ایلنا از خراسان رضوی گزارش می‌دهد؛
ترافیک سنگین در مسیر ترانزیت دوغارون و میلک / کالاهای صادراتی همچنان در نوبت صادرات / احتمال افزایش کامیون‌های حمل بار تا ۴۰۰ خودرو در روز
با وقوع حادثه ۲۵ بهمن یا ۱۳ فوریه سال گذشته در گمرک اسلام قلعه افغانستان و هم‌مرز با خراسان رضوی مراودات تجاری ایران افغانستان تحت تأثیر قرار گرفت و موجب اخلال در ترانزیت زمینی شد.
به گزارش خبرنگار ایلنا از مشهد، افغانستان به‌عنوان کشوری محصور در خشکی به آب‌های آزاد دسترسی ندارد، برای تجارت خارجی خود مستلزم استفاده ترانزیتی از کشورهای همسایه خود است و از آنجاکه همسایگان شمالی افغانستان نظیر تاجیکستان ، ازبکستان و ترکمنستان، خود نیز محصور در خشکی هستند لذا عملاً امکان استفاده از چین برای افغانستان به‌منظور دسترسی به آب‌های آزاد میسر نیست زیرا فاصله طولانی سواحل چین با افغانستان و نیز محدودیت جغرافیایی مرز شرقی افغانستان با چین مطرح است از همین رو عملاً تنها گزینه‌های ترانزیتی افغانستان، ایران و پاکستان هستند.
دوغارون اصلی‌ترین گذرگاه مرزی ایران و افغانستان شاهراه اصلی تجارت خارجی خراسان رضوی با افغانستان و کشورهای آسیای میانه و در حقیقت گذرگاهِ ۵۰ درصد از حجم مبادلات تجاری و صادرات این استان واقع در شرق ایران است.
تا پیش از فاجعه اسلام قلعه روزانه یک هزار و ۵۰۰ دستگاه انواع خودروهای سنگین باربری هزاران تن کالای صادراتی و ترانزیتی را از طرق گذرگاه و گمرک مرزی دوغارون منتقل می‌کردند که در حال حاضر این آمار به پایین‌ترین حد خود رسیده است و موجب انباشت خسارت برای شرکت‌های حمل‌ونقل به دلیل خواب‌سنگین خودروها در پشت مرز شده است.
از همین رو بسیاری از شرکت‌های حمل‌ونقل عمومی و ترانزیتی برای ارسال محموله‌های خود مرز میلک در استان سیستان و بلوچستان را برگزیده‌اند که در همین راستا به‌منظور بررسی وضعیت ترانزیت و مشکلات شرکت‌های حمل‌ونقل ترانزیتی با عضو هیئت‌مدیره انجمن صنفی شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی خراسان رضوی به گفت‌وگو نشستیم.
بیشتر مایحتاج افغانستان را ایران تأمین می‌کند
ابراهیم عطایی بابیان اینکه عمده صادرات بیشتر ترانزیت در مرز دوغارون را ،سیمان و مواد غذایی تشکیل می‌دهد می‌گوید: در واقع کل مایحتاج کشور افغانستان که عمده آن بحث مواد غذایی هستند همه از طریق ایران تأمین می‌شود.
عضو هیئت‌مدیره انجمن صنفی شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی خراسان رضوی اذعان می‌کند: با آتش‌سوزی که در این گمرک در سال گذشته اتفاق افتاد به‌طور طبیعی ترانزیت کالا از این مسیر دچار اختلال شد و شرایط به شکل غیرعادی درآمد.
وی می‌گوید: متأسفانه با توجه به مشکلی که در گمرک افغانستان اعلام شد و طی مکاتباتی که در گمرک ایران انجام شد به‌طور طبیعی جلوی بارگیری از تمام بنادر و مراکز صادرات شهرها گرفته و تقریباً متوقف شد و عملاً خیلی محدود ماشین‌ها موفق به عبور از این مرز شدند.
عطایی اظهار می کند: مشکلات دوغارون نه تنها حل نشده بلکه به دلیل آتش‌سوزی به وقوع پیوسته خسارت به رانندگان حالا با مشکلات جدید روبروست.
وی درباره وضعیت فعلی در این گمرک توضیح می‌دهد: به رغم اینکه شرایط بهتر شده اما هنوزهم به روی روال قرارنگرفته است.هنوز کامیون از سمت افغانستان زیاد وارد نمی‌شود تا کانتینرها را حمل کند و چه‌بسا که در گمرک دوغارون متوقف است.
راه‌حل چیست؟
وی در این باره به خبرنگار ما می‌گوید: توقف کانتینرها در بندرها به‌خصوص در بندرعباس با توجه به آن‌که هزینه‌های کانتینرها به دلار از ما گرفته می‌شود و هزینه سرسام‌آوری برای شرکت حمل‌ونقل به وجود می‌آورد قیمت حمل و نقل را برای شرکت ها و هم چنین صاحبان کالا و تجار افزایش داده است.
وی با بیان اینکه کرایه‌ها متاسفانه افزایش ۲۰۰ درصدی را تجربه می‌کند بیان می‌کند: دامنه مشکلات در حوزه ترانزیت از بندرعباس تا مرز دوغارون در خراسان رضوی ادامه دارد و واقعیت این است که منحصر به گمرک دوغارون نیست.
عطایی با اشاره به این موضوع که شرکت‌های حمل‌ونقل بار و هم‌چنین رانندگان به‌هیچ‌وجه حاضر به این افزایش قیمت نیستند خاطر نشان می کند: راننده‌ها و شرکت‌های حمل‌ونقل هنگامی کرایه‌ها را افزایش می‌دهند که زمان خواب آنها در مرز زیاد می‌شود ،وگرنه هیچ شخصی علاقه‌ای ندارد که در مرز متوقف شود تا کرایه بیشتری طلب کند.
مسیر جایگزین هم ترافیک دارند
وی با شاره به اینکه مرز میلک نیز می‌تواند به‌عنوان یکی از راه‌های انتقال کالای صادراتی به افغانستان موردتوجه باشد می‌افزاید: در ایام نوروز برای کاهش ترافیک در مرز دوغارون سعی شد تا با هماهنگی لازم و هدایت برخی از خودروهای حامل بار از طریق این مرز تا حد ممکن از فشار ترافیک در دوغارون بکاهیم اما در آن مرز نیز به دلیل مشکلات زیرساختی که وجود دارد و حجم اندک کامیون‌ها لذا مشکل به معنای جدی حل نشد.
عطایی بابیان اینکه در طول روز خودروهای اندکی از افغانستان در این مرز وارد خاک ایران می‌شوند ادامه می‌دهد: تعداد این خودروها که از ۲۰۰ عدد تجاوز نمی‌کند با حجم کالاهایی که باید صادر شود همخوانی ندارد لذا در این راستا با رئیس انجمن نیمروز در افغانستان نیز مذاکراتی انجام پذیرفته که تاکنون به نتیجه منطقی ختم نشده است.اما شاید بتوانیم تعداد کامیون ها را برای حمل بار به افغانستان تا ۴۰۰ خودرو در روز افزایش دهیم هرچند هنوز این آرزو محقق نشده است.
ضرورت توجه جدی به مرزها
عضو هیئت‌مدیره انجمن صنفی شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی خراسان رضوی بابیان اینکه سال‌هاست مشکلات ترافیکی و نبود زیرساخت‌های لازم در مرز دوغارون وجود دارد به ما می‌گوید: به نظر اراده لازم برای حل مشکلات وجود ندارد چون این مشکلات در مرز میلک در استان سیستان و بلوچستان نیز مشاهده می‌شود و در آن نقطه نیز با کندی صادرات همراه هستیم.
وی بابیان اینکه توجه به مرزها و روان‌سازی در تسهیل صادرات نقش قابل‌توجهی در ارزآوری آن‌هم در زمان تحریم دارد ادامه می‌دهد: در حال حاضر مرزهای این استان و هم‌چنین استان‌های هم‌جوار با نوعی بی‌توجهی همراه شده است و این نگاه دولت برای شرکت‌های حمل‌ونقل، رانندگان، کشور و درآمدهای ارزی آسیب زا و خسارت بار است.
