ایلنا بررسی کرد؛
سود و زیان ساخت« پتروپالایش ملل» در شادگان/ این پروژه نه تنها اشتغال‌زا نیست که کاملا ضد محیط زیستی است/ نیازمند اجرایی شدن این طرح هستیم
اجرای پروژه پتروشیمی پتروپالایش در شهرستان شادگان و در کنار تالاب بین المللی این شهرستان در خوزستان مدتی است بر دغدغه و نگرانی فعالان و دوستداران محیط زیست افزوده ؛ این در حالی است که اداره کل محیط زیست این شهرستان برای اجرای آن مجوزی صادر نکرده است. به گفته یکی از فعالان محیط زیست استان این مینی پالایشگاه پتروشیمی عوارض و خطرات زیست محیطی اش بیشتر از بحث استخدام و منفعت آن برای شادگانی ها است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، سالانه آمارهایی در بحث بیماری های مختلف پوستی و تنفسی از استان خوزستان اعلام می شود که همگی براثر آلایندهای ناشی از شرکت های صنعتی در دل شهرها و یا حاشیه آنها نشأت می گیرد. با خشک شدن تالاب ها و کم شدن عرصه آنها متاسفانه کانون‌های ریزگردی هم به این مشکلات اضافه می‌شود. به تازگی طرحی نیز با عنوان شرکت پتروپالایش ملل در شهرستان شادگان که وعده های ایجاد اشتغال برای بومیان داده نیز قرار است احداث شود که باعث نگرانی دغدغه‌مندان محیط زیست در این استان شده،زیرا تبعات خطرناک آن برای هر موجود زنده ای در این منطقه بیشتر از منفعت آن است.
خیلی ها دوست نداشتند صدایم در بیاید
مسعود کنعانی فعال محیط زیست در این باره به خبرنگار ایلنا، اظهار داشت: هر چند که خیلی ها دوست نداشتند در این باره صدایم دربیاید اما در رابطه با مشکلاتی که اجرایی شدن این پروژه به وجود خواهد آورد از سال گذشته تاکنون مدام اعلام می‌کنم و یکی دو مطلب هم نوشته‌ام که این طرح کاملا ضد محیط زیستی است و افراد با نفوذی پشت این قضیه هستند.
وی ادامه داد: از این طرح بازدید میدانی داشتم و البته سالی چند بار از تالاب شادگان بازدید می کنم و همان موقع به فرماندار وقت و نماینده این شهرستان در مجلس اعلام کردم که این طرح نمی تواند اشتغال زا باشد به این دلیل که مینی پتروشیمی است و زیان زیست محیطی آن بیشتر از اشتغالزایی آن است.
اگر اشتغال 500 نفر را هم فراهم کند که بعید است، هنر کرده‌اند
کنعانی با بیان اینکه مدام اعلام می کنند که با اجرایی شدن این پروژه برای بیش از 1000 نفر شغل ایجاد می کنند، افزود: اصلا چنین چیزی نیست و اگر اشتغال 500 نفر را هم فراهم کنند که بعید است،هنر کرده‌اند. به طور مثال این شرکت مشابه همان پالایشگاه پتروشیمی مسجد سلیمان و مینی پالایشگاه های دیگر در استان خوزستان و کشور به حساب می‌آید که با توجه به تکنولوژی که این شرکت دارد به نظر می رسد از کمترین نیروی انسانی استفاده کند.
خادم النخیل اضافه کرد: عوارضی که این شرکت پتروشیمی برای منطقه دارد از نظر زیست محیطی بسیار زیان آور است. ضمن اینکه جانمایی این شرکت هم جای مناسبی نیست و قرار است در دل تالاب شادگان و در نزدیکی آن احداث شود. البته به گفته خودشان با تالاب فاصله دارد که این فاصله به دلیل خشکاندن های مکرر و خشکسالی ها بوده که تالاب کوچک شده است.
وی عنوان کرد: در گذشته تالاب شادگان از یک جهت به آبادان و از جهت دیگر به دارخوین چسبیده بود. اما به واسطه احداث شرکت های نفتی در منصوری و دارخوین همین‌طوری به سمت تالاب پیشروی کردند تا وسعتش کم شد و به اندازه امروزی درآمد. درست مثل همان کاری که با هورالعظیم کردند و این خشکانده آب تالاب‌ها به صورت خزنده همچنان ادامه دارد و به سمت تالاب‌ها در حال پیشروی است.
ای کاش این اهداف ملی بودند
وی گفت: اگر خشکاندن آب تالاب ها ادامه پیدا کند مانند هور العظیم در 3 الی 4 سال آینده به کانون ریزگرهای وسیعی تبدیل خواهند شد و تالاب شادگان را که تالابی بین المللی و سرمایه ارزشمند زیست محیطی است را از دست خواهیم داد و یک جای تالاب را فولاد و در جای دیگر پتروشیمی می سازند که باعث توسعه ناپایدار می شود آن‌هم به قیمت از بین بردن طبیعت بکر منطقه و به خاطر اهداف شخصی شان و ای کاش این اهداف ملی بودند.
این فعال محیط زیست عنوان کرد: این شرکت پتروپالایش که قرار است احداث شود نزدیک به شهرستان شادگان است و مشکلات زیست محیطی را مانند دیگر شهرهای استان از جمله آبادان که پتروشیمی ها در محدوده شهری ساخته شده‌اند را به وجود خواهد آورد. آلودگی‌های شیمیایی برای مردم بسیار خطرناک هستند و آلودگی خاک، آب و هوار را در بر‌دارند.
این فعال محیط زیست گفت: آیا به اینکه می‌خواهند پسماندها و فاضلاب‌های شان را کجا منتقل کنند فکر کرده‌اند؟امیدوارم بخاطر کاهش هزینه‌ها آنها راهی تالاب نکنند، مثل همان کاری که در آبادان انجام می‌دهند.
وی ادامه داد: این طرح هم باعث شیوع انواع سرطان‌ها در منطقه خواهد شد و تضمین‌های زیست محیطی هم برای اینکه این طرح خسارت های زیست محیطی و انسانی نداشته باشد تا الان وجود ندارد. متاسفانه مجوزها را هم از ارگان های مختلف به راحتی گرفته و می گیرند. از نظر ما به عنوان مردم منطقه و دغدغه مندان محیط زیست چنین طرح هایی که آلودگی زیست محیطی ایجاد می کند برای مردم و طبیعت منطقه مضر هستند و منافعی که این طرح ها از نظر اشتغال زایی دارند با توجه به اینکه طرح هایی هستند از تکنولوژی روز و پیشرفته استفاده می کنند به همین دلیل کمترین میزان اشتغال زایی را دارند و بیشترین آسیب را از نظر زیست محیطی می توانند برای منطقه داشته باشند.
این فعال محیط زیست بیان کرد: ما با مشکل دیگری که در استان خوزستان روبه رو هستیم این است که برخی از نمایندگان مجلس با توجه به اینکه سال پایانی کاری شان است اقدام به یک سری اقدامات تبلیغاتی می‌کنند. در حال حاضر نیز در شهرهایی مانند شوش، مسجدسلیمان و رامهرمز شاهدیم مدام موضوع راه اندازی پتروشیمی‌ها را عنوان می کنند که البته این حرف شان بیشتر برد تبلیغی دارد و مدعی هستند می خواهند در این مناطق اشتغال زایی کنند.
کنعانی عنوان کرد: ای کاش نمایندگان مجلس برای اشتغالزایی از ظرفیت‌های خود منطقه و تالاب شادگان که بیشترین و بهترین بستر را برای سرمایه گذاری در بحث گردشگری دارد را پیش می کشیدند که یک صنعت سالم زنده و پررونق است. بسیاری از کشورهای منطقه دارند از همین راه بودجه های کشوری شان را تامین می کنند. در امارات متحده عربی که تالاب ندارند، تالاب مصنوعی می سازند که بتوانند در حوزه گردشگری استفاده و کسب درآمد کنند. اما در ایران تالاب شادگان که زیباترین و بکرترین تالاب منطقه است و می توانست با استفاده در بخش گردشگری، برگزاری مسابقات قایقرانی کشوری، برگزاری تورهای مسافرتی و زیرساخت های گردشگری هم برای بیکاران شادگان و هم برای کل جوانان بیکار استان خوزستان ایجاد شغل کند روز به روز وسعت‌اش کم و خشکانده می شود.
کنعانی بیان کرد: تعجب ما در این است که چرا نمایندگان مجلس با ایجاد ارتباط با برخی از سرمایه گذاران یا سرمایه داران در حوزه نفت به دنبال طرح‌هایی هستند که آلودگی هوا، آب و خاک را ایجاد می‌کنند و به فکر عوارض بی‌شمار این طرح‌ها نیستند که هم سلامتی مردم را تهدید می کند و هم هزینه های مضاعفی را در حوزه های بهداشت و درمان و دیگر حوزه ها از جمله آسیب های اجتماعی و فرهنگی را در بر دارد. همین الان هم مردم شادگان خیلی های شان با بیماری سرطان درگیرند اما بیمارستانی برای درمان سرطانی ها در منطقه وجود ندارد. هزینه ها برای این بیماران بالا بوده و برای درمان مجبورند به دیگر شهرها مراجعه کنند.
باید به دنبال توسعه پایدار و متوازن باشند
کنعانی افزود: اگر نمایندگان دنبال توسعه هستند باید به دنبال توسعه پایدار و متوازن باشند. یعنی ابتدا سلامت طبیعت، محیط زیست و حیاتش را در نظر بگیرند و بعد صنایعی را اینجا جانمایی و احداث کنند که این صنایع آسیبی به این طبیعت وارد نکند. همه می‌دانند که وجود پتروشیمی در شهر کشاورزی و دامپروری شادگان مانند سم خطرناکی عمل می کند که جز نابودی چیزی را در پی ندارد.
وی گفت: محصول خرما امسال در این شهرستان به 30 درصد کاهش یافت و این شرایط در سال‌های آینده بدتر هم می‌شود و نمایندگان مجلس باید به فکر چاره ای برای اقتصاد بومی محلی منطقه باشند که شامل همین دامداری و باغداری می شود. سود صنایع پترشیمی مانند صنایع فولاد در کویر نهایتا به جیب افراد معدودی می رود. در صورتی که با حمایت از طرح های کشت و صنعت، کشاورزی، باغداری، شیلات و نخیلات تعداد زیادی مشغول به کار شوند و هم به اقتدار ملی کشور در زمینه امنیت غذایی کمک می شود. اما همین یک پتروشیمی کوچک که در واقع یک مینی پالایشگاه است می‌تواند باعث شود مابقی دام‌ها و نخیلاتی که در منطقه هستند در معرض تهدید آلودگی‌های زیست محیطی قرار گیرند .
در حال حاضر عملا پروژه تعطیل است
امید خدری میرقائد در گفت و گو با خبرنگار ایلنا هم با اشاره به اینکه این پروژه عملا تعطیل است، اظهار داشت: پتروپالایش بین شرکت استحصال نمک امید و فولاد شادگان قرار دارد. شرکت استحصال نمک بنا به دلایلی و طبق گفته اهالی منطقه از فعالیت این پروژه جلوگیری کرده و محیط زیست هم از آغاز به کار این شرکت ممانعت به عمل آورده بنابراین فعلا جای نگرانی نیست و عملا پروژه تعطیل است بویژه آنکه یک حصار هم دور زمین آن کشیده‌اند.
عضو شورای عالی استان‌ها همچنین گفت: به لحاظ اشتغالزایی برای اهالی منطقه اگر پتروپالایش احداث شود و واقعا از مردم شادگان به عنوان نیروی کار استفاده شود خوب است. چرا که آمار بیکاری 48/8 درصدی در این شهرستان پایین خواهد آمد.
خدری میرقائد افزود: از سوی دیگر با توجه به بحران آبی شادگان و اینکه این شهرستان جزو شهرهای پایین دستی استان است و نباید در آنجا کشاورزی شود به نظرم اگر این پتروپالایش احداث شود بسیار برای مردم منطقه مفید خواهد بود.
با استخدام چند کارگر ساده اشتغال ایجاد نمی‌شود
خدری میرقائد افزود: این شرکت اعلام کرده برای راه‌اندازی پتروپالایش به نیروی کاری بالغ بر 1000 نفر نیاز دارد. بنابراین با توجه به اینکه کشاورزی منطقه به دلیل کمبود آب کاهش یافته و امسال برداشت خرما در شادگان بسیار کم شده و آمار بیکاران هم از آنچه که بود کمتر است،اجرای این طرح چندان ضرری ندارد.
نماینده خوزستان در شورای عالی استان ها بیان کرد: اما از طرف دیگر به جز چند کارگر ساده تاکنون از نیروهای بومی در ساخت این پروژه استفاده نشده که باید تعداد آنها بیشتر شود هر چند این شرکت هنوز در حال ساخت است و تاکنون فقط 10 درصد پیشرفت داشته است.
عضو شورای عالی استان‌ها ادامه داد: در حال حاضر نمی‌توانیم برآورد کنیم که این شرکت از شرایط ایده‌آل استانداردها استفاده می کند یا خیر؛ اما اگر این پروژه به ثمر برسد و نتیجه مطلوبی به لحاظ اشتغالزایی برای مردم شادگان داشته باشد این خودش نویدی برای بیکاری زدایی است. البته به شرط آنکه استفاده از نیروهای بومی در حد یک شعار نباشد و پس از راه اندازی پروژه حتما از نیروهای بومی استفاده شود.
عضو شورای عالی استان‌ها اضافه کرد: در منطقه عشایری شادگان بجز کشاورزی از جمله کشت گندم، برنج و خرما مردم شغل دیگری ندارند و حتی جوانان تحصیل‌کرده هم بعد از پایان تحصیلات شان به کشاورزی روی می آورند و وقتی آبی در منطقه نباشد کشاورزی هم رونقی ندارد و همان جوان تحصیل کرده باز هم بیکار می شود از این رو پتروپالایش این نویدی را باید در عمل به مردم منطقه بدهد که 1000 نفر نیروی لازم را حتما از بومیان تأمین می‌کند.
این طرح بسیاری از مجوزها را دریافت کرده است
در ادامه جمال صالح زاده فرماندار شادگان نیز در این باره به ایلنا، اظهار داشت: این طرح فعلا به دلیل عدم مجوز برای برداشت خاک از منطقه‌ای متوقف شده است. این پروژه در شورای برنامه ریزی استان مطرح شده و بسیاری از مجوزها را نیز دریافت کرده است. هم اکنون نیز در مرحله ارزیابی محیط زیستی است و تاکنون از سازمان محیط زیست مجوزی دریافت نکرده ولی از سازمان آبفا، برق و غیره مجوز دریافت کرده است.
فرماندار شادگان ادامه داد: در بحث ارزیابی زیست محیطی هم دارند به ایراداتی که محیط زیست به این طرح گرفته پاسخ می دهند و برای رفع ابهامات محیط زیستی آن یک سری مستندات در حال آماده سازی است. از طرف دیگر درباره رفع مشکلات این طرح شخصا نزد علی سلاجقه رئیس سازمان حفاظت محیط زیست کشور هم رفته‌‌ام.
نیازمند اجرایی شدن این طرح هستیم
صالح زاده عنوان کرد: به محیط زیست اعلام کرده ایم با توجه به اینکه اقتصاد شادگان بر پایه کشاورزی است و در سال های اخیر به دلیل کم بارشی و بحران کم آبی کشاورزی آن به مشکل برخورده و از طرفی هم مشکل شدید اشتغال داریم به همین دلیل نیازمند اجرایی شدن این طرح هستیم. بنابراین اگر این طرح مشکلی به لحاظ زیست محیطی نداشته باشد نظر ما ترجیحا انجام این پروژه است. مخصوصا که بخش خصوصی هم در حال انجام سرمایه‌گذاری در این پروژه است.
فرماندار شادگان گفت: در شرکت فولاد شادگان هم تجربه استفاده از نیروهای بومی این شهرستان را در گذشته داشته ایم و از حدودا 1300 نفر 1000 نفر آنها از خود بومیان شهرستان هستند.
به رغم پیگیری‌های ایلنا هیچکدام از مسئولان اداره کل حفاظت محیط زیست استان خوزستان در این باره پاسخگو نشدند.
گزارش: مریم بازوند
