برنامه شهر سالم بستری برای پیاده سازی برنامه های توسعه ای در شهرها

به گزارش ایلنا، رحیم تقی زاده اصل از دفتر سازمان جهانی بهداشت در ایران می گوید: مولفه های اجتماعی از جمله موضوعات اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی که در تولیت وزارتخانه های مختلف در کشور است روی کیفیت زندگی شهروندان تاثیر گذار است و شهرها برای ارتقای سلامت شهروندان نیازمند بسترهایی مناسب برای تاثیر بر تعیین کننده های اجتماعی سلامت هستند و در این میان برنامه شهر سالم سازمان جهانی بهداشت، بستری بسیار مهم و مناسب است که از طریق آن می توان پیامدهای اجتماعی سلامت را مورد هدف قرار داد.

وی ادامه داد: مراغه به عنوانی دومین شهر کشور که در آستانه دریافت گواهی بین المللی شهرهای سالم از سازمان جهانی بهداشت است فعالیتهای گسترده از جمله تفکیک زباله از مبدا، طرح های محرومیت زدایی، آمادگی در برابر حوادث و سوانح، بازتوانی سوئ مصرف کنندگان مواد، توانمندی و حمایت از توانخواهان و معلولان و ... را در بر دارد که همگی از مصادیق تعیین کننده های اجتماعی سلامت هستند  و  بی شک این برنامه با تمرکز بیشتر بر تعیین کننده های اجتماعی سلامت، به سمت ارتقای هدف عدالت در سلامت حرکت خواهد کرد.

تقی زاده اصل افزود: در بستر ساختارهای سلامت محور از جمله ساختار برنامه شهر سالم، ایده های توسعه ای متنوعی را که گروه های مختلف سنی و اجتماعی را هدفگذاری می کند، می توان بنا نهاد. پایه های ایده هایی همچون شهر دوستدار سالمند، شهر دوستدار کودک، شهر دوستدار توانخواهان و ... که گروه های جمعیتی متنوع با درجات آسیب پذیر ی مختلف را هدف قرار می دهند به خوبی در بستر برنامه شهر سالم قابل هدفگذاری است. بطور مثال در برنامه شهر سالم مراغه که به عنوان شهری پیشرو در اجرای برنامه شهر سالم در سطح ملی است، ساختار سازی متناسبی را با تشکیل کمیته های تخصصی برای ارتقای سلامت جسمی، روانی و اجتماعی انجام داده و تمامی زیرگروه های جمعیتی را تحت پوشش قرار می دهد. بهترین پیشنهاد این است که در این شهر تمامی برنامه ها و مداخلات توسعه ای برای گروه های مختلف اجتماعی را می توان ذیل دبیرخانه اصلی برنامه شهر سالم و ایمن مراغه متمرکز و اجرایی کرد چرا که در کمیته های تخصصی برنامه شهر سالم تمامی این موضوعات قابل پوشش است و  هم افزایی اقدامات توسعه ای را به دنبال خواهد داشت.

علیرضا مغیثی از دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: طی سیاست های کلان وزارت بهداشت، برنامه ملی سلامت خانواده در نظام شبکه بهداشتی کشور در حال گسترش است و توسعه شهر های سالم به موازات برنامه ملی سلامت خانواده و نظام ارجاع در دستور کار قرار گرفته است. عنصر مشارکت مردمی از عناصر محوری شبکه مراقبتهای اولیه سلامت است که نیازمند تقویت است و برنامه هایی همچون برنامه شهر سالم به خوبی می تواند عنصر مشارکت مردمی را در برنامه ملی سلامت خانواده تلفیق کند.

مغیثی افزود: مراغه از جمله شهرهای کشور است که با همت جمعی توانسته است مشارکت مردمی را به خوبی در برنامه شهر سالم مراغه نهادینه کند و سازمان های مردم نهاد سمبل بارز مشارکت سازماندهی شده مردم در رهبری توسعه سلامت محور این شهر هستند. سهند به عنوان اولین شهر سالم ایران به عنوان الگویی برای سایر شبکه های بهداشت شهرستان های کشور است و مراغه به عنوان شهری مستقل که دارای دانشکده علوم پزشکی است الگوی مناسبی برای سایر دانشگاه ها و دانشکده های کشور برای پیاده سازی الگوی مشارکت مردمی در دل برنامه ملی سلامت خانواده و برنامه شهر سالم است.

جعفرصادق تبریزی رئیس مرکز تحقیقات مدیریت دانشگاه علوم پزشکی تبریز و مشاور دفتر سازمان جهانی بهداشت در ایران گفت: سایر شهرهای کشور برای پیوستن به شبکه بین المللی شهرهای سالم نیازمند همراهی مراغه هستند و مراغه می تواند نقش راهبری و راهنما برای سایر شهرهای کشور که در مراحل اولیه یا میانی اجرای برنامه شهر سالم خود هستند باشد.

تبریزی افزود برنامه شهر سالم مراغه در تلاش است که با پیوند برنامه روستای سالم به برنامه شهر سالم، شبکه داخلی شهر و روستای سالم را در شهرستان مراغه پایه ریزی کند. همچنین ایجاد اندیشگاه شهر سالم از اصلی ترین تجارب موفق دبیرخانه برنامه شهر سالم مراغه است که در دنیا بی مانند است چرا که این اندیشگاه مراکز آموزشی، علمی و پژوهشی شهر را در کنار هم قرار می دهد تا با پژوهش و آموزش، حمایت عملی از پایداری برنامه صورت گیرد.

کردشاکری از دفتر سازمان جهانی بهداشت در ایران گفت: در منطقه مدیترانه شرقی و در سایر مناطق همکار سازمان جهانی بهداشت، شهرهایی که موفق به اخذ گواهی بین المللی شهر سالم شده اند همگی از کشورهای پردرآمد هستند و پیوستن شهرهایی از کشورمان از جمله مراغه که بدون بسیج منابع جدید و صرفا با هدایت منابع موجود، موفق به کسب دستاوردهایی با رویکرد هم افزایی شده، بسیار ارزشمند است.