توسعه کشور در گرو گسترش فعالیتهای پژوهشی است
پژوهش یکی از اساسیترین نیازها برای رسیدن به پیشرفت و توسعه همهجانبه هر کشور است و قدرت و استقلال هر کشوری بر پژوهش و تولید علم استوار است.
به گزارش خبرنگار ایلنا در لرستان، نقش پژوهش در پیشبرد و توسعه کلیه جوامع در حال توسعه و پیشرفته در دنیای امروز بر کسی پوشیده نیست. تکیه بر ابتکارات و خلاقیتهای به ودیعه نهاده شده از سوی خدای متعال در وجود بشر و بهرهبرداری از قدرت شگرف اندیشه آدمی، فضای جدیدی را برای انسانها به ارمغان آورده است.
این فضای جدید و این تمدن نوظهور برخاسته از اندیشههای ژرف است که سبب پژوهشهای بنیادین و دستمایه انجام پژوهشهای کاربردی میشوند تا خواستها و نیازهای بشری را پاسخ گویند و راه حلهای بهتر و بیشتری برای مسائل و مشکلات جوامع بشری پیشنهاد کنند و همین جاست که نقش موثر و سهم به سزای بخش تحقیقات در روند تحولات جوامع آشکار میشود.
با نگاهی کوتاه و گذرا به برنامههای برخی کشورهای پیشرفته در دهه اخیر، میتوان به اهمیت پژوهش در برنامهریزی و توسعه و رشد این گونه کشورها پی برد. نتایج این تحقیقات نشان میدهد که آنان با برنامهریزیهای 30ساله و محور قرار دادن پژوهش در تمامی زمینههای اقتصادی، اجتماعی، علوم پایه و کاربردی به این مهم دست یافتهاند.
از این روست که میتوان گفت بین پیشرفت و تحقیق در هر کشور ارتباط مستقیم برقرار است، کشور ما در آستانه این قرن با مشکلات عظیم اقتصادی مواجه است، تورم، بیکاری، ترکیب جمعیتی جوان، وابستگی به درآمد نفت و نوسان در تصمیمگیریها سیاستگذاریهای مدیریتی تنها موارد اولیه فهرست این مشکلات عظیم اند.
اما علیرغم اعتراف و اذعان همگان نسبت به اهمیت مقوله پژوهش، این حوزه با دشواریهای ساختاری و عملکردی فراوانی مواجه است.به طور عمده اعم مشکلات مقوله تحقیق در کشور عبارتاند از:
۱- مسایل فرهنگی: به جرأت میتوان گفت تحقیق در سطوح گوناگون کشور ما جزیی از فرهنگ نیست. نه در حوزه سیاست و اقتصاد و فرهنگ و جامعه و نه در سطح عامه مردم و خواص و مدیران و سیاستگذاران و تصمیمسازان و تصمیمگیران و مجریان، فرهنگ تحقیق وجود ندارد.
۲- مشکلات مالی: از جمله سطح نازل سهم تحقیقات در تولید ناخالصملی، سطح نازل سرمایهگذاری بخشخصوصی در فعالیتهای تحقیقاتی و سطح نازل بهرهبرداری از ظرفیتهای انسانی، مالی و فیزیکی تحقیقاتی.
۳- ضعف مدیریت: این مشکل گسستهبودن رابطه آموزش، تحقیقات و صنعت، حاکمیت قوانین دست و پاگیر اداری و مالی، ناکارآیی در مدیریت علمی، عدم تمرکز در سیاست گذاری، تمرکز زدایی در اجرا، عدم توجه به اولویتها و نیازهای تحقیقاتی، ضعف جامعنگر، ابتلا به روزمرگی، فقدان نگرش آیندهنگر، فقدان نظام نظارت و ارزیابی بر روند توسعه تحقیقات در کشور و مسایلی از این دست تجلی مییابد.
۴- ضعف ارتباطات: وجه مشخصه آن نامطلوببودن ارتباطات میان بخش تحقیقات با اقتصاد، سیاست، فرهنگ و جامعه، ضعف ارتباط با دنیای پویای علم و فنآوری، ضعف مفرط پایگاههای اطلاعات و نظام اطلاعرسانی و مانند آن است.
۵- ضعف نیرویانسانی: در آن میتوان به کمبود تعداد محققان، تساهل و کمکاری در ابداع و تولید دانش و تحمل نکردن مشکلات برای نیل به نتیجه تحقیق، سطح نازل دانش روز میان محققان و پژوهشگران، ضعف جایگاه معنوی و اجتماعی محققان و موارد مشابه اشاره کرد.
همچنین در رابطه با موانع مربوط به فرهنگ پژوهش، میتوان به فقدان فرهنگ کارگروهی و ضعف سرمایهگذاری برای تولید دانش و اندیشه اشاره کرد. به جرات میتوان گفت تحقیق در سطوح گوناگون کشور ما جزیی از فرهنگ نیست.
ناآشنایی بسیاری از پژوهشگران با تعاریف، مفاهیم و روشهای پژوهش براساس استانداردهای بینالمللی و بیاعتقادی مسوولان به پژوهش و فقدان باورپژوهی را میتوان جزیی از چالشهای فرهنگی پیش روی پژوهش و تحقیق در ایران دانست.
از جمله مواردی که انجام تحقیق و پژوهش به منظور رفع نارسایی موجود را به طور ضمنی تحت تاثیر قرار میدهد، این طرز تفکر است؛ زمانی که قرار است در یک زمینه علمی سرمایهگذاری شود بنا به دلایلی این اتفاق رخ نمیدهد. مصداق این امر گروهی از سرمایهداران هستند. این سرمایهداران در حد ساختن مدرسه، مسجد و بیمارستان کار میکنند ولی هنگامی که صحبت از ساختن یک مرکز تحقیقاتی میشود، موضوع کاملاً متفاوت است.
اینجاست که مدیریت کلان پژوهش باید نقشآفرینی کند و با اشراف بر رشتههای علمی، نهادهای واسطی را بدین منظور ایجاد کند.
انتقال اطلاعات و یافتههای حاصل از پژوهش از طریق برگزاری همایش های علمی و انتشار تحقیقات، قطعاً در ایجاد فرهنگ پژوهش و تشویق و ترغیب مبتکران و پژوهشگران موثر خواهد بود. در درجه اول لازم است نظام آموزشی و تحقیقاتی پا به پای هم و دوشادوش یکدیگر پیش بروند و در درجه بعدی، خود را با نیازها و اولویت های بازار کار، صنعت و خدمات بومی و ملی مطابقت دهند و با آنها در ارتباط باشند.
موفقیت در تمام فعالیتهای مربوط به توسعه از جمله صنایع، کشاورزی و خدمات به نحوی به گسترش فعالیتهای پژوهشی بستگی دارد، در واقع پژوهش محور پیشرفت و توسعه پایدار است، اگر پژوهشی صورت نگیرد، دانش افزایش نخواهد یافت و دچار سکون و رکود میشود.
از آنجایی که جهان به سمت توسعه پایدار در حرکت است، ناگزیر توجه به برنامههای آمایش سرزمین نیز باید مد نظر قرار گیرد که ضرورت پژوهش و بررسی درباره مقوله آمایش سرزمین با هدف توسعه پایدار و حفاظت از منابع طبیعی و محیط زیست ضروری است.
براساس آمارهای موجود سهم پژوهش از تولید ناخالص کشور 44 صدم درصد است که در افق 1404 باید به سه درصد افزایش یابد، در کره جنوبی که سال 2014 به عنوان نوآورترین کشور دنیا توسط بلومبرگ معرفی شد، حدود 4 درصد تولید ناخالص داخلی سهم پژوهش بوده است، که میانگین جهانی این رقم 1.5 درصد و در ایران 0.4 درصد (یک دهم کره جنوبی و کمتر از یک سوم میانگین جهانی) است.
بسیاری از دستگاههای اجرایی و متولیان پژوهش در کشور، نگاهشان به پژوهش این است که پژوهش کار پسندیده و مفیدی است که توسط تعدادی پژوهشگر انجام می شود و گاه می تواند موجب افتخار برای کشور شود. خوب است به این نکته توجه کنیم که اقتصاد امروز دنیا مبتنی بر فعالیت های دانش بنیان است و کارآفرینی موتور محرکه اقتصاد کشورها است.
موارد زیادی در کشور وجود دارد که حاکی از انجام تحقیقات تکراری از یک طرف و به نتیجه نرسیدن یک تحقیق به دلیل انجام نشدن تحقیقات مکمل به موازات و یا در راستای پژوهش های قبلی از طرف دیگر است. این وظیفه همه ما و مسئولان مربوطه است که ساختارهایی تدوین کنند تا ضمن رسیدن هر تحقیق به نتایج قابل قبول، برایند کارهای انجام شده به حرکت در جهت اهداف سازمان و کشور منجر شود.
تجلیل از پژوهشگران برتر دانشگاه پیام نور لرستان
مراسم تجلیل از شش پژوهشگر برتر دانشگاه پیام نور لرستان به مناسبت هفته پزوهش برگزار شد،در این آیین ایرج رمضانی به عنوان پژوهشگر برتر گروه علوم پایه دانشگاه پیام نور لرستان ،حمید مظفری از مرکز خرم آباد به عنوان پژوهشگر برتر گروه فنی و مهندسی و حدیث زارع منش از مرکز الشتر به عنوان پژوهشگر برتر گروه کشاورزی معرفی شدند.
همچنین در بخش علوم انسانی این دانشگاه با توجه به زیاد بودن اعضاء هیات علمی این گروه از سه نفر به عنوان پژوهشگر برتر تقدیر شد.
محمد شهسواری از مرکز الیگودرز، مهدی حسنوند از مرکز پلدختر و امین سبزی پور از مرکز کوهدشت به ترتیب به عنوان رتبه های اول تا سوم در بخش پژوهشگر برتر حوزه علوم انسانی معرفی شدند.
مدیر پژوهش و کار آفرینی دانشگاه پیام نور لرستان در حاشیه همایش از برگزاری کارگاه های دانش بنیان به مناسبت هفته پژوهش در این دانشگاه خبر داد.
فرزانه نظری در گفت و گو با خبرنگار ایلناافزود : دانشگاه پیام نور لرستان با همکاری دبیرخانه استانی هفته پژوهش کارگاه هایی در راستای ثبت شرکت های دانش بنیان و مراکز رشد برگزار کرده است.
وی با بیان اینکه دانشگاه پیام نور استان مجری و دبیر برگزاری جشنواره تجلیل از پزوهشگران برتر دانشگاه های استان است اظهار کرد: در هفته پژوهش از دو کتاب هیات علمی این دانشگاه رونمایی شد.
نظری گفت: همچنین درراستای حمایت از پژوهشگران بر اساس آئین نامه شورای پژوهش با برگزاری همایش ها و بررسی و تصویب طرح ها و پرداخت پاداش پزوهشگران برتر مورد تجلیل و حمایت قرار می گیرند.
استاندار لرستان: دستاوردهای پژوهشی و فناوری را تجاریسازی کنیم
استاندار لرستان در مراسم افتتاحیه نمایشگاه دستاوردهای پژوهش و فناوری در دانشگاه لرستان اظهار داشت: کارهای خوب پژوهشی و فناوری صورت گرفته که با تلاش وکمک مدیران این دستاوردها را تجاری سازی و وارد بازار و بتوانیم درآمد واشتغالزایی برای استان داشته باشند.
هوشنگ بازوند اظهار داشت: این جوانان با دانش کارهای خوبی را شروع و پیگیری کردهاند که مایه دلگرمی مسوولان و مردم و زمینهساز پیشرفت و توسعه استان خواهد بود
وی افزود: توسعه پایدار پارامترهای مختلفی دارد. این شرکتهای دانشبنیان وکارهای پژوهشی میتواند سرعت توسعه را چند برابر و اصتحکاک مسیر توسعه را برای دولت کمتر کند.
وی بیان کرد: این پژوهشها زمانی میتواند به کمک مردم وتوسعه استان بیاید که تجاریسازی و به بهرهبرداری برسد.
وی تاکید کرد: تمام مدیران دستگاهها باید برای تجاریسازی و سرمایهگذاری برای به سرانجام رسیدن این پژوهش ها تلاشهای و همکاریهای لازم را به عمل آوردند.
استاندار لرستان گفت: در آینده این کارهای تحقیقی پژوهشی و دستاوردهای را با کمک مدیران و بانکهای استان از طریق پرداخت تسهیلات 4 درصد به این کارآفرینان آنها تجاریسازی و به عنوان عاملی برای توسعه و پیشرفت استان به کار بگیریم.
برپایی نمایشگاه دستاوردها و فعالیتهای پژوهشی و فناوری استان لرستان
نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی وفناوری استان لرستان هر ساله به مناسبت هفته پژوهش در دانشگاه لرستان افتتاح وتا 18 آذرماه برگزار میشود، یکی از طرحهای رونمایی شده جهاد دانشگاهی لرستان نرم افزار جامع مدیریت دفاتر پیشخوان خدمات دولت، بخشخصوصی و غیر دولتی استان بود که با هدف فراهم کردن ارتباط بین دفاتر پیشخوان سطح استان تهیه شده است.
همچنین سامانه نشانگر زمین لرزه یکی دیگر از طرحهای پژوهشی جهاد دانشگاهی لرستان بود که با حضور استاندار لرستان رونمایی شد که کاربرد آن نیز محافظت از سیستمهای حمل و نقل ریلی است.
این نمایشگاه با حضور استاندار لرستان و جمعی از مدیران واساتید دانشگاه های استان در ساختمان مرکزی دانشگاه لرستان افتتاح وتا 18 آذر ماه ادامه داشت.
دبیر اجرایی این نمایشگاه در دانشگاه لرستان گفت: نمایشگاه مذکور در قالب 30 غرفه برای کار آفرینان برتر راه اندازی شده وهمچنین دستاوردهای پژوهشی دانشجویان، پژوهشگران استان نیز به نمایش گذاشته شود.
زهرا خداکرمیفرد اظهار داشت: در این نمایشگاه علاوه بر این دستاوردها پژوهشی دانشگاه ها وکارآفرینان استانی از دو دستاورد مهم استان یکی دستگاه هشدار زلزله برای آمادگی ایستگاه ها وخطوط ریلی کشور که برای اولین بار درکشور توسط جهاد دانشگاهی لرستان و دستگاه ویژه برای دفاترپیشخوان دولتی که توسط استانداری لرستان اختراع شده با حضور مسوولان رونمایی خواهد شد.
وی تصریح کرد: هدف از برپایی این نمایشگاهها یکی معرفی و عرضه دستاوردهای پژوهشی و زمینه ساز یک تعامل سازنده بین صنعت و دانشگاه در تجاریسازی ابتکارات و مذاکره بین صنعتگران و دانشگاهیان و فضای صمیمی و هدفمند است
خداکرمیفرد همچنین افزود: این نمایشگاهها باعث نهادینهشدن پژوهش در استان و ارتباط متخصصان ما با خارج از دانشگاه میشود. باید دانشگاه را از حالت انفرادی خارج کرد و سطح پژوهشی استان را تا سطح چشمگیری ارتقا دهیم.
درنگاه کلی و نتیجهگیری میبایست نقاط ضعف و کاستیهای موجود در حوزه پژوهش مورد واکاوی قرار گیرد و باید کمبودها و کاستیهای حوزه پژوهش در ابعاد مختلف جامعه اطلاعرسانی شده و مورد نقد و بررسی قرار گیرد.
کمبود اعتبارات پژوهشی، عدم توزیع مناسب این اعتبارات، موازیکاری در حوزه پژوهش، عدم نهادینهسازی پژوهش در جامعه، ضعف در حوزه آموزشهای پژوهشمحور، ضعف ارتباط حوزه پژوهش با جامعه و دانشگاه و وجود نارسایی در قوانین و مقررات از مشکلات حوزه پژوهش محسوب میشود.