شاهرخ گیوا:
نویسندههای ایرانی فقط برای خودشان مینویسند
امیدی ندارم مسوولان نگاهشان را تغییر دهند. نویسنده فقط برای نویسنده مینویسد / در ترجمه دستمان بازتر است گرچه آنجا هم ممیزیها کار خودشان را میکنند / کتابخوانی ذهن را روشن و سوال برمیانگیزد اما قدرت علاقه ندارد برای مردم سوال پیش بیاید.
شاهرخ گیوا(نویسنده معاصر) از انتشار دو کتاب جدیدش تا پایان مهرماه خبر داد.
گیوا در رابطه با آثار جدیدش به خبرنگار ایلنا گفت: یک رمان بزرگسال است به نام «فیلها» که توسط نشر ققنوس منتشر میشود و دیگری رمان نوجوانان است به نام «تیمور و چاله» که توسط نشر نگاه تا پایان ماه جاری منتشر خواهد شد.
این نویسنده درباره محتوای رمان «فیلها» اظهار داشت: قهرمان داستان کلکسیونری است که اسکناس جمع میکند. اما نه اسکناسهای معمولی، بلکه آنهایی که مردم رویشان چیزی نوشتهاند. همین نوشتهها قهرمان داستان را دستخوش ماجراها و حوادثی میکند.
این نویسنده در رابطه با ممیزیها و روند مجوز گرفتن گفت: مشکلات کمتری نسبت به قبل داریم. وضعیت کمی بهتر شده و جو نسبت به دوره قبل بسیار خوب است. اما ممیزیها همچنان باقی است و همینهاست که نمیگذارد یک نویسنده خود واقعیاش را نشان دهد.
او با اشاره به اینکه عمدهترین مشکل نویسندهها ممیزی است؛ اظهار داشت: نویسنده باید راحت و از محدودیتها دور باشد. فکر میکنم ناچاریم با همین وضعیت کجدار و مریز کنار بیاییم و پیش برویم. تا شرایط به این صورت است بعید میدانم نویسندهها بتوانند آثار ارزشمندی بیافرینند.
وی ادامه داد: جهانبینی نویسنده متفاوت است. نباید این نگاه را محدود کرد. نویسنده باید بتواند دیدگاه جدیدی را خلق کند و سوژه به دست بیاورد. نویسنده میداند که از سوژه چطور برای خلق یک رمان یا داستان استفاده کند. متأسفانه ممیزیها جلوی خلق سوژه را میگیرند و نمیگذارند نویسنده خود واقعیاش را نشان دهد. مجبور است افکارش را محدود کند و این محدودیت باعثمیشود اثری که درنهایت به وجود میآید؛ آن چیزی نباشد که در ذهن نویسنده بوده و این اثر را دلچسب نمیکند. چراکه به گونهای که باید باشد نیست.
گیوا در پاسخ به این سوال که چرا کتاب و کتابخوانی در جامعه مورد بیتوجهی و بیمهری قرار گرفته، گفت: همیشه با این مشکل دست و پنجه نرم کردیم و در چند سال اخیر با توجه به فضای مجازی و وجود شبکههای اجتماعی متعدد این مشکل چشمگیرتر شده. در گذشته خیلیها برای پرکردن وقت به کتاب روی میآوردند اما امروز شاهدیم که شبکههای اجتماعی روی موبایل و تبلتها آنقدر فراگیر شده که دیگر وقتی برای کتابخوانی باقی نمیماند.
وی ادامه داد: متأسفانه در این جامعه افراد معدودی کتابخوان هستند. باید بگویم امروز نویسنده برای نویسنده مینویسد.
گیوا با بیان اینکه جای کتاب که یک کالای اساسی و ضروری است در سبد خانواده خالی است؛ گفت: فرهنگ کتابخوانی را باید از خانه و خانواده شروع کرد.
او در رابطه با نقش گرانی روی کتابخوانی گفت: با اطمینان خاطر میگویم ممیزی است که به وضعیت کتابخوانی ضربه زده. گرانی یک بهانه است. نسبت به خیلی از خرجهایی که میکنیم خرید کتاب ناچیز است. ممیزی است که دست نویسنده و خواننده را بسته. نویسنده نمیتواند آنچنان که باید و شاید به شخصیت داستانش نزدیک شود. در ترجمه دستمان بازتر است با اینکه ممیزی روی کتابهای ترجمه شده هم صورت میگیرد اما خیلی کمتر از کتابهای تألیفی توسط نویسندگان داخلی.
گیوا افزود: روی رمان خارجی هم ممیزی صورت میگیرد اما به دلیل وجود یک فضای جدید در داستانها، مخاطب بیشتری دارد. چراکه مخاطب بیشتر دوست دارد با یک فضای جدید روبه رو شود. در ایران به واسطه ممیزیهایی که وجود دارد ساختن یک فضای جدید برای نویسنده کار سختی است که درنهایت به موفقیت نمیانجامد.
وی در پاسخ به این سوال که برای ترویج فرهنگ کتابخوانی چه میتوان کرد؛ گفت: متأسفانه ارادهای برای کتابخوان کردن مردم نیست. ادبیات فکر شخص را روشن میکند و سوال برمیانگیزد. دستگاههای حاکمیتی علاقه ندارند در ذهن مردم سوالی ایجاد شود.
گیوا در پایان اظهار داشت: امیدی ندارم که مسوولان نگاهشان را تغییر دهند. نویسنده فقط برای نویسنده مینویسد.