ائتلاف سیاسی سبب اعتدال می‌شود
دبیرکل سازمان عدالت و آزادی با بیان اینکه معمولا ائتلاف سیاسی سبب اعتدال در زندگی سیاسی می‌شود، ابراز کرد: ائتلاف سیاسی سبب تشویق نخبگان سیاسی در مشارکت و به کارگیری سازوکارهای مدرن می‌شود.
به گزارش خبرنگار ایلنا از شیراز، مهدی مقدری در نشست همایش «پندار ما» از سلسله نشست‌های تخصصی سازمان عدالت و آزادی با موضوع «ائتلاف سیاسی، فرصت‌ها و چالش‌ها» افزود: از یک منظر اگر ائتلاف سیاسی را بخشی از کنش احزاب قلمداد کنیم، باز دو نوع تقسیم بندی کنش تند و کنش ملایم خواهیم داشت.
دبیرکل سازمان عدالت و آزادی در تشریح کنش تند در ائتلاف‌های سیاسی گفت: کنش تند در احزابی شکل می‌گیرد که یا احزاب آرمان‌گرا هستند و یا احزاب کوچک و محلی یا قومی و نژادی، که به احساسات مردم توجه می‌کنند، اهل مسامحه نیستند.
به گفته وی در کنش ملایم در واقع عقل به جای احساس تاکید دارد و در حالت عادی خود از انواع و اقسام خشونت پرهیز دارد و به زبان سازش و مسامحه و گفت‌وگو و چانه زنی اعتقاد دارد. چرا که در پایه این نوع کنش می‌توان هم به دموکراسی بهتر و بیشتر و هم به رای مردم دست پیدا کند.
مقدری با بیان اینکه کنش ملایم کنشی است که احزاب عاقل و منظقی دنبالش هستند، به تشریح ویژگی‌هایی یک ائتلاف پایدار و منطقی پرداخت و گفت: ائتلاف از مرحله شکل گیری تا پایان نتایج انتخابات باید پایدار بماند. متاسفانه در کشور ما بعضا ائتلاف حتی در مرحله قبل از انتخابات نیز ناپایدار است.
این فعال سیاسی اصلاح طلب با بیان اینکه ائتلاف نباید به سمت فرصت طلبی سیاسی و فریب مردم پیش رود، خاطرنشان کرد: ائتلاف در واقع یک هسته جوهری از رفتار احزاب را دارد به رخ توده‌ها می‌کشاند که در آن صورت اگر احساس فرصت‌طلبی و سمت و سوهای فردی و خانوادگی و خویشاوندی در آن شکل بگیرد، عملا تجربه دموکراتیک یک کشور را با مشکل مواجه می‌کند.
به اعتقاد دبیرکل سازمان عدالت و آزادی در یک ائتلاف سیاسی باید هم‌گرایی در مبانی نظری میان احزابی که دست به ائتلاف می‌زنند دیده شود.
وی با تاکید بر لزوم تعریف شاکله‌های ساختاری یک ائتلاف پایدار گفت: ائتلاف سیاسی مدنظر ما عمدتا در جوامعی شکل می‌گیرد که نظام چند حزبی دارند. لذا در ایران بحث ائتلاف سیاسی اهمیت پیدا می‌کند.
وی در ادامه به بررسی فرصت‌های ائتلاف سیاسی در کشور پرداخت و با بیان اینکه ائتلاف سیاسی راهبردی برای حزب و افزایش قدرت سیاسی و اجتماعی است، افزود: عمدتا در کشورهایی مثل ایران که احزاب در ساختارهای چند حزبی متشکل می‌شوند، هیچ کدام به عنوان یک حزب فراگیر قدرت برتری حزبی در کشور را ندارند که به تنهایی بنای حکومتی قوه مجریه یا مقننه را پایه‌گذاری کنند. بنابراین این راهبرد می‌تواند مجموعه‌ای از این احزاب همسو را کمک کند به یک قدرت اجتماعی و سیاسی دست پیدا کنند تا بتوانند آن مبانی را بسازند.
وی با بیان اینکه معمولا ائتلاف سیاسی سبب اعتدال در زندگی سیاسی می‌شود، ابراز کرد: ائتلاف سیاسی سبب تشویق نخبگان سیاسی در مشارکت و به کارگیری سازوکارهای مدرن می‌شود.
این کارشناس مسائل سیاسی افزود: به عنوان مثال در انتخابات اخیر به دلیل ساختار انتخاباتی کشور، ما شاهد رد صلاحیت تقریبا 97 درصدی نیروهای حزبی در کشور بودیم. جریان اصلاح طلبی و حامیان دولت در قالب لیست امید با یک حرکت کاملا عقلانی و مرتبط با برنامه یکی دو سال قبل خود از نخبگانی که دارای ویژگی‌های مدنظر بودند استفاده کرد.
مقدری با اشاره به وجود احزاب کوچک محلی ادامه داد: هر حزبی هرچند هم کوچک، از یک سری از حمایت‌های انتخاباتی برخوردار است که درون ائتلاف سیاسی، تجمیع این حمایت‌ها سبب هم‌افزایی بیشتر خواهد شد و پیروزی را برای آن ائتلاف نزدیکتر می‌کند.
دبیر کل سازمان عدالت و آزادی در ادامه به بررسی چالش‌های ائتلاف سیاسی پرداخت و افزود: چنانچه یکی از بازیگران ائتلاف سیاسی به سمت یکی از نهادهای قدرتی که دست ما نیست، سمت و سو پیدا کند و در واقع فاصله بگیرد از ماهیت نظری و کارکردی ائتلاف، باعث سرخوردگی و نارضایتی زیاد درون احزاب عضو ائتلاف و درون مجموعه نیروها و توده هایی که در ذیل ائتلاف امیدی داشتند ایجاد می‌کند.
مقدری خاطرنشان کرد: بعضا در خیلی از کشورها، احزاب سیاسی گروه‌هایی هستند که از گروه‌های اجتماعی هویت می‌گیرند. اگر ائتلاف سیاسی میان این احزاب رخ دهد و آن ائتلاف همواره بتواند پیروز شود بخشی از شهروندان به عنوان شهروند درجه دو تنزل می‌کنند که ما باید از این مدل اتلاف نیز پرهیز کنیم.
وی ادامه داد: ائتلاف‌های سیاسی چون محصول نظام‌های چند حزبی‌اند، با حضور این احزاب کوچک، سیاست میدان تاخت و تاز احزاب کوچک خواهد شد که فرآیندهای دولت را با چالش مواجه می‌کنند و عملا دولت‌ها در این جوامع اسیر وزن و وزن کشی میان ائتلاف‌های لحظه‌ای و ناپایدار خواهند بود.
این کارشناس مسائل سیاسی ابراز کرد: نامزدهای ائتلاف سیاسی چه بسا درون انتخابات پیروز می‌شوند اما این پیروزی مرهون تلاش خودشان است نه تلاش ائتلاف و در واقع ائتلاف فقط دارد گزینه‌های درون لیست را با فعالان سیاسی حاکمیتی پیوند می‌دهد نه با مردم و توده‌ها.
مقدری احزاب و گروه‌های سیاسی را از رقابت درون یک ائتلاف سیاسی بر حذر داشت و افزود: متاسفانه در همین انتخابات اخیر دیدیم که دوستانی در مناطق مختلف از حزب اعتدال و توسعه رقابت‌ها را به درون ائتلاف کشاندند. استان اصفهان به خاطر رقابت درونی حزب اعتدال و توسعه با لیست امید شکست خورد.
به اعتقاد مقدری انتخابات نه تنها زنده کننده دموکراسی است بلکه می‌تواند وسیله‌ای برای پایان بخشیدن به اقتدارگرایی باشد و این در حالت پیروزی ما شکل می‌گیرد و پیروزی نیز از بستر ائتلاف سیاسی مشخصی که آن ویژگی‌ها را داشته باشد شکل می‌گیرد.
چرا نباید ائتلاف کرد؟
روح الله جلیلی؛ پژوهشگر نیز در ادامه بحث به آسیب‌شناسی فعالیت حزبی پرداخت و موضوع «چرا نباید ائتلاف کرد؟» را بررسی کرد.
وی با مقایسه ویژگی‌های گروه‌ها و احزاب، به بررسی تفاوت ائتلاف در ایران با سایر کشورهای پراخت و ضعف‌ها و محاسن آن در ایران و در جوامع دیگر به صورت علمی مورد بحث قرارداد.
در ادامه برنامه کارگاه آقای هادی وکیل‌زاده، حسن بنام و خانم الهام ناسوتی نقطه نظرات خود را هر کدام به مدت هفت دقیقه ارائه کردند.