خشک‌شدن منابع زیرزمینی یزد تا 15 سال آینده/ ممنوعیت بهره‌برداری از دو دشت استان

به گزارش ایلنا، کاهش ریزش باران و تزریق و تامین منابع آبی توام با برداشت بی رویه آب از منابع و سفره‌های زیرزمینی سبب شده تا سالانه بر تعداد چاه‌ها و قنات‌های خشک شده افزوده شود و این چنین زنگ خطر وضعیت بحرانی آب در کشور هربار جدی‌تر به صدا درآید.

به طور کلی کشور ایران نسبت به دیگر کشور‌های جهان بهره‌برداری دو برابری از ظرفیت‌های زیست محیطی دارد به نحوی که در سال‌های گذشته بیش از 85 درصد سفره‌های آب‌های زیرزمینی کشور تخلیه شده و متاسفانه در این زمینه رتبه اول دنیا را دارا هستیم. این مهم را نیز باید در نظر داشت که هم اکنون بیش از 300 دشت کشور در وضعیت بحرانی قرار دارد و دشت‌های متعددی نیز به طور کلی خشک و به خاکستر تبدیل شده‌اند.

ما در کشور در حالی حجم چندانی از آب‌های زیرزمینی باقی نگذاشته‌ایم که در مقابل کشور‌های توسعه یافته در برنامه‌ای مدون بیش از 20 درصد از آب سفره‌های زیرزمینی را برداشت نمی‌‌کنند و در شرایط بسیار بحرانی و تنش آب مشروط به تعادل‌ بخشی و تغذیه سفره‌ها، حداکثر 40 درصد اجازه برداشت دارند.

بنابر این به راحتی می‌توان تشخیص داد که وضعیت آب‌های زیر زمینی در کشور نه تنها مطلوب نیست بلکه در معرض بحران شدیدی قرار دارد، این بحران امروز در جامعه دامن آبی را گرفته است که عموما اتکای شرب بشر است به نحوی که آب‌های زیرزمینی که حدود 4 درصد از آب‌های جهان را تشکیل می‌دهد اتکای آب شرب ۵۰ درصد جمعیت دنیاست که حاصل هزاران سال ذخیره در لایه ‌های آبدار زمین ‌است.

حال اینکه این بحران سراسر ایران را متوجه خسارت‌های جبران ناپذیر احتمالی خود در آینده کرده است. هر روزه بر اخبار تنش‌های آبی که به صورت اجتماعی نیز دنبال شده، افزوده می‌شود که استان‌های کم آب و خشکسال بیش از سایرین دچار این دغدغه‌ها و دل نگرانی‌ها خواهند شد.

بحران آب در خطه کویری و خشک استان یزد همه ساله توجه کارشناسان و مسئولان متعددی را به خود جلب می‌کند و در این بحران بنابر اصل حیات و اهمیت زندگی آدمی، وضعیت آب شرب و سفره‌های آب زیرزمینی نسبت به سایرین بحران مهلک‌تری را تجربه می‌کند.

استان یزد به طور میانگین بارشی کمتر از یک سوم متوسط بارش کشور را دارد ضمن اینکه منابع آب تجدید شونده در استان یزد سالانه کمتر از ۸۰۰ میلیون مترمکعب است و ما حصل این آمار و ارقام تلخ اینکه ما باید باور کنیم سالانه نیم متر مربع از سطح آب‌های زیرزمینی در این سرزمین لب تشنه با افت مواجه می‌شود.

محمدمهدی جوادیان زاده مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان یزد در هفتمین اجلاس منابع آب ایران با بیان اینکه وضعیت آب‌های زیرزمینی یزد بحرانی است، بیان داشت: نیمی از منابع آبی استان یزد از مدار بهره‌‌برداری خارج شده است. منابع آب زیرزمینی یزد به حدی افت پیدا کرده که دو دشت در استان یزد ممنوعه اعلام شده است. از مجموع ۴ هزار حلقه چاه در استان نیز در حال حاضر تنها ۲ هزار رشته فعال است که در این ۲ هزار رشته نیز کیفیت آب افت داشته است. چاه‌ها، قنات‌ها و چشمه‌ها نیز چنین وضعیتی پیدا کرده‌اند و اغلب آنها یا کاملا خشک شده‌اند و یا دبی آنها به شدت افت داشته است.

جوادیان در ادامه تصریح کرد: در صورتی که برداشت ‌های بی ‌رویه از سفره‌های زیرزمینی به همین شکل ادامه پیدا کند، به تعبیر برخی کارشناسان تا ۱۵ سال و به تعبیر دیگری که نگاه خوش‌ بینانه ‌تری بر آن حاکم است، تا ۴۰ سال آینده، سفره‌های زیرزمینی یزد خالی از آب می‌‌شود.