توضیح شرکت توسعه نیشکر درباره محیط زیست منطقه
در پی انتشار مطلبی تحت عنوان «نفع مردم خوزستان از نیشکر، به غیر از خاکستر و بوی تعفن نیست» شرکت توسعه نیشکرو صنایع جانبی در این مورد توضیحاتی را ارائه کرد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، این شرکت در پاسخ به مطلب یاد شده از آورده است که «شرکت توسعه نیشکر همواره به حفظ محیط زیست وفادار بوده و به عنوان یکی از بهره برداران کارون بیش از همگان به حفظ و صیانت آن اهمیت داده است و حیات نیشکر را وابسته به سلامت آن میداند».
متن این مطلب بدین شرح است.
صنعت نیشکر، صنعتی با اشتغال بیش از ۴۰ هزار نفر در خوزستان
۱-در مطلبی تحت عنوان «نفع مردم خوزستان از نیشکر، به غیر از خاکستر و بوی تعفن نیست» به صنعت نیشکر به عنوان صنعتی که دو دهه آلایندگی ایجاد میکند اشاره شده است که باید در این زمینه گفت: مطالعات کارشناسی و محیط زیستی شرکت توسعه نیشکر حدود ده سال قبل از قانونی شدن امر ارزیابیهای اثرات زیست محیطی (EIA) صورت پذیرفته و این مطالعات به دلیل نقش آنها در احیای اراضی و وضعیت آب و خاک همواره از اهمیت زیادی برخوردار بوده و با توجه به اینکه بهرهبرداری از نیشکر همواره با اکوسیستم زنده سروکار دارد لذا مطالعات زیست محیطی در حوزه نیشکر، مطالعاتی نیستند که یک بار برای همیشه انجام گیرند. بنابراین در توسعه نیشکر ترتیبی اتخاذ شده است که به طور مرتب مطالعات محیط زیستی زیر نظر کارگروه محیط زیست شرکت توسعه نیشکر متشکل از کارشناسان محیط زیست و مدیران شرکت و سایر متخصصان پیگیری و روزآوری شود. نتیجه این مطالعات حذف کامل زهاب نیشکر از رودخانه کارون به گونهای است که در جنوب خوزستان حتی یک قطره زهاب نیشکر هم به کارون وارد نمیشود. ثبت هفت پروژه توسعه نیشکر از ۱۳ پروژه ثبت شده ایران تحت عنوان مکانیسم توسعه هوای پاک از سوی سازمان ملل متحد بهرهبرداری از ۵ تصفیه خانه مدرن پساب صنعتی، ایجاد سطح سبزی معادل ۵۰۰ هزار هکتار، حرکت به سمت بهرهبرداری حداکثری از برداشت سنز و مبارزه صددرصدی بیولوژیک با مهمترین آفت ساقه خوار نیشکر و حذف کامل مواد شیمیایی در فرآیند این مبارزه بخشی از فعالیتهای زیست محیطی شرکت محسوب میشود.
-۲ در مطلب مذکور از باران خاکستری صحبت شده که لازم است گفته شود همزمان با فصل برداشت نیشکر (که در صد روز کاری) انجام میگیرد رویکرد این شرکت در برداشت نیشکر، در صورت امکان فنی، همواره برداشت به صورت سبز بوده است اما در برخی موارد به دلیل رشد مناسب مزارع که منجر به ورس شدن (خوابیدن) نیشکر میگردد به ناچار برداشت بصورت سوخته انجام میشود که این امر یک روش معمول در جهان است اما کارگروههای علمی و محیط زیستی دراین شرکت ایجاد شده که این مسائل را رصد کند اما با وجود اینکه در حال حاضر در سطح جهانی نیز فناوری برای این مسئله وجود ندارد با این حال کشت و صنعتهای نیشکری تمام سعی خود را جهت برداشت سبز محصول انجام میدهند اما در مواردی که مجبور به سوزاندن مزارع باشند، سوزاندن تحت پروتکلهای شدید امنیتی و محیط زیستی صورت میپذیرد بطوری که هیچ گونه آسیب ناشی از سوختن مزارع در مناطق مسکونی و مناطق شهری وجود نداشته باشد و با توجه به فصاله کشت و صنعتهای نیشکری با شهر اهواز و سایر شهرها امکان انتقال دود غیرممکن و کنترل شده است البته تنها در یکی از واحدهای شمالی شرکت امکان انتقال کاه و کلش ناشی از سوختن در شرایط وارونگی غیرقابل پیشبینی جریان باد به مناطق حاشیه شهر گزارش شده است لذا با توجه به اینکه سعی میشود حداکثر برداشت در صورت امکان به صورت سبز انجام شود لذا نسبت دادن باران خاکستر با صنعت نیشکر جای تامل دارد.
۳- در مطلب فوق از تبعات اجتماعی نیشکر سخن گفته شد که لازم است یادآوری شود آیا آباد کردن زمینهای لمیزرع، ایجاد اشتغال بالغ بر ۱۸ هزار نفری، تولید بیش از ۸۰۰ هزار تن اکسیژن، جذب یک میلیون و پنجاه هزار تن دیاکسید کربن در سال، ایجاد مزارع سرسبز و ایجاد بزرگترین دیوار دفاعی گیاهی در برابر گرد و غبار، تولیدات متنوع از آن جمله تولید ۴۰ درصد شکر تولیدی کشور تبعات اجتماعی دارد؟
در رابطه با وضعیت اجتماعی و اقتصادی نیشکر خوزستان باید گفت در حال حاضر این صنعت در مجموع حدود هفت میلیون تن نیشکر تولید میکند که این میزان ۵۰ درصدی محصولات زراعی استان خوزستان است و همچنین این صنعت با تولید بالغ بر ۷۰۰ هزار تن شکر بیش از ۵۰ درصد شکر تولیدی کشور را نیز تامین میکند. همچنین این صنعت در مجموع در کل استان خوزستان اشتغالی بالغ بر ۴۰ هزار نفر به طور مستقیم و تقریبا به همین میزان اشتغال غیرمستقیم ایجاد کرده است همچنین شرکت توسعه نیشکر بزرگترین تولیدکننده الکل، خمیر مایه در ایران و همچنین بزرگترین تولیدکننده MDF از باگاس نیشکر در جهان است. این موارد تنها گوشهای از توانمندیهای این صنعت در استان خوزستان میباشد و از سوی دیگر ظرفیتهای بینظیر دیگری در صنایع پایین دستی نیشکر نیز وجود دارد که امید است با شکوفایی هر چه بیشتر آنها، این صنعت نقش خود را در شکوفایی استان خوزستان بیش از گذشته نشان دهد.
در پایان باید اذعان کرد در راستای صیانت از محیط زیست شرکت توسعه نیشکر همواره به این نکته وفادار بوده که حفظ محیط زیست فراتر از یک رسالت قانونی بلکه یک رسالت اخلاقی نیز هست و همچنین به عنوان یکی از بهرهبرداران کارون پیش و بیش از همگان به حفظ و صیانت از کارون اهمیت داده و حیات نیشکر را وابسته به سلامت آن میداند و از سوی دیگر این شرکت مدعی بیعیب و نقص بودن فعالیتهایی خود نیست بلکه بر این باور است که عموما هر گونه پروژه توسعه یافتگی فارغ از هر شرایط جغرافیایی دارای پیامد نیز هست. به هر حال دخل و تصرف در طبیعت و ایجاد کشاورزی در مقیاس صنعتی به دور از پیامد نیست اما تلاش حداکثری این صنعت بر کنترل و عقلانی سازی هر چه بیشتر پیامدها و رفع آنها استوار است تا از رهگذر این مراقبتها هر چه بیشتر مفهوم توسعه پایدار در ابعاد ملی و محلی مستقر گردد.