مراسم راهپیمایی شبانه یا "دور ده"
«راهپیمایی شبانه»، ویژه آئینی است از برنامههای ایام عزاداری در شبهای تاسوعا و عاشورای حسینی که به شکل خاص در شهرستان مُهر و در جنوب استان فارس، برگزار میشود.
به گزارش ایلنا، برگزاری مراسمات ویژه مذهبی، خصوصا در ایامی نظیر محرم و صفر، در ایران بالاخص فارس و خطهٔ جنوب ریشهای دیرینه دارد و همواره عاشقان و محبین خاندان عصمت و طهارت، در بزرگداشت ائمه سنگ تمام میگذارند.
فارس نیز که بهعنوان مامن دوستداران اهل بیت (ع) شناخته شده است، ریشهای عمیق در برپایی آئینهای ویژه مذهبی، بهخصوص مراسم عزاداری ایام محرم و صفر دارد.
در میان شیوههایی که مردم استان فارس در ایام عزاداری اباعبداللهالحسین (ع)، مد نظر داشته و اجرا میکردند، آئین پیاده روی در شبهای تاسوعا و عاشورای حسینی در خیابانها و کوچههای شهر است، که توسط شهروندان مُهری انجام میگیرد، شهرت بیشتری پیدا کرده است.
مردم شهرستان مُهر که به شهرستانی که همواره در مراسمات مذهبی در بزرگداشت مقام ائمه هدی (ع) مشهور هستند و حتی در برخی روایات تاریخی از آن به عنوان «وادی السلام» یاد شده است، در شبهای تاسوعا و عاشورا مراسم ویژهای در عزاداری اجرا میکنند که در میان مردم بومی به مراسم «دوره ده» نام گرفته و اکنون هم اجرا میشود.
در این آئین، دستههای سینه زن عزادار، با لباسهای مشکی در حین حرکت دو گروه مجزا را تشکیل داده و با اشعاری که از قدیم الایام سینه به سینه منتقل گشته مشغول عزاداری میشوند و بانوان در پشت این دو گروه حرکت میکنند.
ریش سفیدان و بزرگسالان که خود دیر زمانی در این آیین شرکت میکردند اکنون به صورت یک ردیف در آمده و در جلوی این دوگروه با ذکر اشعاری در مصیبت این ایام راهپیمایی میکنند.
مردان سیاه پوش و عزادار در گروه اول با بیان ابیاتی شروع به سینه زنی میکنند؛ در این میان فردی که مسلط به اشعار است در بین حلقهٔ این گروه قرار گرفته و به عنوان هماهنگ کننده عمل میکند. پس از اتمام اشعار، این گروه دست از سینه زدن برداشته و به راه خود ادامه میدهند. سپس نوبت به گروه دوم میرسد که میبایست در پاسخ به اشعار خوانده شده از گروه اول شروع به سینه زنی کنند که این کار بر عهدهٔ هماهنگ کننده گروه دوم است.
از ابیاتی که عزاداران در حین سینه زنی میگویند این است:
گروه اول: اگر حسین من توئی سرت کو؟ به من بگو علیِ اصغرت کو؟
گروه دوم در جواب گروه اول: قال رسوال الله (ص) نور عینی، حسین منی انا من حسینی
آیین «دوره ده» نوعی مراسم سمبلیک که به بیان اتفاقات شبهای تاسوعا و عاشورا در خیمهگاه حضرت اباعبدالله الحسین (ع) و همچنین پیاده رویهایی که اسیران پس از واقعه دردناک کربلا تا شهر شام طی میکنند میپردازد.
پیشینه آئین «دور ده»، به بیش از ۲۰۰سال پیش باز میگردد و بیشتر اشعاری که عزادران در این مراسم آئینی میخوانند، در این سالها ثابت مانده و سینه به سینه منتقل شده است.
به گزارش ایلنا، آئین «دور ده» از مراسمهای سنتی است که با توجه به برگزاری اجلاس پیرغلامان حسینی میبایست با پیگیری متصدیان فرهنگی شهرستان مُهر، در میان آثار معنوی کشور به ثبت برسد.