عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان:
خطر افسردگی در کمین خانواده‌های داغدار کرونا / خانواده‌های عزادار به حمایت‌های ویژه نیاز دارند/ باور غلط در مواجهه با خانواده‌های کرونایی
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و سرپرست واحد سلامت اجتماعی مرکز بهداشت استان گفت: خانواده هایی که یک یا چند تن از اعضای خود را به دلیل ابتلا به بیماری کرونا از دست داده اند، به حمایت های اجتماعی ویژه ای نیاز دارند.
به گزارش ایلنا از اصفهان، زهرا امینی با بیان اینکه با وجود کاهش تعداد متوفیان کرونا در کشور، همچنان شاهد داغدار شدن چند ده خانواده در طی هر روز هستیم، افزود: توجه به وضعیت روانی و معیشتی این خانواده ها و مدیریت جریان سوگ در بستگان درجه یک فرد متوفی، یکی از ضروریات فرهنگی و اجتماعی دوران همه گیری کروناست که باید به شکل عمیقی به آن توجه شود.
وی، تماشای چهره فیزیکی فرد متوفی و پذیرش مرگ وی، گریه و تخلیه هیجانات منفی در مراسم ختم و دلجویی اطرافیان به هنگام حضور در خانه فرد متوفی را از جمله آداب اجتماعی و مناسک مذهبی برشمرد که پذیرش سوگ را از سوی بستگان فرد رحلت کرده تسهیل می کند و تصریح کرد: محدود شدن یا عدم برگزاری مراسم ختم، هفتم و چهلم فرد متوفی، ترس اطرافیان از مواجهه با پیکر فرد فوت شده به دلیل احتمال انتشار بیماری، رعایت فاصله فیزیکی و عدم هم آغوشی و دلجویی از بستگان فرد متوفی، گاه موجب می شود شاهد شکل گیری پدیده سوگ پیچیده و بروز علائم افسردگی در بستگان درجه یک فرد متوفی باشیم.
این استاد دانشگاه، سوگ طبیعی را فرآیندی چندماهه معرفی کرد که با علائمی نظیر گریه و زاری، احساس شدید غم و اندوه، تحریک پذیری، اشتغال ذهنی نسبت به فرد فوت شده و مرور مستمر خاطرات وی، اختلال در خواب و تمرکز و کاهش فعالیت‌های روزمره همراه است و عموما دو تا دوازد ماه طول کشیده و پس از آن، بستگان فرد متوفی به زندگی عادی خود باز می گردند.
سرپرست واحد سلامت اجتماعی مرکز بهداشت استان اظهار کرد: مرگ ناگهانی در اثر ابتلا به کرونا و عدم دریافت حمایت های عاطفی و اجتماعی لازم از سوی اطرافیان، گاه موجب می شود دوران سوگ طولانی شده و در بازماندگان فرد فوت شده، شاهد بروز علائم غیر طبیعی همچون احساس گناه، آرزوی فوت شدن همراه با فرد از دست رفته، اشتغال ذهنی بیمارگونه در خصوص مرگ، احساس بی ارزشی، کندی بارز روانی حرکتی و اختلال عملکرد و تجربیات توهمی نظیر شنیدن صدا یا دیدن تصویر فرد متوفی باشیم که در این صورت، ارجاع فوری به روانپزشک ضروری است.
امینی تسهیل دسترسی اعضای خانواده های داغدار به خدمات مشاوره ای مرتبط با سوگ و آموزش صحیح اعضای جامعه درخصوص مواجهه با خانواده های داغدیده را دو رکن اساسی در مدیریت پدیده سوگ در جامعه ذکر و خاطرنشان کرد: مشاور و اطرافیان فرد داغدیده باید کمک کنند پذیرش واقعیت و سازگاری با زندگی جدید، بدون حضور فرد متوفی در اعضای خانواده وی تقویت شده و با انجام مناسکی نظیر قرائت نماز و ختم قرآن یا دادن صدقه و خیرات، دین عاطفی خود را به فرد متوفی ادا کنند تا سریع تر به آرامش روانی برسند.
وی تنها گذاشتن خانواده داغدار به بهانه هراس از ابتلا به کرونا را باوری غلط برشمرد که شرایط روانی و سلامت‌عمومی خانواده‌های متوفیان کرونا را به مخاطره می‌اندازد و تاکید کرد: دلجویی از خانواده‌های داغدار، سنتی نیکو و رفتاری حسنه است و انجام آن با رعایت نکات بهداشتی، استفاده از ماسک و بهره گیری از رسانه ها و ابزارهای مجازی، هیچ زیانی به همراه ندارد، لذا هراس و وسواس بی دلیل درخصوص ابتلا به کرونا نباید ما را از انجام این رفتارهای خداپسندانه منع کند.
سرپرست واحد سلامت اجتماعی مرکز بهداشت استان به راهکارهای شناختی و رفتاری موثر برای سازگار نمودن خانواده های داغدیده با جریان عادی زندگی اشاره و تصریح کرد: اطرافیان فرد داغدیده تلاش کنند، اعضای خانواده درخصوص فرد متوفی صحبت کنند، خاطرات تلخ و شیرین وی را بر زبان آورند و اشک و زاری را جایگزین احساس بهت و سکوت نمایند تا تخلیه و پالایش هیجانی لازم در آنها انجام گرفته و از انباشت احساسات منفی جلوگیری شود.
وی شنونده بودن و پرهیز از توصیه را مهمترین مهارت برای همدلی با افراد داغدار برشمرد و اضافه کرد: لازم است از از فرد داغدیده بخواهید در خصوص احساسات متعارض خود نظیر احساس گناه، اضطراب و درماندگی، خشم، ناامیدی، دلتنگی و... به شکلی راحت و صریح برای شما صحبت کند.
عضو هیات علمی گروه پزشکی اجتماعی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، تربیت مشاورین متخصص در حوزه سوگ را یکی از ضروریات مهم جامعه علمی کشور دانست و تاکید کرد: صرف نظر از شیوع بیماری کرونا یا اپیدمی های خطرآفرینی نظیر آن، لازم است در جامعه، مشاورین، مددکاران و متخصصینی وجود داشته باشند که با اجرای مداخلات درمانی به موقع، حمایت های روانی و اجتماعی لازم را از افراد داغدیده به عمل آورند.
سرپرست واحد سلامت اجتماعی مرکز بهداشت استان ضمن ابراز خرسندی از رعایت پروتکل های بهداشتی در آرامستان های عمومی اصفهان یادآور شد: لازم است ضمن رعایت دقیق این نکات بهداشتی، با پرهیز از افراط های بی مورد و ترویج باورهای غلط و غیرعلمی در جامعه، اجازه دهیم پدیده سوگ و جریان سوگواری در خانواده های داغدیده به شکلی صحیح طی شده و سازگاری لازم با پدیده رخ داده در آنها ایجاد شود.
