«سیرجان» قلب اقتصادی استان کرمان است
فرماندار ویژه شهرستان سیرجان معتقد است که این شهرستان قلب اقتصادی استان کرمان است.
شهرستان سیرجان با 17481 کیلومتر مربع مساحت در جنوب غربی استان کرمان و در تقاطع راه‌های شوسه - آسفالته چهار استان فارس، کرمان، هرمزگان و یزد و در مسیر راه اصلی تهران _ بندرعباس واقع شده که ویژگی بسیار مناسبی را بدست آورده است و از شمال به شهرستان شهر بابک و رفسنجان و از شرق به شهرستان بردسیر و بافت و از جنوب به شهرستان حاجی آباد هرمزگان و از غرب به شهرستان نیریز فارس محدود می‌شود و دارای 4 شهر سیرجان، زیدآباد، نجف شهر و پاریز و پاریز است.
مدیریت اجرایی این شهر کلیدی را منصور مکی‌آبادی بر عهده دارد.
کسی که با عنوان فرماندار ویژه سیرجان و معاون استاندار کرمان شناخته می‌شود.
با او درباره موضوع‌های مختلف گفت‌وگو کرده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
شهرستان سیرجان را معرفی کنید. چه ظرفیت‌ها و قابلیت‌هایی در این شهر وجود دارد؟
سیرجان شهری با مساحت 16700کیلومتر مربع، 300هزار نفر جمعیت اسمی و 900هزار نفر جمعیت واقعی است.
از ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های فوق‌العاده‌ای بهره‌مند است.
حدود 300 کیلومتر تا شیراز و 300 کیلومتر تا بندرعباس فاصله دارد.
میان چهار استان قرار گرفته و توسط فرمانداری کل، یعنی فرمانداری ویژه و معاونت استاندار اداره می‌شود.
معدن عظیم گل‌گهر در این شهر قرار دارد.براساس پیش‌بینی‌ها این معدن قادر است در آینده‌ای نزدیک 20میلیون تن کنسانتره را تامین کند که به این ترتیب حدود 45 تا 50 درصد فولاد کشور تامین خواهد شد. جالب است که در این طرح از ابتدای چرخه خاک تا انتهای مرحله میلگرد برنامه‌ریزی وجود دارد.
از 4 کارخانه فولاد، کنسانتره، گندله‌ای که تا حدود سال 98 به بهره‌برداری خواهد رسید، دو کارخانه افتتاح شده است.
همچنین ما با داشتن 45 معدن فعال مس، از ذخایر عظیم مس بهره‌مند هستیم. متاسفانه تحریم‌ها بسیاری از این معادن را در شهرهای دیگر تعطیل‌کرده است، اما از آنجایی که در سیرجان این فرآیند کامل بود، تحریم‌ها نتوانست تاثیر چندانی بر کار ما بگذارد.
این شهر در مسیر تزانزیتی شمال به جنوب قرار دارد. شهری پویا و زنده است. قیمت‌ها در مهیارشهر سیرجان به قیمت بندرعباس است. این بخش، منطقه ویژه اقتصادی است.
اخیراً ما به دنبال اجرای طرح بندرخشک کشور در این منطقه ویژه هستیم. این منطقه با فاصله صد کیلومتری به اسکله شهید رجایی متصل است و قوانین آن هم مطابق همان منطقه است که مزیت خوبی برای سرمایه‌گذاری در اختیار کارآفرینان قرار می‌دهد.
مدیریت این منطقه با فرمانداری کل است و دستگاه‌هایش با حضور مدیرکل‌ها و معاونان‌شان، اداره می‌شود و زیرمجموعه معاونت است.
کشاورزی سیرجان از دیگر نقاط قوت آن است. حدود 45 هزار هکتار باغات زیر کشت در این شهر وجود دارد. بعد از رفسنجان، با تولید 40 هزار تن این شهر می‌تواند قطب تولید پسته کشور باشد. البته مشکلاتی از جمله خشکسالی در این حوزه داشته‌ایم.
درباره ساماندهی آب‌های زیرزمینی کارهای خوبی انجام داده‌ایم و از طریق ایجاد کارگروه آب، خشکسالی را در سیرجان کنترل کرده‌ایم. این کارگروه با دستور آقای رزم‌حسینی ایجاد شده است.
چه اقداماتی در این کارگروه پیگیری می‌شود؟
در این کارگروه طرح اصلاح الگوی کشت در سیرجان را داشته‌ایم.
سیرجان منطقه‌ای خشک و کویری در دل فلات ایران است. باید برای آن اصلاح الگوی تولید و کشت را داشته باشیم.
براساس این طرح توسعه کشت در برخی از نقاط کویری به هیچ عنوان صورت نمی‌گیرد. توسعه هوشمند آب در مناطق را فعال کرده‌ایم.
طرح خاموشی یک ماهه و 45 روزه چاه‌های آب را داشتیم. با اجرای این طرح حدود سی میلیون مترمکعب صرفه‌جویی آب داشتیم و به ذخیره آب‌های زیرزمینی کمک زیادی شد.
مثلث توسعه در شهر سیرجان چگونه شکل گرفت؟
اقتصاد مقاومتی چیزی جز استفاده از توان بخش خصوصی و سرمایه‌های راکد نیست.
با توجه به تدابیری که مقام معظم رهبری در این مورد مطرح کرده‌اند و آنچه مورد تاکید ریاست جمهوری بود، شرایط اقتصادی کشور ما را به این سمت کشاند.
دولت دیگر تسهیلاتی نداشت تا در اختیار سرمایه‌گذاران بگذارد. کمبود منابع به دلیل شرایط بین‌المللی به وجود آمده بود. هنر ما جذب سرمایه‌گذاران است. تلاش کرده‌ایم سرمایه‌های راکدی را که می‌تواند در تهران برج شده و یا در سایر کشورها جذب شود، جذب کنیم.
با توجه به شرایط اقتصادی کشور، تکریم می‌کنیم و مسیر سرمایه‌گذاری‌شان را تسهیل می‌کنیم. یکی از وظایف همه دولت‌ها تسهیل شرایط سرمایه‌گذاری در سطح کشور، استان و شهرستان است. هرکسی باید سهم خود را در این رویکرد داشته باشد. اقدامی کرده و در جهت توسعه شهر و استانش تلاش کند.
آقای رزم‌حسینی استاندار کرمان، ایده مثلث توسعه اقتصادی را در استان مطرح کردند. اضلاع این مثلث سرمایه‌گذار، افراد منتفذ و نخبه جامعه هستند. نخبگان شامل ائمه جمعه، نمایندگان و دستگاه‌های اجرایی و افراد عالم می‌شوند.
اگر با رویکرد اقتصادی مقاومتی و توسعه استان، همه این مقامات و افراد دست به دست هم بدهند اتفاق بزرگی خواهد افتاد. فکر می‌کنم طرح مثلث توسعه اقتصادی طرح خوبی است که قابلیت گسترش در سطح کشور را دارد.
موانع بر سر راه مثلث توسعه اقتصادی چیست؟
در این راستا موانعی وجود دارد. وظیفه دولت تسهیل شرایط سرمایه‌گذاری و ایجاد بسترها و زمینه‌های مناسب برای حضور کارآفرینان در منطقه است.
باید فرش قرمز برای سرمایه‌گذاران پهن شود. متاسفانه مشکلات و موانع قانونی زیادی بر سر این کار قرار دارد. سرمایه‌گذاری که می‌خواهد در سطح شهرستان سرمایه‌گذاری کند، نیاز به حداقل 15 تا 16 استعلام از نهادهای مختلف دولتی دارد.
این سختی‌ها، باعث فرار سرمایه‌گذاران از منطقه می‌شود. در راستای طرح مثلث توسعه اقتصادی، یک کارگروه در سطح شهرستان تشکیل شد. ما باید از صفر شروع کنیم.
در دولت قبل، بنگاه‌های زود بازدهی وجود داشت که بسیاری از آنها به ورشکستگی رسیدند. این مسئله فارغ از مسائل سیاسی، فراجناحی و ... تاثیر منفی بر اقتصاد گذاشت.
شرایط با حال حاضر، زمین تا آسمان فرق داشت. من در آن دوره نیز فرماندار بودم. بی‌انضباطی و نبود نظم اجتماعی بسیار زیاد بود. پیگیری‌ها به موقع انجام نمی‌شد.
افراد بدون تخصص در جایگاه‌ها قرار می‌گرفتند و تسهیلات صندوق ذخیره ارزی پول، اعتبارات و ... در اختیار شخصی قرار می‌گرفت که فاقد تخصص و کارایی بود. نتیجه این امر ورشکستگی و به وجود آمدن سرمایه‌های راکدی در قالب ساختمان‌های نیمه کاره شد. بدهی به بانک‌ها نیز به شدت افزایش یافت.
مثلث توسعه در شهرستان سیرجان چگونه کار می‌کند؟
ما بررسی‌هایی در سطح سیرجان انجام دادیم. مثلث توسعه اقتصادی یک هم‌افزایی، هم‌گرایی و همدلی میان عناصر اضلاع مثلث در جهت اجرایی کردن استراتژی اقتصاد مقاومتی با استفاده از توان بخش خصوصی به وجود آورد.
اختلافات تاثیر بسیار بدی در مشکلات مردم در هر منطقه داشت. با این روش، کلیه اختلافات از سر راه برداشته شد. همه با یک اتفاق نظر به دنبال توسعه و پیشرفت منطقه هستند. تلاش‌مان این است نگاهی که به سرمایه‌گذار در دید مردم وجود دارد اصلاح شود و بتوانیم به سرمایه‌گذاران کمک کنیم تا منطقه زودتر به توسعه برسد.
تفاهم‌نامه‌های زیادی نیز در این حوزه امضا کرده‌ایم.
متاسفانه در سطح جامعه دید منفی نسبت به سرمایه‌گذار همواره باعث شده فضای کسب و کار تحت تاثیر قرار بگیرد.
البته ما باید کارهایی را هم در حوزه اجرا انجام دهیم. بسیاری از فرصت‌های شهرستان متاسفانه در قالب بنگاه‌های زودبازده به ورشکستگی ختم شد.
این طرح‌ها دچار مشکل بودند. ما در گام نخست، یک شناسایی کامل از وضعیت ظرفیت‌های موجودی که در گذشته تسهیلات دریافت کرده و در حال حاضر تبدیل به یک واحد غیرفعال شده‌اند؛ انجام دادیم.
هرکدام مشکلات خاصی اعم از نقدینگی، آب، مجوز، تقسیط وام و .. داشتند. با اجرای این طرح، حدود 250 بنگاه مشکل‌دار در سطح شهرستان سیرجان شناسایی شد.
چه بسترهایی را برای حضور سرمایه‌گذار در سیرجان مهیا کرده‌اید؟
اولین اقدام ما شناسایی ظرفیت‌ها و فرصت‌های شهر و امکان دسترسی همه افراد به این اطلاعات بوده است.
متاسفانه در بسیاری از موارد، اطلاعات تحت عنوان رانت در دست افراد خاص قرار می‌گیرد. این مسئله امکان دسترسی به اطلاعات سرمایه‌گذاران را کاهش می‌دهد.
ما چندین همایش برگزار کردیم. کتابی را تحت عنوان فرصت‌های سرمایه‌گذاری شهرستان سیرجان منتشر کردیم تا در اختیار سرمایه‌گذاران قرار بگیرد و بتوانند از ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های موجود در شهرستان مطلع شده و استفاده کنند.
حدود 121 ظرفیت سرمایه‌گذاری در سطح شهرستان شناسایی کرده‌ایم. سند توسعه اقتصادی سیرجان را که در گذشته تدوین شده بود را در دست اجرا داریم.
امیدواریم خیلی زود آمادگی توسعه را پیدا کرده و از راهبردهای‌مان آگاه شویم. ما ضمن شناساندن فرصت‌های شغلی و برگزاری همایش‌های متعدد در شهرستان، زمینه را برای حضور سرمایه‌گذاران مهیا کرده‌ایم.
یکی از اقدامات‌مان، شناسایی فرصت‌های راکدی بود که نیمه‌کاره رها شده بودند.
به قصد فعال ساختن بخشی از این فرصت‌ها اقدام به شناسایی کردیم. حدود 250 واحد این چنینی در سطح سیرجان وجود دارد. ستادی تحت عنوان جذب سرمایه در قالب مثلث توسعه اقتصادی تشکیل دادیم. با دعوت از نمایندگان بانک‌ها، منابع طبیعی و ... مشکلات این بخش‌ها را بررسی کردیم و تا جایی که می‌شد در پی رفع آنها برآمدیم؛ مواردی هم که قادر نبودیم به تنهایی اقدام کنیم به استان ارجاع دادیم.
می‌توانم بگویم نیمی از مشکلات در همین ستاد مثلث حل شده و کار این بخش‌ها دوباره شروع شد. البته باید سرمایه‌گذاران دیگری را نیز با استفاده از ظرفیت مثلث توسعه جذب کرد.
ما در مثلث توسعه توانستیم 2200 میلیارد از توان بخش خصوصی استفاده کرده و به پیشرفت فیزیکی بالایی در بسیاری از طرح‌ها دست پیدا کنیم. این مبلغ 70برابر اعتبارات عمرانی یک سال ما است.
این مسئله مساوی با اشتغال و میزان پیشرفت است. ما یک انقلاب اقتصادی داشته‌ایم. متاسفانه در حضور زیرساخت‌های مسکن در این شهر مشکلاتی وجود داشته است که ما به صورت جدی وارد این حوزه شده‌ایم.
هزینه‌های اجاره در این شهر نزدیک به هزینه‌های تهران است. در تلاشیم یک انقلاب اقتصادی ایجاد کنیم. معنی اقتصاد ریاضتی، ریاضت کشیدن نیست. ایجاد یک فضای کسب و کار برای رسیدن به یک توسعه مطلوب معنی این استراتژی است.
چقدر توانسته‌اید سطح اشتغال‌زایی در شهرستان را بالا ببرید؟
یک پیش‌بینی از سوی اداره کار، هر ساله در مورد اشتغالی که توسط هر شهرستان باید داشته باشد منتشر می‌شود.
در سال 93 تعیین شده بود، فرماندار شهر باید برای بیش از سه هزار نفر ایجاد اشتغال کند.
ما با خود قرار گذاشتیم نه تنها این میزان را تامین کنیم بلکه سطح اشتغال‌زایی را تا 5 هزار نفر هم ببریم.
براساس تلاش‌هایی که داشتیم توانستیم با 144درصد توفیق، برای 4337 نفر شغل ایجاد کنیم.
بعد از ما، بم با 104درصد پیشرفت توانست بیش از تعدادی که مدنظر اداره کار بود، شغل ایجاد کند. سایر شهرهای استان هم به همین منوال بودند.
در حالیکه در برخی از نقاط کشور این درصد حتی به 5 و 10 درصد می‌رسد کمترین درصد ایجاد اشتغال در سطح کرمان 30 درصد بود. از این حیث در بالاترین رتبه قرار داریم. پتاتسیل خوبی در سطح استان وجود دارد.
سیرجان قلب اقتصادی استان کرمان است.
نقش فرهنگ‌سازی در روند توسعه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
بحث‌های توسعه و اشتغال بسیار مهم هستند؛ اما از آنها مهم‌تر بحث فرهنگ‌سازی است.
ما از طریق برگزاری همایش‌های زیاد سعی بر این کار داشته‌ایم.
تاکنون چندین جشنواره و همایش بزرگ کشوری برگزار کرده‌ایم. اخیرا نیز در همایش توانمندی‌های برج میلاد با حدود 5 غرفه حضور فعال داشتیم.
این روند از این پس نیز ادامه خواهد داشت.
سیرجان قلب تپنده کرمان است. شهر ثروتمند و توانمندی که می‌تواند نقش موثری در توسعه اقتصادی کشور داشته باشد.
این شهر اتاق بازرگانی مستقل خود را دارد و در اتاق بازرگانی مرکز استان نیز چندین شخص تاثیرگذار از این استان حضور دارند.
حدود 140 تا 150 تاجر در این شهر ثبت نام کرده‌اند و صادرات و واردات به شکل ویژه در آن اتفاق می‌افتد.
در حوزه درآمدها این شهر از محل 40 هزار تن پسته تولیدی‌اش، حدود 1200میلیارد تومان درآمد دارد. این سرمایه‌ها باید در جهت خلق ثروت و اشتغال خرج شود.