جای وزیر اقتصاد بودم تمام کشور را برای صادرات بسیج می کردم
نشست بررسی چشم انداز اقتصاد ایران در سال 94 و 95 با حضور اقتصاددان برجسته مرتضی ایمانی راد و بیش از 400 فعال اقتصادی در سالن همایش های بین المللی اتاق اصفهان برگزار شد.
به گزارش ایلنا، مرتضی ایمانی راد گفت: بدون مطالعه اقتصاد جهانی و تجزیه و تحلیل رویدادها نمی توان اقتصاد ایران را تحلیل و مورد پیش بینی قرار داد.
وی با اظهار تعجب از غفلت مسوولین اقتصادی و نمایندگان مجلس نسبت به تحولات اقتصادی جهان گفت: مجلس شورای اسلامی بویژه مرکز پژوهش ها، بانک مرکزی و وزارت خانه های اقتصادی دولت نسبت به این تحولات که تاثیر بسیار مهمی در اقتصاد ایران دارد، بی تفاوت اند.
ایمانی راد بیان کرد: اگر اقتصاد ایران وارد رکود شده است همه عوامل به خاطر عملکرد دولت احمدی نژاد و روحانی نبوده است. از عوامل اصلی رکود اقتصاد ایران، تاثیرات اقتصاد جهانی است که به اقتصاد ایران رسیده و نمونه واضح آن را در سقوط قیمت فولاد در بازارهای جهانی می توان مشاهده کرد.
علت پایین آمدن قیمت نفت، توطئه عربستان و امریکا نیست، دلار گران شده است
وی با اشاره به شاخص Doller Index که طی آن ارزش دالار در بازارهای جهانی ارزیابی می شود، گفت: این شاخص نشان می دهد که قیمت دلار در سال 2014 افزایش یافته و در اثر آن قیمت کالاها در بازارهای مالی به شدت کاهش یافته است.
ایمانی راد اظهار داشت: علت سقوط نفت در بازارهای جهانی به دلیل افزایش ارزش دلار در برابر سایر ارزهاست و ربطی به توطئه عربستان و امریکا در بازار نفت ندارد.
وی گفت: اتفاقات مالی در دنیا ناشی از عوامل و دلایلی است و نباید تحلیل اشتباه به مراکز تصمیم گیری و فعالان اقتصادی ارایه کرد.
ایمانی راد تاکید کرد: روزانه بیش از 93 میلیون بشکه نفت در دنیا معامله می شود و امریکا و عربستان بخشی از آن را برعهده دارند و بخش گسترده ایی در بازار سیاست گذاری می شود.
وی اظهار داشت: وقتی این تئوری را در فضای اقتصادی کشور مطرح می کنیم خودمان را خلع سلاح می کنیم
اغلب دولت های جهان بدهکارند، دولت ایران استثنا نیست
ایمانی راد در بخش دیگری از سخنان خود گفت: در شرایط فعلی اغلب دولتها از هر زمان دیگر بدهکارترند و بدهی دولت ها همواره بیشتر از بدهی افراد هر جامعه است.
وی افزود: کل بودجه سال 94 دولت ایران 220 هزار میلیارد تومان است و همزمان بدهی دولت 250 هزار میلیارد تومان است و اغلب دولت ها با این مساله روبرویند.
استاد اقتصاد دانشگاه یاداور شد: بدهی دولت باعث می شود که تقاضا در سطح اقتصاد کاهش یابد و باعث ایجاد رکود اقتصادی در کشور می شود.
وی با بررسی قیمت نفت و دلار طی دو سال گذشته گفت: به دلیل افزایش قیمت دلار قیمت نفت وارد کانال کاهش شده است و این کانال، اقتصادهای کشورها از جمله ایران را وارد رکود کرده است و این موضوع برای سایر کشورهای تولید کننده کالا پایه اتفاق افتاده است.
ایمانی راد اضافه کرد: امسال در بهترین شرایط درامد حاصل از نفت 24 میلیارد دلار است که با سال 1355 برابری می کند و این در حالیست که در سال 1389 درامد ارزی ایران از فروش نفت 130 میلیارد دلار بوده است.
وی تصریح کرد: در سال 95 انضباط مالی و پولی در ایران ادامه پیدا خواهد کرد زیرا اگر پولی وارد بازار شود دوباره با رکورد تورمی روبرو خواهیم شد.
شاخص استطاعت خرید مسکن در ایران 35 سال است
ایمانی راد با تشریح شاخص استطاعت خرید مسکن در ایران گفت: بر اساس این شاخص هر خانوار با پس انداز 30 درصد درآمد ماهیانه به شرط ثابت بودن قیمت مسکن در دهه 80 می توانست پس از 16 سال صاحب مسکن شود ولی در سال 91 این شاخص به 35 سال رسید.
وی با اشاره به رکود بخش مسکن در ایران گفت: به دلیل کاهش شاخص استطاعت خرید مسکن در ایران با رکود در این بخش روبروییم. در بخش خودرو به عنوان یک کالای سرمایه ایی نیز چنین رکودی مشاهده می شود که باعث شده بنگاههای تولیدی فروش کمتری به مصرف کننده نهایی داشته باشند و در اثر آن تعامل تجاری بنگاه با بنگاه (B to B) نیز به شدت کاهش پیدا کند.
ایمانی راد خاطر نشان کرد: دولت به عنوان مهمترین کارفرمای اقتصادی کشور تقاضا برای کالا و خدمات پیمانکاری ندارد زیرا در شرایط کنونی دولت بودجه عمرانی را حذف می کند و میزان تقاضا در بازار به شدت پایین می آید.
وی پیشنهاد کرد دولت وضعیت بدهی خود را به بنگاههای اقتصادی و سایر بخش ها را مشخص کند.
مسکن در سال آینده با رکود همچنان روبروست
اقتصاد دان برجسته ایرانی در ادامه گفت: با توجه به محدود بودن درآمدهای نفتی ایران و همچنین بودجه دولت شاهد افزایش نقدینگی در اقتصاد نخواهیم بود.
وی یاداور شد: چنانچه قیمت نفت در بازارهای مالی افزایش یابد و وارد کانال رشد شود شاهد افزایش قیمت مکسن در بازار خواهیم بود.
بر اساس آمار بانک جهانی، هر خانوار ایرانی به طور متوسط سالانه 33 میلیون تومان هزینه و 31 میلیون تومان درآمد دارد و کسری 5/1 میلیون تومانی نشان از کاهش نرخ پس انداز و کسری بودجه است.
پسا تحریم نقطه تحول در اقتصاد ایران نیست
وی با انتقاد از بزرگ نمایی کلمه پسا تحریم دراقتصاد ایران گفت: شرایط پس از تحریم یک توهمی بیش نیست و نباید انتظار تحول اقتصادی داشت.
وی خاطر نشان کرد: دولت در جنگ با احزاب مخالف بویژه رادیکال ها مجبور بود که مذاکرات هسته ای و نتایج آنرا برای اقتصاد ایران بزرگ جلوه دهد. البته گشایش هایی در سال جاری و سال 95 خواهیم داشت ولی نرخ رشد اقتصادی چند درصدی را شاهد نخواهیم بود.
ایمانی راد در بخش دیگری از سخنان خود به دلایلی پرداخت که پسا تحریم نمی تواند نقطه عطف اقتصاد ایران باشد و گفت: شرایط اقتصاد جهانی با توجه به قیمت دلار و نفت نمی تواند زمینه ایی برای جهش اقتصاد ایران باشد.
وی تاکید کرد: ارز در ایران پایین نمی آید و پس از دی ماه شاهد افزایش آن نیز خواهیم بود و کاهش قیمت ارز در بازار ایران یک توهم بیش نیست.
در سال 95 نرخ ارز شناور است
ایمانی راد تقاضا برای ارز را در سال آینده بالا دانست و گفت: دولت تلاش می کند که نرخ ارز با نرخ تورم افزایش یابد.
وی از تعطیل شدن اتاق مبادلات ارزی در سال آینده خبر دادوگفت: بانک مرکزی به آرامی با افزایش نرخ مرجع و حذف کالاهای مشمول ارز مرجع زمینه تعطیلی این اتاق را فراهم می کند.
وی اضافه کرد: در سال 95 با رونق بازار ارز و افزایش قیمت سکه در بازار جهانی و ایران روبرو خواهیم شد.
ایمانی راد از گشایش محدود بودجه های عمرانی دولت در سال آینده خبرداد و گفت: اقتصاد ایران نمی تواند در سال آینده جهش چندانی داشته باشد.
صادرات، شاه کلید حل مشکلات بنگاههای اقتصادی ایران است
ایمانی راد با تاکید بر این نکته که در شرایط کنونی دولت و واحدهای تولیدی باید تمام توان خود را برای حضور در بازارهای جهانی معطوف بدارد، افزود: صادرات شاه کلید حل مشکلات بنگاههای اقتصادی ایران است تا بتوانند از رکود اقتصادی سال آینده گذر کنند.
وی خواستار افزایش جوایز صادراتی و تسهیلات ویژه برای صادرکنندگان از سوی دولت شد و گفت: دولت به جای پرداختن به واژه هایی مانند پساتحریم یا پیش از تحریم باید زمینه افزایش تولید و تجارت بین المللی تولید کنندگان را فراهم کند.
انباشت فولاد و سیمان کارخانه ها در طول تاریخ اقتصاد ایران بی سابقه بوده است
وی رکود بخش مسکن را باعث تاثیرگذاری در بخش تولید مصالح ساختمانی و فولاد برشمرد و گفت: انباشت فولاد و سیمان در کارخانه های تولید فولاد و سیمان در طول تاریخ اقتصاد ایران بی سابقه بوده است.
ایمانی راد یادآور شد: رکورد اقتصادی ایران در طی 40 سال گذشته بی سابقه بوده است و تولید کنندگانی که توانسته اند که در چنین شرایطی به فعالیت خود ادامه دهند بسیار توانمندند و باید مجسمه آنان را از طلا ساخت.
وی رکود اقتصادی امروز ایران را هم رکود عرضه و هم تقاضا دانست.
جای وزیر اقتصاد بودم تمام کشور را بسیج برای صادرات می کردم
وی در پاسخ به این پرسش که اگر جای وزیر اقتصاد بودید چه اقدامی در شرایط کنونی انجام می دادید، گفت: اگر جای وزیر بودم تمام کشور را بسیح به سمت توسعه صادرات بنگاههای تولیدی می کردم.
وی افزود: کشور ایران از نظام جهانی جدا شده است و این جدایی موجب پایین آمدن بهره وری و پویایی اقتصاد ایران شده است و اقتصادی زنده و پویاست که با دنیا در حال تعامل باشد.
این اقتصاد دان تاکید کرد: درهای کشور را به روی جریان اقتصادی باید باز گذاشت و زمینه جذب سرمایه گذاری خارجی و خروج سرمایه و کالاهای ایرانی را فراهم کرد.
ایمانی راد اظهار تاسف کرد که صنعت گران ایرانی یک حساب جاری اعتباری ارزی در بانکها و موسسات خارجی ندارند زیرا رویکرد دولت ترغیب تولید کنندگان به صادرات نبوده است.
وی با انتقاد از ممنوع بودن معاملات فارکس در ایران گفت: این کشور جزو معدود کشورهایی است که عملیات بانکی فارکس در آن ممنوع است.
هیچ وقت در کشور بسیج صادراتی نداشتیم
ایمانی راد با برشمردن مزیت های صادراتی ایران در بخش های مختلف گفت: هیچ وقت در کشور بسیج صادراتی نداشتیم زیرا این مسیر بلند مدت است و برای دولتها زود بازده نیست.
وی یکی از مشکلات بخش خصوصی در بازی نابرابر با شرکت های دولتی را توجه نکردن به بازارهای صادراتی برشمرد و گفت: بخش خصوصی فکر می کند بازار اقصادی فقط بازار ایران است و فقط باید برای این بازار محصول تولید کند و این در حالیست که بازارهای جهانی می تواند از اتکای بخش خصوصی ایران به بخش دولتی بکاهد.
وی توان تخصصی شرکت های ایرانی در امور زیربنایی، عمران، سازه در خاورمیانه بی نظیر دانست و گفت: باید از این ظرفیت ها برای کسب بازارهای جهانی استفاده کرد.
ایمانی راد خواستار مقابله جدی حاکمیت با فساد اقتصادی در کشور شد و گفت: یکی از جدی ترین چالش های اقتصاد ایران فساد و رانت است و ضروری است حاکمیت در برابر این مساله جدیت نشان دهد.
سرمایه گذاری دربخش گردشگری سودده خواهد بود
وی پاسخ به این پرسش که آیا سرمایه گذاری در بخش گردشگری سودآور است یا نه گفت: ایران یکی از پر پتانسیل ترین کشورهای جهان برای گردشگری است که دارای موانع سیاسی و ایدوئولوژی در این زمینه است.
وی افزود: چنانچه این موانع برطرف شود بعد از نفت دومین درآمد ارزی ایران از بخش گردشگری خواهد شد.
در شرایط رکود اقتصادی وظیفه دولتها روشن است
وی در پلسخ به پرسش دیگر در رابطه با نقش دولت در شرایط رکود اقتصادی گفت: پایین آوردن نرخ بهره بانکی، استمهال بدهی ها و کاهش مالیات واحدهای تولیدی بدیهی ترین اقدام یک دولت در شرایط رکود اقتصادی است و این روند را دولت آمریکا در بحران سال 2008 انجام داد و باعث احیای اقتصاد آن کشور شد.
وی تاکید کرد: فرمول های اقتصادی برای مقابله با رکود اقتصادی در دنیا مورد آزمایش قرار گرفته است و نیازمند آفریدن فرمول جدید برای رکود نیست.
وی اضافه کرد: در تمام کشورهای توسعه یافته دولتها در خدمت تولید کنندگان خود هستند ولی در ایران این رابطه برعکس است و تولید کنندگان در خدمت دولت اند.