایلنا، چندی است جمعی از فعالان محیط زیست و اهالی خورموج دشتستان با آغاز فعالیت دوباره معدن مرمریت در کوه "بِیرَمی" تلاش دارند تا با راه‌اندازی کمپین‌های حمایتی مانع خسارت به محیط‌زیست، حیات وحش و زندگی مردم منطقه شوند.

تاکنون اهالی منطقه بارها از مسئولان خواسته‌اند مجوز فعالیت معدن را لغو کنند تا کوه بیرمی که بلندترین قله استان بوشهر را به ارتفاع ۱۹۵۰ متر در خود جای داده، به عنوان یک ثروت ملی برای نسل آینده حفظ شود.

ارتفاعات بیرمی در شهرستان‌های دشتی و تنگستان قرار دارد. رشته کوه بیرمی که بالاترین نقطه آن 1970 متر از سطح دریا ارتفاع دارد از یک سمت به شهرستان خورموج و از سوی دیگر به شهرستان اهرم مشرف است. این رشته کوه تامین‌کننده منابع آب آشامیدنی چند شهرستان بزرگ و کوچک از جمله اهرم و خورموج است.

منطقه حفاظت شده کوه بیرمی با داشتن تنوع فراوان گیاهی و جانوری، بالاترین ارتفاعات استان بوشهر، تنگه‌های متعدد و عمیق و چشمه‌سارهای فراوان از عوامل ایجاد یک اقلیم منحصربه فرد دراین منطقه است. ارتفاع متغیر این منطقه موجب به‌وجود آمدن سه نوع آب وهوایی متفاوت و خاص شده که شاید در هیچ جای بوشهر این تنوع وجود نداشته باشد.

تحقیقات و مطالعاتی که توسط کارشناسان صورت گرفته نشان می‌دهد این منطقه از نظر تنوع حیات ‌وحش یکی از مناطق غنی استان بوشهر است، به طوری‌که تاکنون 95 گونه پرنده، 20 گونه پستاندار، 19 گونه خزنده، 4 گونه ماهی و 4 گونه دوزیست در آن مشاهده و شناسایی شده است.

سیدکریم موسوی فعال محیط زیست اهل خورموج در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، درباره مشکلات فعالیت دوباره معدنکاران در منطقه می‌گوید: بارها برای جلوگیری از فعالیت‌های معادن به خصوص معدن سنگ مرمریت در کوه بیرمی که موجب تخریب منبع آب شیرین منطقه در "تنگه شیرینه" می‌شود با مسئولان استانی مکاتبه و مذاکره کرده‌ایم ولی متاسفانه تاکنون نتیجه‌ای نگرفتیم.

موسوی ادامه داد: در کنار کوه بیرمی 17 معدن فعالیت دارد که این کوه را تکه‌تکه کرده‌اند. ولی معدن سنگ مرمرین در داخل "دره تنگ شیرینه" واقع شده که اهمیت استراتژیکی برای منطقه دارد و تنها آبشخور کوه بیرمی در آنجا واقع شده است. بیشترین گونه های گیاهی و جانوری این کوه با واگذاری این معدن از بین می روند. همچنین منبع آب آشامیدنی خورموج نیز در همین منطقه است که حدود 35 درصد از آب شهرستان دشتی را تامین می کند. عمارت تاریخی "شیرینه" نیز در مسیر تردد خوروهای همین معدن قرار دارد.

مسئولان روی خوش به ما نشان ندادند

این فعال محیط زیست در ادامه گفت: با توجه به اینکه فعالان محیط زیست دشتستان درباره فعالیت معدن سنگ مرمریت بارها با معاون عمرانی استانداری جلسات متعددی داشتیم و صحبت کردیم ولی ایشان چندان روی خوشی به ما نشان نداد، علاوه بر آن با فرماندار دشتی نیز جلسات متعددی داشتیم که متاسفانه از معدن داران حمایت کردند.

معاون استاندار بدون اطلاع قبلی به منطقه آمد

موسوی ادامه داد: هفته گذشته بیست وچهارم اردیبهشت ماه گویا معاون عمرانی استانداری بوشهر با مسئولان امنیتی شهرستان دشتی برای آغاز به کار دوباره معدن سنگ مرمریت جلسه و توافقاتی داشتند که البته اهالی منطقه با مطلع شدن از این جلسه راهی کوه بیرمی شدند و با گفت و گوی مسالمت آمیز باعث عدم آغاز به کار معدن شدند.

آتش سوزی پر ابهام در محوطه عمارت تاریخی "شیرینه"

این فعال محیط زیست اضافه کرد: متاسفانه بعد از آن، محوطه عمارت تاریخی "شیرینه" به دلایل نامعلومی دچار حریق شد و بیش از 300 نهال لیمو و نخل که تعدادی از اهالی منطقه خودشان کاشته بودند به طور کامل نابود شد. متاسفانه در این آتش سوزی حدودا 2 هکتار از محوطه عمارت در آتش سوخت و هرچه نگهبانان عمارت برای اطفا حریق تلاش کردند بی‌فایده بود و تا رسیدن نیروهای آتش نشانی به منطقه نهال ها کاملا از بین رفتند.

وی گفت: در پویشی مردمی دوباره تعدادی نهال بعد از حادثه آتش سوزی در محوطه عمارت تاریخی "شیرینه" کاشته شد.

معدن کاران مجوز قانونی دارند

در ادامه فرماندار شهرستان دشتی نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، اظهار داشت: معدنکاران کوه بیرمی از سازمان صمت استان مجوز قانونی دریافت کرده‌اند و قصد دارند فعالیت خود را در معدن سنگ مرمریت آغاز کنند.

عبدالله نادری ادامه داد: اهالی منطقه مجوزی که از سوی سازمان سمت استان برای معدنکاران صادر شده است را قبول ندارند و این موضوع در دست بررسی قرار گرفته است.

مجوز بر اساس استعلامات صادر شده است

وی ادامه داد: این مجوز قانونی با توجه به استعلاماتی است که از دستگاه‌های مختلف شهرستان و استان نسبت به فعالیت این معدن صورت گرفته که با کارشناسی‌های انجام شده برای آب شرب اهالی منطقه و آبشخور حیات وحش و همچنین عمارت تاریخی در کوه بیرمی که در مسیر تردد خودروهایی که از درب این معدن فعالیت دارند خسارتی وارد نشود.

فرماندار دشتی در بخش دیگری از صحبت های خود به موضوع حادثه آتش سوزی در محوطه عمارت شیرینه در کوه بیرمی نیز اشاره کرد و گفت: افرادی در محوطه تاریخی عمارت چه به صورت عمد یا غیر عمد آتش‌سوزی راه انداختند که البته خود عمارت از این آتش‌سوزی در امان ماند و درخت هایی که در پویش بیرمی توسط اهالی منطقه کاشته شده بود از بین رفتند.

با عوامل آتش سوزی کوه بیرمی برخورد خواهد شد

نادری گفت: علت حادثه آتش سوزی منطقه بیرمی در دست بررسی است تا هرچه زودتر این موضوع مشخص شود عاملان این حادثه چه کسانی بودند چرا که معدن کاران می گویند کار اهالی منطقه و اهالی می گویند کار معدن‌کاران بوده است. از طریق مراجع انتظامی و قضایی پیگیر این موضوع هستیم و این اقدام از سوی هر کسی صورت گرفته با وی برخورد قانونی خواهد شد.

مدیر کل سازمان صنعت، معدن و تجارت استان بوشهر نیز در این باره به ایلنا، گفت: معدن سنگ مرمریت در سال 74 کشف شد و از سال 81 در اختیار بهره بردار قرار داشت و مجددا در سال 97 از طریق مزایده عمومی واگذار شده و روال قانونی‌اش انجام گرفت و از نظر سازمان صنعت، معدن و تجارت استان پروانه‌ای که صادر شده مشکل قانونی ندارد اما یک سری ملاحظات است که بهره بردار معدن باید آن را رعایت کند.

رعایت الزامات برای آغاز به کار در معدن برای معدنکاران

سیدحسین حسینی محمدی ادامه داد: این الزامات و ملاحظات شامل خسارت وارد نکردن به محیط زیست و آثار تاریخی منطقه است؛ضمن اینکه این معدن یک معدن سنگ است که حق هیچ‌گونه انفجار برای خردکردن سنگ را اندارد. بررسی دوباره آغاز به کار معدن در استان توسط کارشناسان مربوطه در دستور کار قرار دارد و بر اساس تصمیماتی که توسط مسئولان بعد از این بررسی دوباره اتخاذ شود، عمل خواهد شد.

وی عنوان کرد: آغاز به کار یا عدم کار این معدن بستگی به نظر دستگاه‌های تخصصی دارد و قطعا اگر بخواهد فعالیت خود را دوباره از سر بگیرد یک سری الزامات و استانداردهایی باید برای بهره بردار تعریف شود و مجری باید براساس تعهداتی که دارد عمل کند اما این تصمیم با مسئولان استان است.

گزارش: مریم بازوند